In het dierenrijk komen veel soorten voor waarvan de soortgenoten erg op elkaar lijken en die (voor mensen) moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn: denk bijvoorbeeld aan duiven, giraffen en schildpadden. Om hun vrienden, mogelijke partners en familieleden uit elkaar te houden, gebruiken ze verschillende manieren om elkaar te herkennen en in sommige gevallen combinaties hiervan. Waar mensen vooral op zicht zijn aangewezen, gebruiken de meeste dieren ook andere zintuigen, zoals geluid, geur en in sommige gevallen aanraking.
Geluid
Het produceren van geluid is een manier van communicatie die door veel dieren wordt gebruikt om zich van soortgenoten te onderscheiden en om te communiceren. Sommige dierentalen zijn complexer dan ze lijken en er blijken meer gelijkenissen met menselijke talen dan wij in eerste instantie zouden denken, zoals bijvoorbeeld het gebruik van dialecten door potvissen.
Met speciale geluiden kunnen individuen, maar ook verschillende groepen, zich van elkaar onderscheiden. Zo geven varkens met hun knorren uitdrukking aan hun persoonlijkheid en heeft de tuimelaar een eigen speciale fluittoon, waarmee hij andere tuimelaars en vrienden kan herkennen, zelfs als hij deze meerdere jaren niet heeft gezien. De tuimelaar is meer geneigd om zijn speciale fluittoon te gebruiken wanneer hij zich niet in een groep bevindt. De meeste grote zeezoogdieren communiceren via geluiden. Met hun kleine ogen is hun zicht waarschijnlijk beperkt, maar de geluiden onder zee dragen heel ver. Groepen potvissen, die door middel van klikgeluiden communiceren, hebben dialecten, vergelijkbaar met menselijke dialecten: groepen vertonen onderling afwijkingen in de opbouw van de communicatie . Zeeolifanten kunnen elkaar door het ritme en de tonen van geluiden herkennen. Deze herkenning wordt met name gebruikt door mannetjes. In een groep zeeolifanten leeft er altijd maar één alfamannetje. Op basis van de geluiden van een mannetje, besluiten andere mannetjes om een gevecht aan te gaan of te vluchten.
Plaats
Zwaluwen herkennen hun kinderen in de eerste weken puur op de plaats waar hun nest is: zij voeden de jongeren in hun nest. Dit betekent ook dat ze andere zullen voeden als die in hun nest geplaatst zijn. Pas als de jongeren na een week of 2-3 zijn uitgevlogen, gebruiken ze geluid om hun jongeren te herkennen.
Zicht
Naast mensen en apen zijn er ook andere dieren die elkaar met name herkennen op basis van zicht. De communicatie van bijen vindt plaats door te dansen, waarmee ze symbolisch ruimtelijke coördinaten doorgeven. Naast zicht herkennen zij de vruchtbare koningin door geur, en kunnen zij deze onderscheiden van de onvruchtbare arbeiders. Bepaalde papierwespen zouden echter specifieke en unieke gezichtskenmerken hebben, waarmee soortgenoten elkaar herkennen.
Een andere manier van het gebruiken van zicht om mogelijke partners – en kapers- te herkennen is het gebruik van kleurpatronen op de huid door pijlinktvissen. Een mannetje dat met een vrouwtje wil paren, laat dit zien door een bepaald kleurpatroon op zijn huid. Een vrouwtje kan ook met een kleurpatroon accepteren of hem afwijzen. Als er andere mannetjes in de buurt zijn die met hetzelfde vrouwtje willen paren, kan de pijlinktvis tegelijkertijd een signaal aan de kapers geven dat ze weg moeten gaan. Deze kleurpatronen kunnen heel snel veranderen.
Geur
Dieren gebruiken ook geurmarkeringen om zich te onderscheiden: een hert kan bijvoorbeeld op zijn been urineren, welke geur een individuele identificatie afgeeft.
Schapen kunnen elkaar herkennen door een combinatie van zintuigen: ze herkennen elkaar door gezichtsherkenning, geluid en geur. Welk zintuig het belangrijkste is in de herkenning van de ander, hangt af van hoe ver ze van elkaar verwijderd zijn. Bij het herkennen van lammetjes is geur echter belangrijker dan bij volwassenen.
Aanraking
Olifanten hebben waarschijnlijk het breedste scala aan manieren waarop zij elkaar herkennen en waarop zij communiceren. Naast zicht, geluid en geur gebruiken zij ook aanrakingen om te communiceren en elkaar te onderscheiden.
Bron @AnimalsToday.nl Lisa van Leeuwen
