De meeste eendagshaantjes worden versnipperd, vergast of eindigen als slangenvoer, simpelweg omdat ze ‘economisch nutteloos’ zijn. Minister Wiersma (Landbouw, BBB) kondigde aan dat vanaf 2026 een deel van de haantjes al in het ei zal worden vernietigd. Dit moet jaarlijks 6 tot 7 miljoen haantjes leed besparen. Maar met 40 miljoen haantjes die nu jaarlijks de versnipperaar ingaan of vergast worden, blijft dat een druppel op een gloeiende plaat. Een enkeling mag opgroeien als vleeshaan, maar ook die wacht na 14 weken de slacht.

De techniek om het geslacht van een kuiken al in het ei te bepalen, bestaat al jaren. Met methoden zoals vochtextractie, MRI-scans of AI kunnen kipjes en haantjes gescheiden worden nog vóór het uitkomen van het ei. Vanaf 2026 moeten eieren met een haankuiken binnen twaalf dagen uit het broedproces gehaald zijn voor vernietiging.
Nederland loopt achter
Toch komt er in Nederland geen wettelijk verbod. In plaats daarvan zijn er opnieuw vrijblijvende afspraken gemaakt tussen stakeholders, waaronder de Dierenbescherming en de pluimveesector. Nederland loopt hierin niet voorop, zoals minister Wiersma beweert. In Duitsland, Frankrijk en Oostenrijk is deze techniek al langer verplicht en geldt wél een verbod op het versnipperen of vergassen van haantjes. Nederland haalt niet eens de top drie als het gaat om dierenwelzijn voor eendagshaantjes.
.
Meeste eendagshaantjes vernietigd
In Nederland worden dus jaarlijks zo’n 40 miljoen eendagshaantjes direct na geboorte vernietigd omwille van het gebrek aan economische waarde. Met de nieuwe afspraken hoopt minister Wiersma slechts een fractie hiervan te sparen: 6 tot 7 miljoen haantjes uit broedeieren voor tafeleieren, de eieren die consumenten kopen.
Voor de overgrote meerderheid verandert er dus niets. De haantjes uit broedeieren voor de legkippen die eieren leggen voor export en verwerkte producten zoals koekjes, sauzen en shampoo, blijven hetzelfde lot beschoren. Dat betekent nog steeds een jaarlijkse vergassing van 33 miljoen eendagshaantjes.

De afspraken zijn gemaakt tussen minister Wiersma van Landbouw en de stakeholders ,zoals de pluimveesector en de Dierenbescherming. Directeur Ellen Bien van de Dierenbescherming zegt hierover het volgende:
“We zijn blij dat deze grote stap gezet wordt, waardoor binnenkort hopelijk miljoenen eendagshaantjes per jaar minder gedood worden.”
De organisatie benadrukt verder dat het nu aan de supermarkten is om de eieren in de schappen te gaan leggen en aan de consumenten om de eieren te kopen. De kostprijs van het ei zal door de nieuwe werkwijze met 1,15 cent per ei stijgen.

‘Dubbeldoelrassen’
Voor de Dierenbescherming zijn de innovaties met technieken om het geslacht van een kuiken in het ei al te bepalen of het opfokken van haantjes een tussenoplossing. De Dierenbescherming ziet voor de lange termijn dubbeldoelkippen als de toekomst. Dat zijn kippen die zowel voor vlees als eieren worden ingezet. Ook hanen vallen onder deze term. Alain van der Horst, van de persvoorlichting van de Dierenbescherming legt verder uit:
“De Dierenbescherming heeft het bij dubbeldoelrassen over zowel haantjes en hennen. Een haantje van een dubbeldoelras is beter geschikt/economischer om op te fokken dan een leghaantje omdat die meer vleesaanzet hebben dan een puur leg ras. In grootmoederstijd waren dubbeldoelrassen gebruikelijker waar de hennen voor eierconsumptie werden gehouden (en bij slacht ook aardig wat vlees op leverde) en de hanen/broertjes gehouden konden worden voor het vlees.”
.

“In de toekomst zou de Dierenbescherming graag meer dubbeldoelrassen zien: die leggen wat minder eieren en zijn wat zwaarder dan de huidige leghennen. De haantjes daarvan leveren dus meer op, en ook voor de hennen lijkt dit welzijnsvoordelen te bieden. Ze zijn robuuster en laten in onderzoeken minder verenpikkerij zien.”
.

Haantjes tellen pas mee als ze geld opleveren
Net als de stiertjes in de zuivelindustrie heeft men een manier gevonden om haantjes toch economische waarde te geven. Maar de ethische vraag of dit de juiste oplossing is, blijft onbeantwoord. Wat wél duidelijk is: de haantjes krijgen nu dezelfde twijfelachtige eer als de hennen in de agrarische sector – ze tellen alleen mee omdat ze geld opleveren.
Bronnen:
- Boerderij
- Geluksvogel
- NOS
- Lees ook op AnimalsToday:
.
Einde opsluiting haan in mand tijdens Kallemooifeest lijkt nabij
©AnimalsToday.nl Mariska van Geelen