Uit niet eerder gepubliceerde gegevens blijkt dat landbouwdieren soms wekenlang onderweg zijn. Zij leggen lange afstanden af tussen Europese landen of worden wereldwijd geëxporteerd. Reizen duren dagen of zelfs weken en voor dierenwelzijn is weinig aandacht.
Onderzoekers gebruikten reislogboeken van dieren, handelscijfers, satellietkaarten en maritieme gegevens om een uitgebreid overzicht van veetransporten samen te stellen. Ze ontdekten dat jaarlijks 44 miljoen landbouwdieren tussen EU-lidstaten worden vervoerd en internationaal werden geëxporteerd. Miljoenen dieren maken reizen van acht uur of meer, soms zijn dieren weken onderweg. De handel dient vooral fok-, vetmestings- en slachtdoeleinden. De schokkende bevindingen zijn gepubliceerd door Compassion in World Farming en Eurogroup For Animals. Peter Stevenson, hoofdbeleidsadviseur bij Compassion in World Farming en hoofdauteur van het rapport:
“Hoewel we wisten dat miljoenen dieren wrede en onnodige reizen ondergingen in naam van winst, laat dit rapport zien dat de situatie veel erger is dan we vreesden. De EU moet dit dringend aanpakken.”
Later deze maand presenteert de Europese Commissie naar verwachting een plan over een nieuwe strategie voor de handel in levende landbouwdieren.
Wekenlang onderweg
Volgens de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) is er sprake van welzijnsproblemen waaronder groepsstress, hittestress, verwondingen, bewegingsstress, langdurige honger, ademhalingsstoornissen, beperking van beweging, rustproblemen en zintuigelijke overprikkeling. Maar niet alleen het dierenwelzijn baart deskundigen zorgen: ook ziekten kunnen zich gemakkelijk verspreiden als de landbouwdieren wekenlang onderweg zijn. In een rapport uit 2021 in opdracht van het Europees Parlement wordt gewaarschuwd voor de verhoogde kans op besmetting van (zoönotische) ziekten doordat dieren dicht op elkaar zitten en verhoogde stressniveaus hebben. Anja Hazekamp, Europarlementariër voor Partij voor de Dieren, zegt geschokt te zijn door de bevindingen:
“Het is onhoudbaar om zoveel dieren te hebben als we in de Europese Unie hebben. We veroorzaken veel problemen voor het dierenwelzijn, het klimaat, de biodiversiteit en voor de menselijke gezondheid.”
Bij veel van de in het rapport genoemde reizen van landbouwdieren zijn jonge kalveren en lammeren betrokken. Tussen 2019 en 2021 werden naar schatting jaarlijks ruim 300.000 kalveren vervoerd tussen de EU-lidstaten. Het merendeel van deze kalveren zijn de ongewenste mannelijke kalveren uit de melkveesector. Vaak gaat het om jonge dieren van slechts twee tot drie weken oud. Volgens EU-regelgeving mogen ongespeende kalveren worden vervoerd op reizen van meer dan acht uur zodra ze veertien dagen oud zijn. De EFSA heeft echter aanbevolen deze leeftijd te verhogen naar vijf weken, met een maximale reistijd van acht uur.
Hoewel de Europese Commissie dierenwelzijn een prioriteit noemt, blijkt uit onderzoek van de commissie dat ‘de handhaving van de huidige regels onvoldoende is om het verwachte niveau van dierenwelzijn te garanderen’. Zo blijken transporteurs langere routes te kiezen om te voorkomen dat ze door landen gaan met strengere handhaving van de EU-regels over het transport. Maar transportorganisatoren gebruiken ook trucs om de reis korter te laten lijken. Ze registreren bijvoorbeeld verzamelplaatsen waar dieren van verschillende boerderijen worden verzameld voor het volgende deel van hun reis als het oorspronkelijke vertrekpunt. Zo zijn landbouwdieren vaak dagen langer, zelfs wekenlang, onderweg.
Economisch voordeel
De handel is groot dankzij de stijgende vraag naar vlees in sommige delen van de wereld. Europese bedrijven profiteren van de vraag naar fok- en mestdieren in landen als Libië en Vietnam. Het Midden-Oosten en Noord-Afrika zijn belangrijke markten voor schapen. Dieren die bestemd zijn voor Oezbekistan en Kazachstan zijn vaak wekenlang onderweg. Maar ook de handel binnen de EU is economisch voordelig. Veel boerderijen specialiseren zich in één soort of productiefase. Matthias Beermann van de Europese Rekenkamer heeft een verklaring:
“Boeren streven ernaar productie- en slachtkosten te minimaliseren, de inkomsten te maximaliseren en schaalvoordelen te optimaliseren door kostenverschillen tussen lidstaten te benutten. Deze factoren stimuleren het transport van dieren, vooral wanneer de transportkosten slechts een klein deel van de vleesprijs in de detailhandel uitmaken.”
Bronnen:
Lees verder op Animals Today.
©AnimalsToday.nl Sophie Jongma
