In de zoektocht naar oplossingen om de brandstofopslag en energievoorziening op het eiland Bonaire te verbeteren, gaat de Nederlandse overheid voorbij aan de eigen belofte om de koraalriffen te beschermen. Natuurbeschermers maken zich ernstige zorgen over de plannen voor een los- en overslagplaats voor ruwe stookolie in het mariene reservaat. De Tweede Kamer heeft afgelopen week ingestemd met de oprichting van Bonaire Brandstof Terminals B.V., een staatsbedrijf van de Nederlandse overheid. Het zal verantwoordelijk zijn voor de aanlegwerkzaamheden.

koraalrif
Nederlands staatsbedrijf bedreigt gezond koraalrif Bonaire | Foto: zlatkarp Flickr via Compfight cc

Structureel én duurzaam

Het Wereld Natuur Fonds, STINAPA, Sea Turtle Conservation Bonaire, The Caribbean Speleological Society en The Dutch Caribbean Nature Alliance maken zich grote zorgen over de bouwplannen, die naar hun aard een enorm risico betekenen voor één van de gezondste koraalriffen van Bonaire. De organisaties pleiten voor een structurele oplossing die óók duurzaam is. Bijvoorbeeld door meer onderzoek te doen naar mogelijkheden van zonne- en windenergie, of door meer gebruik te maken van bestaande infrastructuur. Ook de locatie van de geplande op- en overslaglocatie moet worden heroverwogen, er zijn vast locaties te bedenken die niet midden op een koraalrif liggen.

 

Project moet sterven op de tekentafel

Ook inwoners en andere nauw betrokkenen bij het eiland hebben zich tegen de havenplannen gekeerd. “Het is belachelijk. Het leunt tegen ecocide; op een heel groot oppervlak schade aanbrengen”, vindt Dos Winkel. De onderwaterfotograaf en oceaanbeschermer spreekt namens Conserve Bonaire, een actiegroep van inwoners die zich verzet tegen de plannen. Volgens Winkel vind je op het bedreigde rif unieke soorten als Elands-koraal en hertshoorn-koraal en zou het plan desastreus hiervoor zijn.

“Dit project mag nooit doorgaan en moet sterven op de tekentafel.”

Kamerdebat en stemming

Donderdag 22 april debatteerde de Tweede Kamer over de oprichting van BBT, dat verantwoordelijk wordt voor realisatie, beheer, onderhoud en exploitatie van de faciliteiten op Bonaire. De Minister van Economische Zaken en de Minister voor Infrastructuur werken hierin samen, en omdat er in de private markt geen geïnteresseerden waren voor dit werk, is de Nederlandse staat enig aandeelhouder. Na inbreng van 12 moties met vragen en opmerkingen, stemde de Kamer vóór deelname in BBT, onder toevoeging van twee aangenomen moties: BBT mag geen projecten aannemen die leiden tot beschadiging van het koraal, en natuurbescherming en koraalbehoud dienen te worden gewaarborgd. Voor wat het waard is, de laatste motie werd bij algemene stemmen aangenomen, hetgeen betekent dat alle partijen ervoor waren.

Plannen staan haaks op gedane beloftes

Een teleurstelling voor natuurbeschermers die menen dat deze ontwikkelingen in schril contrast staan met de krachtige beloften vanuit de overheid in de afgelopen jaren. In 2019 adopteerden staatssecretarissen Raymond Knops en Tamara van Ark een stukje koraalrif om te benadrukken hoe belangrijk zij dat vonden. In april 2020 trok minister Carola Schouten ruim 7 miljoen euro uit om het koraal op de Cariben te beschermen. In oktober 2020 deed premier Rutte een duit in het zakje op de biodiversiteitstop van de Verenigde Naties. “We werken aan de bescherming van de koraalriffen die zo belangrijk zijn voor de biodiversiteit”, zei hij toen.

Koraal is van levensbelang

Caren Ekrich, teamleider marine biologie van STINAPA, en Arjen de Wolff, algemeen directeur, benadrukken het belang van koraalriffen op het eiland. De riffen werken als golfbrekers en beschermen zo de kust tegen impact van golven. Ook zijn ze belangrijk voor vissen en andere dieren, die tussen het koraal opgroeien en ervan leven, zoals zeeschildpadden en haaien. Ook draagt het koraal via de vele toeristen, die speciaal voor de onderwaternatuur naar het eiland komen, bij aan de economische zelfstandigheid van Bonaire. De zee rond Bonaire is één van de oudste beschermde zeegebieden ter wereld. Hierdoor is het koraal nog in relatief goede staat, ondanks de negatieve effecten van menselijk handelen in het gebied en de gevolgen van klimaatverandering.

Bronnen:

©AnimalsToday.n Laura Lancée