Karen’s blog: Grenzen aan transparantie bij de NVWA 

Grenzen aan transparantie heet het interne document dat integriteitscoördinator Dirk Evers heeft geplaatst op het intranet van de NVWA. Deze coördinator betoogt dat het delen van informatie met de media en politieke partijen, kort door de bocht, verboden is. Als voorbeeld haalt hij het lekken van informatie over de mobiele slachtunits aan, die nu als proef worden gebruikt bij slachtingen op het boerenbedrijf, in het kader van ‘dierenwelzijn’. Transport van dieren levert namelijk welzijnsaantasting op. Het inzetten van een mobiele slachtunit zou dit transport en daarmee aantasting van het welzijn voorkomen.

Evers schrijft in Grenzen aan transparantie dat het bij dit lekken niet gaat om het constateren van misstanden, maar om een ‘proef die nog geëvalueerd gaat worden’. Hij legt uit dat als een werknemer het ergens niet mee eens is dit via de afgesproken lijn moet worden aangekaart. Hij vraagt zich verder af waarom mensen uit de school klappen en beargumenteert dat deze wijze van lekken een negatief effect heeft op andere werknemers, op de NVWA als organisatie en ook op de minister. Hij is van mening dat deze manier van communiceren dan ook aangepakt dient te worden.

Tja, als het niet om de inmiddels beruchte NVWA zou gaan zou je bijna denken dat het een goed artikel is. Maar Dirk Evers maakt vooral duidelijk dat hij geen idee heeft wat integriteit inhoudt en geen idee heeft wat er aan de hand is binnen de NVWA, of zoals zovelen in het hoger management: de kop in het zand steekt.

Maar klopt het dan niet, het principe dat lekken van interne stukken een organisatie veel kwaad kan doen? Ja natuurlijk wel, maar alleen als het lekken bedoeld is om kwaad te spreken over een goed functionerende organisatie. En dat is hier overduidelijk niet het geval. Het is enkel de bedoeling van de dierenarts om gewoon zijn werk te kunnen blijven doen, waarvoor hij of zij aangenomen en betaald wordt. Het is juist de bedoeling dat de organisatie waar hij voor werkt niet in een kwaad daglicht komt te staan. Het blijven ontkennen van ernstige misstanden is de werkelijke boosdoener, niet de klokkenluider.

Want wat is integriteit eigenlijk? Integriteit heeft te maken met loyaliteit, met eerlijkheid en met vertrouwen. Dit alles is tweerichtingsverkeer, dus van werknemer richting werkgever maar ook werkgever richting werknemer  en binnen het wettelijk kader wat we met elkaar hebben afgesproken.

Even een voorbeeld: als jouw werkgever beveelt dat je de wet zou moeten overtreden en je doet dat niet, heeft dat niets van doen met deloyaal te zijn of met een integriteitsprobleem, maar alles met je eigen verantwoordelijkheid en moreel besef. Als dus een NVWA-manager richting een NVWA-dierenarts aangeeft om bepaalde welzijnsovertredingen niet te constateren, dan heeft juist deze manager een integriteit- en loyaliteitsprobleem richting zijn werkgever, de minister, en niet de NVWA-dierenarts.

Grenzen aan transparantie bij de NVWA

Dirk Evers maakt in zijn stuk ‘Grenzen aan transparantie’ 3 kapitale denkfouten:

• Hij is blijkbaar van mening dat integriteit alleen betrekking heeft op de werkvloer en dat het management hier buiten staat. Hoe verzin je het? Al vele malen eerder is het duidelijk geworden dat het probleem niet op de werkvloer zit maar in de lagen daarboven. De NVWA als organisatie wordt namelijk juist in een kwaad daglicht gesteld door de niet aflatende pogingen van het management om misstanden onder de mat te vegen en alles in het werk te stellen om de sector maar ter wille te zijn. Dit beste meneer Evers heeft alles te maken met integriteit en dit zou moeten worden aangepakt.
  .
  Evers vergeet hierbij dat de goedwillende dierenartsen die de misstanden hebben aangekaart er al alles aan hebben gedaan om het intern aan te kaarten. De enige actie die het management vervolgens heeft ondernomen is dat van de goedwillende dierenarts met een voorlopig contract, het contract niet verlengt is. En degenen met wel een vast contract worden onder druk gezet om toch vooral maar niets te constateren. En als je dan toch nog steeds de moed had om gewoon je werk te doen, werd je gestraft op basis van een of andere onzin argument en werd je standplaats opeens gewijzigd zodat je lekker veel tijd kwijt bent om je standplaats te bereiken. Ik ken landen waar dit verplaatsen van mensen naar verre orden om van hen af te komen, heel normaal is.
  .
• De tweede ernstige denkfout is de aanname  dat het lekken van informatie door ambtenaren per definitie een overtreding zou zijn van de integriteitscode. Dat dit onjuist is, wordt al bewezen door het bestaan van de Klokkenluidersregeling. Klokkenluiders worden juist in bescherming genomen en niet omdat wat ze doen verboden zou zijn. Nee, om de klokkenluider te beschermen tegen mensen zoals Evers en tegen mensen zoals uit het management van de NVWA.
  .
• Denkfout nummer 3 is de aanname dat er geen sprake van een misstand zou zijn bij het gebruik van het mobiele slachthuis. Deze aanname maakt duidelijk dat Evers echt niet weet waar hij het over heeft en zich geheel laat leiden door het management.

Wél misstanden

Het gebruik van het mobiele slachthuis levert namelijk wel degelijk misstanden op. Het inzetten van mobiele slachterijen zorgt er ook voor, naast het verbloemen van bestaande misstanden, dat misstanden in de hand worden gewerkt.

Allereerst gaat het om dieren die niet ‘normaal’ geslacht kunnen worden in een slachthuis, omdat ze bijvoorbeeld ziek zijn of kreupel. Daarom maar bij het bedrijf slachten want dat levert net zo veel geld op. Lijkt misschien een goed idee maar wat gebeurt er nu: zieke en kreupele dieren krijgen geen behandeling, want een dier dat medicijnen heeft gekregen mag niet geslacht worden en levert dus geen geld op.

Het gevolg is dat de boer zijn dieren gewoon niet laat behandelen en na een tijdje lijden het mobiele slachthuis belt en het dier laat slachten. Omwille het slachtgeld wordt besloten het dier niet de zorg te bieden waar het recht op heeft. Dat het dier pijn lijdt is heel jammer, maar winst gaat toch voor dat beetje lijden nietwaar?

Dierenartsen op de werkvloer hebben daarom, zeer terecht, grote moeite met deze mobiele dodingsunit en komen in gewetenproblemen. Maar naar deze bezorgde en zelfs aangeslagen NVWA medewerkers werd niet geluisterd. En terug naar de blog van Evers: in plaats van het management hierop aan te spreken, meent deze integriteitscoördinator de lekkende ambtenaren te moeten aanspreken. De wereld op zijn kop!

Integriteitsprobleem

Evers vergeet dat het gaat om eerlijkheid, openheid en vertrouwen richting de werkgever en dat is de minister. En dat is nu net wat de bovenlaag van de NVWA stelselmatig niet doet. De bovenlaag probeert steeds alles wat er fout gaat, elke misstand onder het tapijt te vegen en de minister niet of gedeeltelijk in te lichten.

Dit, meneer Evers, is het echte integriteitsprobleem.

Karen Soeters – Animals Today & House of Animals
.

• Lees ook:

Karen’s blog: Grove misstanden bij de NVWA, er moeten koppen rollen!

.
©AnimalsToday.nl