Het is een indrukwekkend dier, de kokoskrab of klapperdief. Ten eerste vanwege zijn omvang en gewicht. Ten tweede vanwege de kracht in zijn scharen (die echter geen kokosnoot kunnen kraken!). En ten derde vanwege zijn prachtige uiterlijk met een schaal die kan kleuren van dieprood tot knalblauw. Laten we hem wat beter leren kennen.

kokoskrab
De kokoskrab is groot, sterk en geen krab | Foto: publiek domein

De kokoskrab is geen krab

Het eerste dat opvalt in het CV van een kokoskrab is het feit dat hij helemaal geen krab is. In werkelijkheid hebben we te maken met een heremietkreeft, een kreeftachtige dus, die zich in de eerste jaren van zijn leven schuilhoudt in schelpen en schalen van andere dieren. Totdat zijn eigen schaal zo sterk is geworden dat hij geen externe bescherming meer nodig heeft. Gelukkig maar want tegen die tijd is er geen schelp meer groot genoeg voor hem!

Hij leeft op het land

Een andere opvallende eigenschap is zijn vertrek uit de zee. Kokoskrabben komen in de zee uit het ei, als zachte, tere larfjes die met de golven meedeinen en zich moeten beschermen tegen roofvissen en andere gevaren. De eerste vier tot zes weken van hun leven drijven ze op het zeeoppervlak, terwijl ze langzaam steeds verder naar beneden zakken tot ze op de bodem aankomen. Ze zijn dan zogenaamde juvenielen, een paar millimeter groot maar met alle kenmerken van hun uiteindelijke vorm. Op de zeebodem zoeken ze bescherming in schelpen en slakkenhuisjes, net zolang totdat ze het land op gaan. En dat is heel bijzonder; de kokoskrab leeft verder op het land, in bomen, (kokos)palmen, zandholen of, als het moet, in bebouwde omgeving. De krab verliest zijn talent voor zwemmen en zal verdrinken als hij na de landing ooit nog in zee terecht komt.

Je vraagt je dan af hoe een moederkrab dan haar eitjes in zee af kan zetten. Dat doet ze op het strand. Ze graaft zich in met haar bevruchte eitjes, en zodra die er klaar voor zijn laat ze zich ’s nachts door zeewater overspoelen. Zo komen de eitjes in zee terecht, en vrijwel meteen komen de tot maar liefst 100.000 kreeftlarfjes uit.

Hij eet ook kokos

Zoals zijn naam al doet vermoeden eet de krab graag kokosnoten, die hij zelf uit de palm knipt en eenmaal terug op de grond openkrabt. Urban legend wil dat de krab met zijn scharen kokosnoten vermorzelt, maar zó sterk is hij niet. En toch, hij kan met zijn scharen wel dertig kilo optillen! Naast kokos eet de krab fruit, zaden, kleine prooidieren en aas. Helaas wordt de krab zelf ook gegeten. Door zijn grote omvang en de populariteit van krabvlees is het een graag gezien gerecht op de dinertafel. Heel jammer, de krab heeft al genoeg te stellen met de mens en diens activiteiten die leiden tot verlies van leefomgeving en de introductie van rovende exoten. Inmiddels heeft de kokoskrab de status ‘kwetsbaar’ op de IUCN-lijst van bedreigde diersoorten. Het is ook niet verstandig om de krab te eten, want niet zelden bevat de krab vanwege zijn eigen eetgewoonten giftige stoffen.

En toch is de kokoskrab kwetsbaar

Op de kaart lijkt het verspreidingsgebied van de kokoskrab enorm, van de Indische tot de Grote Oceaan tussen Afrika en de Stille Oceaan. Dat beeld is misleidend. Inderdaad komen er in die oceanen larven en juvenielen voor, maar kijk je naar de volwassen op het land levende populatie, dan blijft er maar een heel klein leefgebied voor hen over. De kokoskrab wordt tussen de veertig en zestig jaar oud, en legt vanaf het vijfde levensjaar jaarlijks een grote hoeveelheid eitjes. Je zou dus denken dat er genoeg kokoskrabben zijn, maar dat valt tegen. Hun lange groeiproces tot volwassendom speelt hen parten, en overbejaging ligt dan snel op de loer.

©AnimalsToday.nl Laura Lancée