Volgens wetenschappers is het op het Noordelijk halfrond minstens twintig keer waarschijnlijker dat er droogte in de zomer optreedt. Naar verwachting zullen buitengewoon droge zomers als die van 2022 nu gemiddeld eens in de 20 jaar voorkomen. Vroeger was dat eens in de 400 jaar.
Zo’n uitzonderlijke droogte zoals die in de zomer van 2022, kwam vorige eeuw gemiddeld eens in de vierhonderd jaar voor. Tegenwoordig zullen we ons moeten voorbereiden op één zo’n droogte elke twintig jaar. Dit zeggen onderzoekers van World Weather Attribution, een netwerk van wetenschappers die zich bezighouden met extreme weersgebeurtenissen in verband met klimaatverandering.
Droge zomers
Verschillende landen in Europa werden deze zomer getroffen door de droogte. Onder meer Frankrijk had het zwaar te verduren met droogstaande rivieren. Ook raakte bepaalde delen van China en de Verenigde Staten ontregeld. Met name de landbouwsector werd getroffen, maar ook veroorzaakte de droogte bosbranden en had het invloed op de flora en fauna van de getroffen gebieden.
.
Extreme droogte doodt paarden, koeien en schapen in Kazachstan
Rampzalige droogte
De wetenschappers hebben voor de studie de bodemvochtigheid in de zomermaanden gemeten. Oppervlaktedroogte – een gebrek aan vocht in de bovenste zeven centimeter van de bodem – blijkt maar liefst vijf keer waarschijnlijker te zijn geworden door klimaatverandering. De kans op ‘ecologische’ of ‘agrarische’ droogte – een gebrek aan bodemvocht in de wortelzone die tot één meter diep is en waaruit planten hun voeding halen – is twintig keer zo groot. Vooral de laatste soort droogte is rampzalig voor de begroeiing in een gebied.
De auteurs benadrukken dat exacte voorspellingen moeilijk zijn, maar dat de droogte waarschijnlijk nóg vaker zal voorkomen dan nu is voorspeld:
“Zoals meestal het geval is voor moeilijk te observeren hoeveelheden, zijn de exacte cijfers onzeker. De schattingen van de invloed van klimaatverandering in de studie zijn conservatief; de werkelijke invloed van menselijke activiteiten is waarschijnlijk groter.”
Nederland
In Nederland hebben we die extreem droge en hete zomer ook gemerkt. Met een record neerslagtekort is dit de vierde droogte die we in vijf jaar tijd hebben gehad. Veel natuur is hierdoor verloren gegaan: verschillende boomsoorten lijden onder de droogte, en kwetsbare dierenpopulaties in drooggevallen meren en vijvers hebben het zwaar. Daarnaast zijn er minder vlinders, libellen en vogels gesignaleerd, is de waterkwaliteit verslechterd en de bodem uitgedroogd.
Ondanks dat het zeker is dat de natuur te lijden had deze zomer, moet grootschalig wetenschappelijk onderzoek de observaties nog bevestigen. Met zoveel andere factoren is het moeilijk om alle effecten enkel toe te kennen aan klimaatverandering, en bovendien is de definitieve schade vaak pas op lange termijn aantoonbaar. De kans is groot dat de natuur zich kan herstellen, maar als dit steeds vaker voorkomt wordt dat steeds moeilijker. Tot het moment komt dat het herstellend vermogen is uitgeput.
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Savanna Breitenfellner