Het gaat nog steeds slecht met het korhoen in Nederland. De populatie daalt gestaag in aantal en daarom is de hulp ingeroepen van soortgenoten uit het buitenland, in de hoop op veel nieuwe kuikens. Maar of dit voldoende is zal nog moeten blijken, want nieuw genetisch onderzoek is weinig hoopgevend.

korhoenders
Korhoen mannetje | Foto: Wikipedia

De Sallandse Heuvelrug is de enige plek in Nederland waar nog een kleine populatie korhoenders in het wild leeft, maar de soort dreigt uit te sterven. Het korhoen (Lyrurus tetrixis een vogel uit de familie van de ruigpoothoeders en is zo groot als een forse kip. De haan is blauwzwart gekleurd, heeft een liervormige staart en een witte vleugelstreep. De hen is grijsbruin gekleurd en heeft zwart-witte dwarsbanden. Het korhoen is in Europa een cultuurvolger, maar met het veranderende klimaat, het verdwijnen van de heidevelden, de recreatiedrukte en de verdroging van voedselgebieden is het aantal toch sterk afgenomen. In de vorige eeuw sprak men nog over honderdtallen bij de vogeltelling, maar tegenwoordig zijn dit nog maar enkele tientallen.

Variatie
Om de soort te redden en weer sterker te maken is er in 2012 en 2013 een aantal wilde korhoenders uit Zweden bij de Nederlandse korhoenders geplaatst. Hierdoor is de genetische variatie weer terug op het niveau van 10 jaar geleden. Of dit de redding zal zijn van de Sallandse Korhoenders is echter nog maar zeer de vraag. Want ook al zullen de soorten zich mengen en met succes jongen groot brengen, de populatie blijft te klein waardoor genetische verarming en inteelt nog steeds van invloed kunnen zijn, maar ook andere onvoorziene omstandigheden kunnen de soort in een klap doen verdwijnen.

Kwetsbaar
Illustratief voor dit probleem onder korhoenders is dat inteelt en daarmee het verlies van genetische variatie het einde kan betekenen voor veel bedreigde diersoorten. Indien de populatie klein wordt neemt de kans op inteelt toe waardoor de soort alleen maar kwetsbaarder wordt en niet vitaal genoeg zal zijn om zich aan te passen aan een veranderde biotoop of klimaat. Inteelt leidt vaak tot vruchtbaarheidsproblemen en verminderde levensvatbaarheid van de jongen. Alleen door het introduceren van een nieuwe populatie kan de soort op genetisch gebied worden versterkt. Recent genetisch onderzoek van Alterra Wageningen UR bij het korhoen toont aan hoe dit probleem zich kan ontwikkelen.

Meer informatie over dit genetisch onderzoek is beschikbaar in Alterra rapport 2599.

Bron © PiepVandaag Nicole Brinker