De nieuwe Rode Lijst van Birdlife International met Europese vogelsoorten die bedreigd worden in hun voortbestaan is vorige week gepubliceerd. Hieruit blijkt dat 13 procent van het totaal aantal soorten op de een of andere manier een onzekere toekomst heeft. In Nederland ligt dit op een derde.

Rode Lijst
33 procent van de Nederlandse vogels is bedreigd, zoals de grutto | Foto: R. Remmerswaal/Flickr

Voor zover bekend leven er in heel Europa 533 vogelsoorten. Binnen de 27 EU-lidstaten gaat het om 451 soorten. Van vogels die op Europees niveau genoemd worden op de Rode Lijst zijn 39 soorten kwetsbaar, 18 bedreigd en 10 soorten worden als kritiek aangemerkt. Binnen de EU zijn 82 vogelsoorten opgenomen, waarvan er 11 als kritiek beschouwd worden. Dit zijn onder meer de basstaardarend en de dwerggans.

Grutto
Binnen Nederland liggen de cijfers aanzienlijk hoger dan het Europees gemiddelde. Maar liefst 33 procent van de 250 vogelsoorten die in ons land voorkomen wordt bedreigd. Van deze 88 soorten zijn de grutto, de smient, de eidereend en de kleine zwaan de bekendste namen. Omdat Nederland voor een deel van deze vogels een belangrijk overwinteringsgebied is zal er meer ingezet moeten worden op verbetering van de plaatsen waar de vogels zich in de winter thuis voelen.

Bedreigingen
Als belangrijkste redenen voor de terugloop van bepaalde vogelsoorten in Europa wordt de illegale jacht aangewezen, veranderingen in het gebruik van landbouwgronden, vervuiling, klimaatverandering en het oprukken van bepaalde invasieve exoten, die een nieuwe bedreiging vormen voor inheemse vogels.

Rode Lijst
Ook de kievit wordt minder vaak gezien dan vroeger | Foto: Hans Hillewaert/Wikipedia

Geen herstel
Hoewel in Europa sinds 2004 de situatie dankzij wetgeving en beschermingsprogramma’s voor 25 soorten is verbeterd zijn er in hetzelfde tijdvak 29 soorten bijgekomen waarvoor de situatie verslechterde. Het gaat hierbij om vogels als de zomertortel, en soorten waarvan je het niet verwacht, zoals de scholekster, die ooit heel normaal waren maar snel in aantal afnemen. Ook de kievit staat onder druk. Helaas is er de afgelopen 10 jaar geen herstel waar te nemen van hun aantallen, en dat geldt ook voor de kleine trap en de aasgier.

De Europese Rode Lijst van vogels is gebaseerd op de IUCN-criteria en wordt samengesteld met behulp van cijfers van Europese vogelonderzoekers, zoals SOVON in Nederland. Bekijk de lijst hier.

Bron ©PiepVandaag.nl Bart van Riel