In Oostenrijk en Zuid-Duitsland weten ze uit eigen ervaring hoe heftig de gevolgen van klimaatverandering kunnen zijn. Door hevige regenval konden rivieren deze maand het water niet meer aan. Met als gevolg zware overstromingen die slachtoffers opeisten. Ook voor dieren en de natuur is dit een ramp. De stille slachtoffers zijn vooral insecten, maar ook allerlei andere wilde dieren, achtergebleven huisdieren, vogels en grotere dieren overleven de overstromingen vaak niet. Nederland en Europa waterveilig houden is daarom noodzaak voor mens én dier.
Dat ook Nederland gevaar loopt door extreme neerslag, is niet onbekend. Hier hebben we eerder te maken gehad met vergelijkbare overstromingen, zoals in Zuid-Limburg en de uiterwaarden en polders langs de grote rivieren. De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) waarschuwt dan ook in een rapport dat Nederland z’n ruimtelijke ordening drastisch zal moeten aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. Nederland waterveilig houden is niet iets om te veronachtzamen.
Nederland is niet waterveilig
Ons land is niet goed voorbereid op meer droogte, stortbuien en overstromingen, aldus de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur. De Rli is het strategische adviescollege voor regering en parlement over de fysieke leefomgeving. De raad is onafhankelijk en adviseert gevraagd en ongevraagd over de duurzame ontwikkeling van de leefomgeving en infrastructuur.
In het advies schitteren de dieren en de natuur zelf in hun afwezigheid. We kennen allemaal het beeld nog van de eenzame stier, omringd door de Maas bij het Limburgse Itteren, bij de grens tussen Nederland en België. Zo’n beeld spreekt tot de verbeelding. Een slachtoffer van hoge waterstanden door extreem veel regen. Voor dit dier is het uiteindelijk goed afgelopen.
.
Geen schijn van kans
Wat het reguliere nieuws meestal niet haalt zijn de miljoenen dieren die omkomen als een dijk doorbreekt door te hoog water. Grote dieren, zoals koeien, paarden en schapen, die in een wei staan met afrastering, kunnen geen kant op en verdrinken. Huisdieren worden soms achtergelaten tijdens evacuaties en gaan dood. Wilde dieren die omkomen zijn er teveel om op te noemen. Denk aan konijnen, hazen, jonge vogels, egels, vossen – ze hebben allemaal geen schijn van kans. Ook talloze insecten overleven het niet. Planten worden weggespoeld. Dit alles heeft een enorme impact op het ecosysteem. Omdat de overstromingen steeds vaker voorkomen, is kans op herstel vrijwel nihil.
.
Enorme ruimtelijke gevolgen
De Rli benadrukt dat de overheid bij de inrichting van het land veel meer rekening moet houden met de gevolgen van klimaatverandering. Dit betekent bijvoorbeeld dat er stevigere dijken, meer ruimte voor rivieren, nieuwe gebieden waarin hoogwater kan wegstromen en betere waterbuffers voor tijden van droogte moeten komen. De Rli adviseert met klem dat er komende decennia ‘ingrijpende maatregelen’ nodig zijn om Nederland te beschermen tegen wateroverlast én te voorzien van voldoende zoetwater. Dit wordt namelijk een ‘steeds grotere uitdaging’, volgens een advies dat de Rli woensdag 12 juni jl. publiceerde. Voor de maatregelen die nodig zijn is ruimte nodig. Nederland is een dichtbevolkt land en alles eist ruimte op: mensen, dieren, natuur, landbouw, woningen, industrie, energie en defensie. Je kan een stuk grond echter maar één keer inrichten. Rli-voorzitter Jan Jaap de Graeff:
“De grote beslissingen die de overheid komende tientallen jaren moet nemen, hebben enorme ruimtelijke gevolgen.”
.
Dieren in Rampen geeft ook dieren prioriteit bij crisisbeheersing
Niet bouwen op verkeerde plekken
Volgens de adviesraad is het absoluut nodig dat de regering nu maatregelen moet nemen. Als het niet nú gebeurt, dan moet men op termijn alleen maar meer geld uitgeven om de beslissingen die men nu neemt, weer terug te draaien. En dan is het nog de vraag of het voor onze ecosystemen niet te laat is om het überhaupt terug te kúnnen draaien:
“Als we nu woningen bouwen op de verkeerde plekken, lopen de toekomstige kosten voor het waterbeheer te hoog op. Ook het voortzetten van de huidige landbouw in delen van laag-Nederland, waar verzilting een steeds groter probleem wordt, is alleen tegen hoge kosten mogelijk.”
.
Nederland moet beslissingen nemen
Voor het nieuwe kabinet betekent dit vooruit kijken, met moed de juiste beslissingen nemen. Lef tonen en echt regeren dus. In plaats van de moeilijke zaken vooruit schuiven en nu alleen populaire maatregelen nemen. Zoals al jaren de tendens is geweest. Focus is de komende tijd vooral op de toekomstige BBB ministers Keijzer (minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) en Wiersma (minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur). Nu niks doen, betekent niet alleen Nederland opzadelen met torenhoge kosten, maar het is ook levensgevaarlijk, voor de natuur, dier en mens. Ingrijpende maatregelen zijn dus hard nodig. Het vingertje in de dijk van het Haarlemse jongetje Hansje Brinker zal niet meer volstaan.
Bronnen:
- Rli
- Trouw
- De Volkskrant
- Lees ook op AnimalsToday:
.
©AnimalsToday.nl Mariska van Geelen
