Archeologen van de Universiteit van York hebben een analyse gedaan van historisch ivoor, wat inzicht geeft over het leefgebied van Oost-Afrikaanse olifanten, waar in de 19e eeuw op werd gejaagd.
Oost-Afrika is al millennia lang een grote bron van olifantenivoor. Sinds de 19e eeuw nam de handel in ivoor sterk toe door de groeiende vraag vanuit Europa en Noord-Amerika. Het ivoor werd onder andere verwerkt in servies, pianotoetsen en biljartballen. Deze producten waren erg gewild en zorgden ervoor dat de wereldwijde ivoorhandel toenam en werd geïndustrialiseerd. Tot nu toe was er echter weinig bekend over de herkomst van deze voorwerpen, het leefgebied van de olifanten en de handelsroutes van die tijd.
Leefgebied
Analyses van historisch Oost-Afrikaans ivoor en skeletten gaven informatie over het dieet van de olifanten en daarmee het leefgebied van de olifanten. Aan de hand van die informatie waren de onderzoekers in staat om de herkomst van het historische ivoor en de geografie van de olifanten in kaart te brengen.
De monsters van ivoor die na 1890 werden verhandeld toonden overeenkomsten met olifanten uit beboste landinwaartse regio’s van Oost-Afrika. Eerder onderzoek suggereerde ook al dat een toename van de jacht aan de kust van Zuid-Kenia en Noord-Tanzania in de 19e eeuw voor een afname zorgde van de olifanten populatie in die regio en de jacht landinwaarts dreef.
Conservatiestrategieën
Deze resultaten geven inzicht in de historisch ecologische en socio-economische impact van de ivoorhandel en kan bijdragen aan de hedendaagse conservatiestrategieën, aldus Dr. Ashley Coutu, hoofd onderzoeker van de studie.
Tegenwoordig leven olifanten in nationale parken en reservaten in hetzelfde type landschap, maar ze hebben minder bewegingsvrijheid dan ze in de 19e eeuw hadden. Deze database geeft informatie over de historische ecologie van deze dieren, voordat ze werden gereguleerd voor eigen bescherming. Door de verplaatsingen van de dieren in het verleden te begrijpen, kan data uit dit onderzoek wellicht bijdragen aan het verbeteren van wildlife-doorgangen tussen wild parken en reservaten, die nu vaak mens-dier conflicten veroorzaken in deze regio’s. De handel in ivoor is helaas niet alleen iets van de 19e eeuw, maar is nog steeds een groot probleem in Afrika. Eerder dit jaar schreef Piepvandaag al over het uitsterven van olifanten in Afrika door stroperij.
De bevindingen uit dit onderzoek geven inzicht in de interacties tussen mensen en olifanten in een tijd waarin de vraag naar ivoor sterk toenam, voegt professor Matthew Collins toe. DNA-analyse wordt tegenwoordig vaak gebruikt om de herkomst van illegaal ivoor te traceren. De database van zowel hedendaagse als historische Oost-Afrikaanse olifanten draagt bij aan de groeiende kennis die ons helpt om olifanten populaties te begrijpen en traceren op het Afrikaanse continent.
Bronnen: York.ac.uk, Sciende Daily ©PiepVandaag.nl Laura Polderman
