Noorwegen overweegt een grenshek langs Zweden te bouwen als onderdeel van een pakket maatregelen om zijn wilde zwijnenpopulatie volledig uit te roeien na een uitbraak van Afrikaanse varkenspest in Zweden. Nadat hier de varkenspest uitbrak in de zomer van 2023, werd Noorwegen angstig voor een nationale uitbraak.
Volgens een aangekondigd is Noorwegen van plan om alle everzwijnen uit te roeien. Onder het plan worden tot tweeduizend wilde zwijnen in Noorwegen geslacht, op grond van het ‘grote gevaar’dat zwijnen vormen voor de commerciële varkenshouderij.
Naast het monitoren van de populatie en de impact ervan, raden de instanties ook andere ‘uitroeiingsmethoden’ aan. Zo zou het makkelijker gemaakt moeten worden om te jagen op de dieren en vervolgens het vlees te verkopen. Daarnaast wordt van commerciële varkenshouders verwacht dat zij ‘zwijnbestendige hekken’ plaatsen om hun eigen varkens te beschermen.
Grenshek voor wilde zwijnen
Andere maatregelen zouden kunnen bestaan uit het bouwen van een grenshek aan de Noorse kant om te voorkomen dat zwijnen vanuit Zweden het land binnenkomen, waar de populatie wordt geschat op maximaal 300.000. Denemarken heeft al eerder met succes zijn wilde zwijnenpopulatie verminderd door een hek te plaatsen aan zijn grens met Duitsland.
De Afrikaanse varkenspest is een ernstige virale ziekte die everzwijnen en varkens treft maar niet de mens. Zwijnen en varkens kunnen dan ook sterven aan de besmettelijke ziekte. In augustus en september werden dode everzwijnen aangetroffen in de buurt van Fagersta, 145 km ten noordwesten van Stockholm.
Kritiek
Karl Ståhl, de staats-epizoötioloog van Zweden, zei echter dat er momenteel nul risico is op varkenspest in Zweden nadat het laatste wilde zwijn dat positief testte in september stierf, en voegde eraan toe dat het land geen actieve circulatie van de ziekte heeft.
Andere organisaties waarschuwen voor de nadelen van dit ‘zwijnbestendige grenshek’ tussen Noorwegen en Zweden. Zo kan het hek een bedreiging voor behoud vormen, verstoort het hek bestaande ecosystemen en brengt het wildpopulaties in gevaar. Daarnaast wordt hiermee gesteld dat de belangen van commerciële varkenshouders zwaarder wegen dan de belangen van de natuur.
Wilde zwijnen in Noorwegen en Zweden
Wilde zwijnen kwamen van nature voor in Noorwegen totdat zij ongeveer duizend jaar geleden uitstierven. De afgelopen decennia komen wilde zwijnen weer in Noorwegen voor dankzij de immigratie vanuit Zweden. In Zweden is de populatie everzwijnen sinds de jaren 1990 snel toegenomen tot 300.000 in de afgelopen jaren. Het huidige Noorse natuurbeheer heeft als doel om zo weinig mogelijk everzwijnen te hebben in een zo klein mogelijk gebied.
Niet het enige grenshek
Het lijkt erop dat de Noorweegse autoriteiten geen problemen hebben met het plaatsen van grenshekken om zo dieren in een bepaald gebied vast te houden. Waar Noorwegen zwijnen liever weert, heeft het vorig jaar nog geprobeerd om rendieren op Noorweegs grensgebied vast te houden. In 2023 vond de wederopbouw van een grenshek tussen Rusland en Noorwegen plaats, om te voorkomen dat de rendieren naar Rusland uitwijken. Dit schijnbaar alledaagse bouwproject heeft verstrekkende gevolgen voor het milieu en de bestaande ecosystemen tussen Noorwegen en Rusland.
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Femke Oosterbaan Martinius