We raken allemaal ontroerd door verhalen over honden die rouwen om hun overleden baasje. Maar die verhalen zijn niet altijd wat ze lijken.
Neem het verhaal van Beer. Volgens het asiel dat Beer meegenomen heeft zat ze drie dagen lang op hetzelfde plekje in haar huis in Baltimore. Zonder eten, zonder drinken, ze stond niet eens op om haar behoefte te doen. De 12-jarige bastaard met een grijs wordende snoet is liggend gevonden aan de zij van haar overleden eigenaar. Het verhaal van Beer liep gelukkig goed af, ze werd geadopteerd.
Het beeld wat je bij zo’n verhaal krijgt, is een beeld dat al lang leeft: een rouwende, trouwe hond die tevergeefs wacht op zijn overleden baasje.
Hachiko: een hondenverhaal
In 1920 leefde een Akita genaamd Hachiko. Hij wachtte elke avond trouw op de terugkomst van zijn baas bij een station in Tokyo. Volgens het verhaal bleef hij dat ook de eerste tien jaar na de dood van zijn baasje doen.
Afgelopen herfst haalde een Russische hond de krantenkoppen. Ze verscheen iedere ochtend, op precies dezelfde tijd, bij de receptie van het ziekenhuis waar haar baasje twee jaar geleden gestorven is. In maart circuleerden er berichten over een andere Russische hond die een jaar lang op de plek gebleven is waar haar eigenaar is overleden door een auto-ongeluk. Deze trouwe lieverd werd bekend als de ‘Siberische Hachiko’. Een maand verder werd er een ‘Ecuadoraanse Hachiko’ vernoemd: deze hond wilde het verwoeste huis, waarin zijn baasje was omgekomen door een aardbeving, niet verlaten.
Psycholoog Alexandra Horwitz sluit het idee niet uit dat honden kunnen rouwen. Maar ze interpreteert de Hachiko-achtige verhalen en onze wens om dierlijke acties door een menselijke lens te bekijken niet als bewijs. We moeten volgens haar overwegen om de wereld vanuit het denkbeeld van de hond te bekijken. Zij legt uit:
“Wij kunnen denken over de dood en onze eigen sterfelijkheid en weten dat als we iemand verliezen, we diegene nooit meer zullen zien. Ik ben er niet zeker van dat honden deze denkwijze hebben. En dan kan hun verdriet wel eens heel anders zijn dan het onze…Het is logisch om aan te nemen dat een hond, die plotseling zijn baasje verloren is, blijft doen wat hij altijd deed. Hij heeft natuurlijk ook niet een keuze. Een ander leven kent de hond niet. Maar mensen vinden het dan leuker om dit gedrag te omschrijven als loyaliteit of verdriet.”
In een wereld waarin de liefde voor huisdieren steeds meer toeneemt, is het een ‘aantrekkelijk’ idee dat een hond rouwt om zijn baasje. Maar er is (nog) niet veel wetenschappelijk bewijs dat dit beaamt. Of dieren rouwen, en hoe ze dat dan doen, is een gebied dat nog flink onderzocht moet worden. Er zijn, volgens Barbara J. King, al wel steeds meer aanwijzingen dat olifanten, primaten en walvisachtigen rouwen. Barbara is antropoloog en auteur van het boek ‘Hoe dieren rouwen’. Zij heeft twee jaar lang onderzocht hoe dieren reageren op de dood. Ze zegt:
“Er is geen twijfel over mogelijk, honden kunnen rouwen. Maar om dit nauwkeurig te kunnen vaststellen, is er meer nodig dan alleen een foto of video. De hond moet geobserveerd worden; zowel voor, tijdens als na het overlijden van zijn baasje. Pas dan zou je je gedrag dat plaatsvindt na het overlijden kunnen opvatten als in de rouw zijn.”
Barbara vindt dat media vaak te makkelijk beweren dat een hond rouwt:
“Hoe weten we dat een hond diep verdriet ervaart in plaats van dat hij een afwezigheid voelt? Laten we zorgvuldig zijn en niet alles verdriet noemen, terwijl het net zo goed stress-gerelateerd gedrag kan zijn.”
Emotionele pijn
Volgens Clive Wynne, psychologieprofessor en directeur van Canine Science Collaboratory, is het niet te ontkennen dat honden een hechte band kunnen hebben met mensen en ook zeker lijden door emotionele pijn. “Het is niet duidelijk hoe lang die pijn kan duren, maar ik betwijfel of dit echt járen kunnen zijn.” Hij verwijst naar het verhaal van Bobby: een 19e-eeuwse terriër die bekendheid kreeg door 14 jaar lang een wake te houden bij het graf van zijn Schotse eigenaar. De echtheid van dit verhaal werd later in twijfel getrokken; de hond zou zijn blijven rondhangen op de begraafplaats omdat hij werd gevoed door bezoekers en werknemers.
“Honden hebben die enorme, hartverwarmende drang naar aandacht en genegenheid. Maar wij mensen, we zijn nooit gelukkig. We moeten dingen altijd mooier maken dan ze zijn en er extra’s aan toevoegen. Precies zoals het idee dat als je doodgaat, je hond de rest van zijn leven je graf zal bezoeken”, vervolgt Wynne cynisch. Wat hij heerlijk vindt aan honden, is dat ze zo makkelijk nieuwe relaties aangaan. “Als honden voor altijd bleven rouwen, zouden organisatie die dieren redden en herplaatsen ook nooit zo succesvol kunnen zijn.”
We zullen het misschien wel nooit weten, kunnen honden nou rouwen of niet? Dat honden verdriet en gemis kunnen voelen is in ieder geval in feit. Maar we kunnen nooit helemaal weten wat er in ze omgaat. Dus denk ervan wat je ervan denken wil: honden blijven fascinerende beesten.
Bron ©PiepVandaag.nl Sophie Janssen
4 Comments
Comments are closed.
Heb het meegemaakt met een van mijn honden. Hond was beste maatjes met de kat en toen de kat na een ongeluk met zijn laatste krachten thuiskwam (is bij mij op schoot gestorven nog voordat de Dierenambulance er was) zat de hond terwijl er tranen over zijn snoet liepen met zijn kop op mijn knie ernaast. Ik had nog een stille hoop dat de kat het zou redden maar hij wist wel beter. Er waren twee katten maar met de overgebleven kat heeft hij nooit een band gehad. Is nog weken echt van slag geweest.
Uit dit onderzoek blijkt dus dat de verhalen over rouwende dieren regelrecht de prullenbak in kan.
Ook mevr. Thieme heeft meerdere malen verkondigd dat dieren (met name ganzen en zwanen) rouwen als één van de partners wegvalt.
Dit is echter nooit wetenschappelijk bewezen.
Ik weet niet in hoeverre ze dieren testen, maar rouwen doen ze naar mijn mening wel, dat ze niet conveniëren zoals wij, daar kunnen we beter maar blij om zijn, omdat de mens het laagste is wat God ooit gecreëerd heeft . Dat dieren met mekaar op een manier met elkaar praten, ja, voelen ja, iets duidelijk maken aan ons ja, dus waarom rouwen niet?
Alleen diegene die beweren van niet , denk ik ze zichzelf superieur vinden.
Uw menig (niet wetenschappelijk onderbouwd) dat de mens het laagste is wat God ooit gecreëerd heeft zegt blijkbaar meer over uw zelfkennis dan over de kennis van de Heilige Schrift.
Triest dat u zowel zichzelf als uw medemens, waaronder uw dierbaren, ook zo wegzet.