Door de mens veroorzaakte onderwatergeluiden vormen een bedreiging voor het leven in zee. Kunstmatige geluidsgolven van verkeer en onderzoek verhinderen de natuurlijke klanken die zeedieren gebruiken voor navigatie.
Factoren die geen biologische oorsprong hebben, zoals golven, aardbevingen, en afbrekende stukken ijs, zorgen voor geluid in de oceanen. Evenals de biotische factoren, afkomstig van het mariene leven zelf. Zo ook de mens. Echter zorgt de laatste voor onnatuurlijke geluidsgolven. Geluidsbronnen zijn vaak afkomstig van watervoertuigen en industrie. Maar ook geologen gebruiken bijvoorbeeld seismische luchtbuksen bij het zoeken naar olie- en gasvoorraden. Hiermee wordt de natuurlijke omgeving verhinderd, wat leidt tot onregelmatigheden in het dierlijk gedrag, zoals het foerageren en de voortplanting, maar ook in de fysiologie, waaronder permanent gehoorverlies en weefselschade. In het ergste geval heeft het zelfs fatale gevolgen.
Walvissen
In de diepe donkere wateren zijn geluidsgolven een vorm van communicatie en navigatie. Grote walvissen genereren geluidsgolven in een lage frequentie die duizenden kilometers afleggen. Geluid reist met een snelheid van bijna 1500 meter per seconde, vier keer sneller in water dan in lucht. Door de jaren heen hebben er massale strandingen van walvissen plaatsgevonden. Uit onderzoek wordt verondersteld dat na blootstelling aan mariene sonar plotselinge veranderingen in het diepe duikgedrag van walvissen zijn opgetreden, waardoor vele stierven. Het trauma is vergelijkbaar met decompressieziekte. Hierbij duiken allerlei lichamelijke klachten op vanwege het plotselinge drukverschil.
Walvissen ondervinden ernstige bedreigingen op hun trekroutes
Schepen produceren een geluid van iets minder dan 200Hz. Maar blauwe vinvissen produceren ook geluid op lage frequentie, lager dan 100Hz. Het scheepslawaai zorgt daardoor dus voor een verstoring in de communicatiepatronen van de walvissen. Deze gigantische mariene dieren blijken hun patronen aan te passen om zich hoorbaar te maken. Bultruggen in de Japanse Ogasawara eilanden hebben hun zang verminderd of zijn er zelfs helemaal mee gestopt. Zo blijkt uit onderzoek.
Vermindering van geluidsvervuiling leidt tot een lager stressniveau. Deze bevinding bleek uit een onderzoek naar Noord-Atlantische walvissen na de aanslagen op 9/11, toen de scheepvaart tijdelijk sterk was verminderd.
Dolfijnen
Gedurende de COVID-19-lockdowns zijn er duidelijke veranderingen in het gedrag van mariene dieren waargenomen. Zo bleek uit een studie in HongKong dat er meer roze dolfijnen zwommen in de normaal gesproken drukke waterwegen in het gebied. Het leven van deze met uitsterven bedreigde soort wordt namelijk sterk verhinderd door het veerbootverkeer.
Dolfijnen zijn intelligente en sociale dieren die met elkaar communiceren door middel van fluiten en klikken. Net als walvissen gebruiken zij trillingen om te navigeren op de grote dieptes van de oceanen. Wetenschappers van de universiteit van Bristol hebben dolfijnen in het wild bestudeerd. Antropogene geluidsvervuiling bleek een negatieve invloed te hebben op de gezondheid van deze zoogdieren. De dolfijnen begonnen naar elkaar te roepen in een tevergeefse poging boven het onnatuurlijke geluid uit te komen.
Zeehaas
De zeehaas is een mariene slak die zeer kwetsbaar is voor geluidsgolven afkomstig van boten. Uit laboratoriumonderzoek is gebleken dat een succesvolle embryo-ontwikkeling met wel 21 procent werd verminderd na blootstelling aan bootgeluiden. De goed ontwikkelde zeehazen-embryo´s hadden uiteindelijk na de geboorte alsnog een sterftekans van 22 procent.
Zoöplankton
Uit een onderzoek die in 2017 is uitgevoerd naar de massale sterfte van inktvissen en zoöplankton in Zuid-Tasmanië, bleek dat door het gebruik van een enkel luchtbukspistool het sterftecijfer van zooplankton van 18 procent naar wel 40-60 procent was gestegen. Het proefgebied was een lange strook van 1,2 kilometer, gelegen voor de kust van het Australische eiland.
Bewustwording
Inzicht in het onderwaterlawaai kan zorgen voor enige verbetering. Zo kan de ontwikkeling van nieuwe technologie de menselijke geluidsvervuiling enigszins worden verminderd. Ook het langzamer varen kan het propeller- en motorgeluid en daarmee de geluidshinder met meer dan 50 procent verminderen.
Een goede gesteldheid van het mariene leven in onze oceanen is van essentieel belang voor het leven op aarde. Wereldwijd moet er dan ook aan gewerkt worden om deze op een gezond niveau te houden.
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Jennie Cools
