De meest bedreigde katachtige van het Amerikaanse continent, de bergkat of Andeskat genoemd, zou alleen in zeer afgelegen rotspartijen voorkomen. Dit bijzondere dier is nu op camera gezien in de buurt van de hoofdstad Santiago in Chili.

Andeskat
Meest bedreigde katachtige van Amerika leeft in buitenwijken van Chileense hoofdstad | Foto: Jim Sanderson, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Toen Benardo Segura, vrijwilliger bij de non-profit organisatie Andean Cat Alliance (AGA), de beelden van zijn cameraval bekeek, slaakte hij een kreet van opwinding. Op de camerabeelden die een dorre rotswand boven de uitgestrekte Chileense hoofdstad laat zien, zag hij een bergkat, één van de meest bedreigde katachtigen in Amerika. Het mannetje, dat er een beetje uitziet als een miniatuur sneeuwluipaard, komt in het beeld en besproeit de struiken aan de voet van de klif waarna hij met zijn bruingrijze staart tussen de scherpe rotsen wegglipt.

Enthousiasme

Het enthousiasme van Segura over dit beeld heeft vele redenen. Elke waarneming van een bergkat is positief, omdat er niet veel bergkatten meer zijn. Volgens wetenschappers zijn er nog maar zo´n 1.400 bergkatten en hun aantal neemt af. De waarneming van Segura in het bijzonder is erg positief, omdat die bevestigt dat een nieuwe populatie bergkatten dicht bij de mens leeft, aan de rand van de miljoenenstad Santiago. Segura geeft aan dat er niet eerder bergkatten zo dicht bij een grote stad zijn gevonden en dit verandert wat we weten over bergkatten. “Het kan oplossingen bieden voor de bescherming van deze en andere soorten in het bredere ecosysteem van de bergen, waarover nu nog onvoldoende bekend is”, zegt hij.

Leefgebied

Tot nu toe werd aangenomen dat bergkatten alleen in extreem afgelegen, rotsachtige gebieden leefden. Nadat er grote aantallen van de favoriete prooi van de katachtigen, de bergchinchilla, waren gezien rond het natuurreservaat Parque Mahuida – gelegen aan de rand van Santiago – besloot Segura op zijn voorgevoel te vertrouwen. In februari plaatste hij een camera op een terrasvormige afgrond en in juli had hij zijn eerste beelden van een bergkat. Sindsdien heeft zijn camera nog 40 beelden gemaakt, waarop ten minste drie individuele volwassenen te zien zijn, wat suggereert dat dit hun territorium is.

https://twitter.com/mariela_g_g/status/1262053573761945602

Onderzoek

Normaal gesproken is onderzoek naar bergkatten ingewikkeld, omdat de leefgebieden ver weg en moeilijk bereikbaar zijn, zoals de hoge Andes-toppen. Dat een aantal van de bergkatten zo dicht bij de stad leeft, biedt mogelijkheden voor onderzoek. Zo kunnen bijvoorbeeld uitwerpselen gemakkelijker verzameld worden en bovendien is er een goede internetverbinding waardoor zelfs het real-time monitoren met camera’s mogelijk zou zijn. De gemakkelijke toegang zal de organisatie AGA helpen bij het aanpakken van belangrijke problemen bij het behoud van de bergkatten. Het eerste doel is om uit te zoeken of de populaties van bergkatten met elkaar verbonden zijn of niet, zegt Dr. Rocío Palacios, specialist in katachtigen voor de International Union for Conservation of Nature (IUCN):

“Omdat er pas de laatste twintig jaar informatie wordt verzameld over de bergkatten, zijn er nog veel basisaspecten die nog moeten worden begrepen. Een genetisch beeld van de soort kan vaststellen of er geïsoleerde populaties zijn, die vaak betere bescherming behoeven.”

Bedreigingen

Bergkatten hebben te maken met grote bedreigingen. De winningsindustrieën rond de Andes, zoals mijnbouw en steengroeven die de habitat vernietigen en enorme hoeveelheden water verbruiken. Ook boeren die alle roofdieren in de buurt van hun vee uitroeien vormen een bedreiging en de IUCN zegt dat ook grote droogte als gevolg van de klimaatcrisis een ernstige bedreiging vormt. Palacios zegt dat de bergkatten ook te lijden hebben gehad onder hun lage profiel, want de bergkat is lange tijd een zeer onbekende soort geweest.

“Zelfs mensen die veel over katten weten, kenden ze niet, maar het lijkt erop dat dat aan het veranderen is.”

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Annick Nieuwkoop