In het afgelopen jaar hebben stropers beduidend minder neushoorns gedood in Zuid-Afrika. De wereldwijde coronaperikelen hebben een positieve invloed op de afname van de lucratieve handel in neushoornhoorns.

minder neushoorns
Minder neushoorns gestroopt door coronamaatregelen | Foto: Nicolas Hoizey/flickr

394 neushoorns gestroopt

Nog steeds worden neushoorns flink te grazen genomen voor hun uitsteeksel op de neus. In het afgelopen jaar zijn er nog steeds 394 dieren afgeslacht. Dat is nog steeds te veel, maar beduidend minder dan in 2019. In een persbericht melde de Zuid-Afrikaanse minister van Milieu, Barbara Creecy, toen dat er 594 neushoorns waren omgekomen als gevolg van stroperij.

Dat stropers in 2020 minder neushoorns hebben gedood is vooral te danken aan het feit dat er reisbeperkingen golden of een lockdown van kracht was wegens Covid-19. Niet alleen neushoorns profiteren hiervan. Creecy:

“Ook andere dieren die worden gedood voor ivoor, waaronder olifanten, zijn opvallend minder vaak gestroopt.”

Krugerpark

Alleen al in het bekende Nationaal Park Kruger, gelegen in de noordoostelijke provincies Limpopo en Mpumalanga op de grens met Zimbabwe en Mozambique, is de stroperij op de dieren bijna met 22 procent gedaald. In 2020 werden zestien olifanten gedood, ten opzichte van eenendertig in 2019. Creecy:

“Hoewel de uitzonderlijke omstandigheden vanwege het coronavirus deels hebben bijgedragen aan de daling van neushoornstroperij in 2020, hebben ook de parkwachters en veiligheidspersoneel die op post bleven en de bijkomende maatregelen om stropen en gerelateerde overtredingen effectief aan te pakken, een belangrijke rol gespeeld.” 

Het park herbergt de grootste neushoornpopulatie ter wereld en loopt hierdoor een groot risico op stroperij. In het afgelopen jaar zijn er nog steeds 245 neushoorns om het leven gebracht. Rikkert Reijen, expert natuurbehoud bij het Internationale fonds voor Dierenwelzijn, heeft zijn twijfels over de voorzetting van de daling:

“Het is voorzichtig goed nieuws. Het komt vooral door de lockdowns en reisbeperkingen door het coronavirus die in Zuid-Afrika en in verschillende Aziatische landen gelden. Door de lockdown in Zuid-Afrika hebben stropers minder bewegingsvrijheid. Daarnaast willen de criminelen geen al te grote voorraad, dus wordt er minder gestroopt.” 

Gouden hoorn

De internationale handel in hoorns van neushoorns is verboden maar de illegale smokkel kent zijn weerga niet. Het gros van de hoorns wordt getransporteerd naar China en Vietnam. Op de zwarte markt is een kilo neushoornhoorn evenveel waard als een kilo goud. Doordat het vliegverkeer is afgenomen, is het voor de criminele organisaties lastiger om producten van Afrika naar Azië te vervoeren. De strijd tegen de stroperij is helaas nog lang niet voorbij. De afname van het aantal door stropers gedode neushoorns in Zuid-Afrika biedt geen zekerheid voor de langere termijn, aldus de beredenering van Reijnen:

“Zodra de lockdowns worden opgeheven en het vliegverkeer weer op gang komt, zien we pas of de afname aanhoudt. Ik verwacht dat de stroperij pas echt vermindert als de vraag naar die hoorns afneemt.”

Toekomst

De hoorn van de neushoorn wordt in de Aziatische landen als een statusobject gezien. Vooral in China en Vietnam is de hoorn een populair ingrediënt in de traditionele geneeskunde. Het poeder van de hoorn zou onder andere een kater verminderen en kanker kunnen genezen. Reijnen:

Dat is natuurlijk onzin; dat gedrag moeten we zien te veranderen. Maar als de vraag niet minder wordt, verwacht ik dat we de komende jaar weer een toename zien in het aantal gedode neushoorns ten opzichte van 2020.” 

In Afrika leefden in 2019 naar schatting ongeveer 25.000 neushoorns, zo’n 20.000 daarvan in Zuid-Afrika. De witte neushoorns zijn het meest voorkomend, van de zwarte neushoorn zijn er daarentegen nog maar vijfduizend over. Voor de neushoorns bieden de lockdowns die wereldwijd zijn opgelegd gunstige omstandigheden voor hun voorbestaan. Nu maar hopen dat de vooruitzichten na opheffing van de lockdowns goed blijven.

Bronnen:

© AnimalsToday.nl Jessica Slotman