Onderzoekers hebben een nieuwe populatie brilberen ontdekt in een ernstig bedreigd bos in Bolivia. Het bos is een de laatst overgebleven stukken van het zeer bedreigde ‘droge’ bos dat tussen de Andes ligt. Er leven ten minste tien beren in het gebied.

brilbeer
Nieuwe populatie brilberen ontdekt in Boliviaanse bergen | Foto: Tambako The Jaguar/flickr

Andesberen

In het onbekende, haast vergeten natuurgebied van de El Palmar Integrated Management Natural Area (Área Natural de Manejo Integrado El Palmar) is een kleine populatie bedreigde Andesberen ontdekt. Het gebied is een van de laatste delen van een bos dat ooit een groot deel van de Andes-valleien bedekte. De gespikkelde beren zijn de enige nog levende berensoorten in Zuid-Amerika en zijn volgens de IUCN Rode Lijst kwetsbaar. De dieren worden bedreigd door de stroperij, een verlies aan leefgebied en klimaatverandering. Door klimaatverandering en ontbossing zoeken de dieren op andere plekken naar voedsel, zoals bij maïsvelden. Daar komen ze regelmatig in contact met mensen, voornamelijk boeren. Vaak kosten zulke confrontaties de beren het leven.

Ontdekking

De ontdekking was toevallig. Mauricio Peñaranda del Carpio, bioloog van de Cohabitar Foundation, interviewde de mensen die in het gebied leven over overlast door puma’s. Hij wilde mensen helpen om op een goede manier het gebied te delen met grote katachtigen.  Als laatst vroeg hij of er ook problemen waren met beren. Het gerucht ging namelijk dat er beren waren, maar het gebied werd nooit onderzocht. Een van Peñarandas camera’s ving kort daarna beelden van een moederbeer met haar welp op.

Janch’icoco

Het gebied wordt beschermd voor de bedreigde janch’icoco palmen, die alleen in Bolivia te vinden zijn. Het blijft een mysterie hoe de palmen er kunnen groeien, want het klimaat van Bolivia is voor veel palmen te koud. En die palmen zouden weleens kunnen verklaren hoe de beren kunnen overleven in dit relatief kleine gebied van vijfhonderd vierkante kilometer. Daniela Diaz, een van Peñarandas studenten, onderzocht de uitwerpselen van de beren. 87 procent van hun dieet bleek uit janch’icoco noten, die proteïne-, vet- en voedingsrijk te bestaan. Diaz vermoedt dat deze rijke voedselbron het bestaan van de populatie verklaart.

Ernstig bedreigd

Mensen leven al minstens negenduizend jaar in het Andes-gebied. Om het extreme weer te overleven werd er veel hout gekapt. Voor het houden van vee en het verbouwen van gewassen werd er steeds meer gekapt. Door de eeuwen heen verdroogden en verkleinden de bossen. Nu zijn de bossen ernstig bedreigd, zelfs ernstiger bedreigd dan de regenwouden. Veel inheemse planten en bomen zijn verdwenen en komen waarschijnlijk ook nooit meer terug.

Hoop

Het is nog onbekend hoeveel beren er in het natuurgebied leven. De dieren hebben allemaal unieke markeringen rond de ogen, neus en nek. Met camerabeelden zijn ten minste tien beren geïdentificeerd, maar de bioloog gaat ervan uit dat er meer leven. Toch verwacht hij er maximaal twintig, omdat de beren vooral in vochtige bossen leven. Peñaranda:

“Ik denk niet dat het ooit de favoriete habitat van deze soort was. Het is dus niet erg waarschijnlijk dat er in deze droge valleien ooit heel veel waren.”

Nu is het belangrijk dat de beren met andere brilbeerpopulaties in contact komen. En er is hoop. Peñaranda heeft intussen nabijgelegen populaties gevonden.

Bron:

© AnimalsToday.nl Sophie Jongma