Dat de mate waarin commerciële vissers de zeeën leegvissen funest is voor het zeeleven, is allang geen verrassing meer. Wetenschappers hebben nu de noodklok geluid voor haaien, volgens hen is het noodzakelijk om de roofvissen te beschermen tegen overbevissing. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat de haaien geen mogelijkheid meer zien om zich te verschuilen tegen de massale netten en visserslijnen van vissersboten.
Haaien kunnen geen kant meer op. Zowel vissersvloten als haaien kiezen dezelfde omgeving uit als favoriete locatie om te “vissen”. Zoals het er nu uitziet, blijkt het dat er nog slechts enkele plekken veilig jachtgebied zijn voor de met uitsterven bedreigde haaiensoorten.
Satelliet en GPS
Via satellieten is een internationaal team van onderzoekers in staat geweest om meer dan 100 haaien (van zes verschillende soorten) te volgen in de Atlantische Oceaan. Deze oceaan is het meest uitgebuit door de huidige industriële visserij. Tegelijkertijd zijn er 186 vissersvloten gevolgd door middel van GPS (Global Positioning System).
Tientallen miljoenen haaien worden jaarlijks het slachtoffer van de industriële visserij. De aantallen in vangst zijn de laatste jaren significant afgenomen, misschien doordat er steeds minder te vangen valt. Desondanks blijft het verlies van haaien een urgent probleem waaraan momenteel helaas nog geen regels aan gebonden zijn.
Het ontbreken van data over waar de haaien in aanraking komen met de visserij, belemmerde tot nu toe de conversatie in het zoeken naar oplossingen voor dit probleem. Uit het onlangs verrichte onderzoek is dan ook gebleken dat haaien, vaker dan gedacht, gevangen worden. Daarnaast zijn haaien een van de grootste slachtoffers als het gaat om de zogenoemde ‘bijvangst‘. Helaas planten haaien zich ook nog eens langzaam voort waardoor de huidige geboortecijfers de hoge sterftecijfers meer kunnen compenseren.
Hotspots
Het onderzoek toonde aan dat haaien zich verzamelen op zogenoemde hotspots. Deze hotspots worden bijna allemaal opgespoord door de vissersvloten die op deze manier naast tonijn en zwaardvissen de haaien het hele jaar efficiënt kunnen uitbuiten. Doordat de prijzen voor haaienvinnen gestegen zijn, en de vangst van tonijn en zwaardvis achteruit gaat, wordt er tegenwoordig groots ingezet op het opsporen van de haaien.
Uit onderzoek blijkt dat bij 95% van de vangst uit de open oceanen haaien betrokken zijn. Naast het feit dat verschillende haaiensoorten hierdoor ernstig bedreigd worden, is het niet onbelangrijk te kijken naar de gevolgen voor het ecosysteem. Zodra de aantallen van haaien afnemen, raakt het evenwicht van de zee in de war. Zo kan er bijvoorbeeld een grote toename ontstaan van prooidieren, waardoor het ecosysteem ontregeld raakt. Deze veranderingen kunnen heel ver in het ecosysteem doordringen: soms zelfs tot het niveau van de planten in de zee.
Visquota
Wetenschappers pleiten daarom voor het introduceren van quota, regels als het gaat om handel en andere beschermende maatregelen, om de haai te redden van zijn ondergang. Je kunt je afvragen of dit niet te weinig en te laat is. Veel visbestanden zijn door overbevissing inmiddels uitgeput. Commerciële visserij is rampzalig voor het voortbestaan van haaien en andere (roof-)vissen, die nooit in staat zijn voor hun voedselaanbod te wedijveren met megatrawlers en bovendien als bijvangst vaak zelf in netten eindigen.
Bron ©PiepVandaag.nl Inge van der Heide
