Terwijl moderne boerderijen aangeven dat ze het buitenleven willen nabootsen zonder de gevaren ervan, is juist het hebben van een eigen keuze het beste voor het welzijn van dieren. Uit een studie van Queen’s University Belfast in Noord-Ierland blijkt dat het emotioneel welzijn van koeien die geen toegang hebben tot weilanden hierdoor mogelijk negatief wordt beïnvloed. Het niet zelf kunnen bepalen of en wanneer je naar buiten kunt is voor koeien mentaal net zo schadelijk als voor mensen.
Wij worden nu voor langere tijd beperkt in ons eigen doen en laten en dit heeft grote impact op ons welzijn. Zo geven de studieverenigingen van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) aan dat het effect van de lockdown voor het welzijn van studenten een kritiek punt heeft bereikt. Maar staat men erbij stil dat dieren in gevangenschap ook constant beperkt worden in hun eigen doen en laten?
Keuzes bepalen welzijn
Dieren in gevangenschap hebben veel minder controle over hun leven dan hun wilde tegenhangers. Terwijl wilde dieren elke dag een groot aantal keuzes maken – waar te gaan, wat te eten, waar te slapen, met wie te paren – wordt voor dieren in gevangenschap de overgrote meerderheid van de keuzes door hun menselijke verzorgers gemaakt. Ze hebben weinig tot geen controle over de omgeving, inclusief door de mens verzonnen stimuli, zoals licht, muziek en temperatuur.
Koeien-lockdown
Koeien geven, net als mensen, alleen melk na een bevalling. Ze worden daarvoor eerst drachtig gemaakt, vaak door artificiële inseminatie, en na de geboorte wordt hun kalf weggehaald. Dit laatste omdat veehouders bang zijn dat de koeien ziektekiemen aan het kalf overdragen, maar vooral omdat de melk bestemd is voor menselijke consumptie. De koe heeft verder geen zeggenschap over haar eigen leefomgeving of die van haar kalf. Veel melkkoeien worden op stal gehouden, met als argument de gezondheid en veiligheid van de koe. Tegenwoordig kan er wel gebruik worden gemaakt van zogenaamde ‘verrijkingsmiddelen’. Rosamund Young, boer en schrijver van The Secret Life of Cows:
“Verrijkingstools zijn beter dan niets, maar, zoals het woord verrijking suggereert, ontbreekt er duidelijk iets in het stalmilieu, anders hoeft het niet te worden ‘verrijkt’.”
Bij koeien die verplicht op stal staan en die hun hele leven beperkt worden in hun doen en laten zouden we dus kunnen spreken van een koeien-lockdown.
Koeien uiten gevoelens
Koeien worden gezien als gevoelige en intelligente dieren. Aan de hand van het boe-geroep kan men al veel achterhalen. Zo hebben koeien elk hun eigen geluid en ze koppelen hun stemming hier ook aan. In eerder onderzoek vond men dat ze opwinding, betrokkenheid of onrust kunnen uiten. Daarnaast praat een koe op een unieke manier met haar kalf. Echter, als een melkkoe in de stal roept dat ze volle uiers heeft zal doorgaans haar kalf niet komen, maar moet ze wachten op de boer.
Koeien in de wei
Koeien voelen zich comfortabeler in de wei; ze liggen langer en ze vertonen minder rusteloosheid en grotere kudde-synchroniciteit. Ze verkiezen een wei altijd boven alleen een uitloop of een ligbox. Koeien gaan het liefste ‘s nachts naar buiten omdat ze van zichzelf veel warmte produceren en deze niet kwijt kunnen. Het is dan ook niet prettig voor ze om met hoge buitentemperaturen buiten te zijn, iets wat bijvoorbeeld bij transport voor gezondheidsproblemen als hittestress kan zorgen.
Uit een recent onderzoek van Queen’s University Belfast bleek dat koeien die toegang hadden gehad tot een wei langzamer een bekende beloning benaderden. Dit effect impliceert verminderde beloningsanticipatie, wat suggereert dat koeien die toegang hadden tot een weiland meer lonende levens hebben. Het onderzoek geeft aan dat opgesloten zijn mentaal net zo schadelijk kan zijn voor koeien als voor mensen. Volgens Mark Rutter, auteur van het onderzoek, dicteert het publiek uiteindelijk wat als aanvaardbaar wordt gezien in termen van welzijn:
“De wetenschap kan aangeven dat een systeem minder of meer stress veroorzaakt, of een koe motiveert om dit of dat te doen, maar het kan je niet vertellen wat goed is. Dat is aan de samenleving.”
In de hedendaagse Nederlandse houderijsystemen stond in 2018 volgens de Landbouwtelling 29 procent van de 1,6 miljoen melkkoeien permanent op stal. Dit is minder dan in het verleden, maar de melkkoeien die in de wei lopen mogen tegenwoordig wel minder uren buiten doorbrengen. In de veehouderij hebben koeien en andere dieren vaak geen keuze en beslist de boer of en wanneer ze naar buiten mogen.
Bronnen:
- Daily Mail
- Dagblad van het Noorden
- Extra
- The Guardian
- Melkvee
- Nature
- Universiteit Utrecht
- Lees ook:
.
Konijnen-lockdown: een leven van eindeloze isolatie en eenzaamheid
©AnimalsToday.nl Aurora van de Loo
