Een zeer bijzondere en aanzienlijke gedragsverandering is waargenomen bij een makakenpopulatie (resusapen) op het zogeheten apeneiland Cayo Santiago, bij Puerto Rico. Sinds de verwoesting van de natuurlijke habitat door orkaan Maria (2017), is de apenpopulatie onder zware druk komen te staan. De overlevende groep heeft zich staande gehouden door sociaal gedrag aan te nemen.
Cayo Santiago is een klein eiland van 0,14 km² bij Puerto Rico. Het eiland wordt niet door mensen bewoond, maar wel door een makakenpopulatie. Het zogeheten apeneiland is daarom zeer in trek bij wetenschappers die deze soort bestuderen. Volgens Lauren Brent, gedragsecoloog aan de Universiteit van Exeter, is Cayo Santiago een unieke locatie voor het bestuderen van deze apen. Sinds hun introductie vanuit India door een Amerikaanse primatoloog zijn de resusapen bekend geworden vanwege hun competitieve, hiërarchische en vaak agressieve gedrag.
Habitatverlies makakenpopulatie
In de nasleep van orkaan Maria (2017) zijn er aanzienlijke gedragsveranderingen in de makakenpopulatie waargenomen. Onder andere vanwege het ernstige gebrek aan beschutting tegen de felle zon en de zeer hoge temperaturen op het apeneiland zijn de apen die de grote natuurramp hebben overleefd zich anders gaan gedragen.
Gedragsverandering
Wetenschapper Camille Testard van de Universiteit van Pennsylvania heeft deze veranderingen onderzocht. Interacties tussen de apen van na de orkaan werden vergeleken met het gedrag vóór de verwoesting. Waar de makaken voorheen intolerantie voor elkaar toonden, waren deze nu veel toleranter en socialer. De makaken houden minder afstand van elkaar en vormen grotere sociale groepen. Ook de agressie blijkt sterk te zijn afgenomen.
Testard veronderstelt dat de van nature agressieve en competitieve apensoort zich minder agressief opstelt, omdat agressie de lichaamstemperatuur verhoogt. Een gevolg dat niet baat bij de al zeer hoge temperaturen op het apeneiland.
Overleving apen
De gedragsverandering staat in direct verband met de overleving van de makakenpopulatie. Apen met meer sociale partners, en daardoor meer toegang tot schaduw, maken minder kans op sterven. Deze aanpassing laat de flexibiliteit van de makakenpopulatie zien als reactie op veranderingen in het milieu.
Nader onderzoek
Jorg Massen, diergedragsdeskundige aan de Universiteit van Utrecht vraagt zich af wat de mechanismen achter deze gedragsveranderingen zijn. Mogelijk biedt een inzicht in de hormonale en genetische factoren meer kennis van de sociale plasticiteit van primaten.
Orkaan Maria
In 2017 richtte orkaan Maria grote schade aan in Puerto Rico. Eveneens raasde de verwoestende storm van de vijfde categorie over het door mens onbewoonde eiland Cayo Santiago, waarna een groot deel van de vegetatie was vernietigd en daarmee ook het natuurlijk habitat van de makakenpopulatie. Veel apen overleefden de natuurramp niet.
Hieronder zijn beelden te zien van de verwoesting door orkaan Maria in Cayo Santiago.
Bron:
- One Green Planet
- Lees ook:
©AnimalsToday.nl Jennie Cools
