Mieren staan bekend om hun ijverige werk. Per toeval is ontdekt dat een mierensoort ook bedreven is in ‘dood spelen’, een gedrag dat volgens onderzoekers een geregistreerde wereldprimeur is.
Een kolonie Polyrhachis femorata mieren op Kangaroo Island werd bij toeval ontdekt door onderzoekers die nestkasten van dwergbuidelmuizen en vleermuizen aan controleren waren. De mierenkolonie leek dood te zijn… totdat er één mier bewoog. Onderzoekers denken dat de mieren ‘dood speelden’ als verdedigingsstrategie om potentieel gevaar te vermijden. Dit zou de eerste keer zijn dat een hele kolonie mieren de dood veinst, en de eerste vermelding van de miersoort Polyrhachis femorata in Zuid-Australië.
Gehele kolonie
Wildlife ecoloog, associate professor S. ‘Topa’ Petit van de van de University of South Australia (UniSA), zegt dat ze verrast was toen ze een kolonie van schijndode mieren ontdekte in een van de nestkasten. Petit:
“De nabootsing was perfect. Toen we het kastje openen, zagen we allemaal dode mieren… en toen bewoog er eentje lichtjes…Dit soort defensieve immobiliteit is bekend bij slecht enkele mierensoorten — bij individuen of specifieke kasten — maar we kennen geen andere gevallen waarin het is waargenomen bij hele kolonies.”
Mieren bestuderen in nestkasten
“In sommige nestkasten met kolonies van Polyrhachis femorata duurde het een tijdje voordat sommige individuen stopten met bewegen, en andere stopten niet. De aanleiding voor het gedrag is moeilijk te begrijpen.” Petit zegt dat nestkasten een mogelijkheid kunnen bieden om het doodsgedrag van mieren te bestuderen, dat van groot belang is voor vele gedragsecologen die een verscheidenheid van diersoorten onderzoeken.
Nestkast
De ontdekking werd gedaan tijdens het Kangaroo Island Nest Box Project. 901 nestkastjes zijn gecontroleerd in 13 verschillende gebieden als onderdeel van de inspanningen voor het herstel van de fauna na de verwoestende bosbranden van 2020.
Peter Hammond, medeonderzoeker van het Kangaroo Island Research Station zegt dat hij het Project ‘Vrienden van de ongewervelden’ noemde, omdat ongewervelden vaak de enige bewoners waren van de nestkasten voor vleermuizen en dwergbuidelmuizen:
“We leren veel over ongewervelden en gewervelde dieren.”
Bosbranden
Hammond geeft aan dat de meeste van de honderden kasten op verbrande grond staan, maar ook enkele staan op onverbrande gebieden als controle, omdat ze de waarde van nestkasten bij het herstel van bosbranden willen vaststellen.
“Polyrhachis femorata is sterk geassocieerd met de kritisch bedreigde Narrow-Leaf Mallee, een inheemse boom van Australië. Daar heeft deze mier zeer snel verschillende kastjes heeft gekoloniseerd. We hebben echter ook gegevens van twee gebieden verder naar het westen, wat erop wijst dat de mieren ook andere leefomgevingen zullen gebruiken.”
“Wij geloven dat de Polyrhachis femorata sterk is aangetast door de bosbranden”, Aldus Hammond.
Toekomstig onderzoek
Petit zegt dat er nog veel te ontdekken valt over deze soort.
“Polyrhachis femorata is een prachtige boombewonende mier die vrij schuw is, maar verder is er weinig bekend over zijn ecologie of gedrag.”
Volgens Petit hebben we een relatief onbekende wereld van mieren onder onze voeten en in de bomen. Mieren leveren cruciale ecosysteemdiensten en zijn een vitaal onderdeel van functionele ecosystemen op Kangaroo Island en elders. “Het is erg opwindend dat zo’n innemende soort als Polyrhachis femorata op Kangaroo Island leeft en we kijken ernaar uit om meer over zijn ecologie te weten te komen”, zegt Petit. “We twijfelen er niet aan dat andere mieren met vergelijkbaar doodsgedrag in Australië zullen worden ontdekt, maar het is spannend om tot de pioniers te behoren”, aldus Petit.
Bron:
©AnimalsToday.nl Aurora van de Loo
