Morgen besluit de rechter of de genocide van ganzen in de provincie Noord-Holland doorgang mag hebben.
Vorig jaar was ik getuige hoe honderden ganzen op meer dan 20 kilometer afstand van Schiphol werden gevangen en op gruwelijke wijze werden gedood (vergassing met CO2). Dit gebeurde nota bene in een broed- en rustgebied in Broek en Waterland.
Ik heb daarna alles wat ik kon bedenken gedaan om de vergassing onder de aandacht te brengen. We brachten samen met de Ganzenbescherming, de enige beelden die er dat jaar überhaupt van de vergassing waren gemaakt omdat er een mediastilte was afgekondigd. Lees: het ministerie noch de provincie wilden laten weten waar er vergast zou gaan worden, want pottenkijkers werden niet geduld. Waar wij filmden stonden uiteindelijk zeker 5 handhavers om Duke Faunabeheer, het bedrijf dat de vergassing uitvoert, te beschermen tegen dierenbeschermers. Zo werkt dit bedrijf namelijk. Heel hard roepen dat je bedreigd wordt zodat je rustig je gang kan gaan en anderen op afstand (moeten) blijven.
Ik heb me het afgelopen jaar goed verdiept in de problematiek met betrekking tot de ganzen rond Schiphol en ik moet zeggen dat ik echt van de ene verbazing in de andere val.
Wat is er nu eigenlijk aan de hand?
Het aantal vliegbewegingen bij Schiphol is enorm toegenomen en de ganzenpopulatie rond de luchthaven ook. Dat is geen goede combinatie. De kans op een botsing van een vliegtuig met een gans is weliswaar uiterst miniem en mocht het onverhoopt voorkomen en problemen opleveren, zijn piloten getraind om te gaan met een dergelijke ‘birdstrike, zoals zij dat noemen. Desalniettemin is en blijft dit natuurlijk een verschrikkelijk onwenselijke situatie.
Hoe komt het nu dat de populatie ganzen rond Schiphol zo is toegenomen? Het antwoord op die vraag is heel simpel; het gebied rond Schiphol is aantrekkelijk gemaakt voor deze dieren. In de veenweidegebieden rond Schiphol, zoals Waterland, Spaarnwoude is het gras ‘groener’ geworden. Dat hebben wij mensen zo gemaakt want dan groeien de koeien die het eten sneller of gaat de productie van melk omhoog. Het gaat dan natuurlijk om de landbouwdieren en het feit dat dit gras voor ganzen ook heel aantrekkelijk blijkt te zijn, is dan gewoon een vervelende bijkomstigheid. In de oogsttijd veranderen de akkerlanden rond Schiphol in een soort Jamin. Ganzen zijn dol op eiwitrijk voedsel als bieten, graan en aardappels, wat veelvuldig te vinden is op die akkerlanden.
Oplossingen
De ganzen komen dus op voedsel af en daar ligt ook direct de oplossing. Gewoon zorgen dat er geen voedsel meer verbouwd wordt dat lekker wordt gevonden door de dieren. In de Verenigde Staten is het bijvoorbeeld helemaal niet toegestaan überhaupt landbouw te plegen op 3 kilometer afstand van start- en landingsbanen. Wij presteren het daarentegen om zelfs tussen de start- en landingsbanen nog gras te planten.
Een maatregel die ook erg effectief is gebleken, is het snel omploegen van het land als er geoogst is. Ganzen komen maar wat graag de resten van het land eten. Vorig jaar is er een proef gedaan met het snel omploegen van de grond na de graanoogst en dat is succesvol gebleken. Let wel, dat ging om graan, daarna werden er bieten en aardappels geoogst, zonder omploeging met als gevolg dat de dieren weer net ze hard terugkwamen.
Boeren krijgen trouwens subsidie voor het op tijd omploegen van hun land.
Voor mij was het bijzonder opmerkelijk te ontdekken dat het overgrote deel van de landbouwgronden rond Schiphol in handen is van de overheid. Dan zou je toch denken dat je zo’n succesformule heel snel toe kunt toepassen door het pachtcontract van de boeren aan te passen.
Toen ik gedeputeerde Jaap Bond hiernaar vroeg vertelde hij mij dat je niet zo maar een pachtcontract kunt aanpassen. Mijn vraag daarop was of dat ook niet kan als de veiligheid van mensen in het geding is. Want je zal onverhoopt maar in zo’n vliegtuig zitten wat in de problemen raakt na een birdstrike. Bond: “Nee ook dan niet.”
Dan vraag ik je toch! Dus blijkbaar is het belang van de boeren belangrijker dan mijn veiligheid.
Het lijkt eigenlijk ook lamlendigheid of nalatigheid, net hoe je het wilt noemen van de overheid, dat ze nog steeds pachtcontracten uitgeeft waarin met geen woord wordt gerept over de gewassen die je niet zou moeten verbouwen op de akkerlanden rond Schiphol. Is de boerenlobby dan zo sterk?
Een andere logische oplossing is natuurlijk gewassen planten die ganzen heel lekker vinden op een plek waar ze geen overlast veroorzaken. Denk bijvoorbeeld aan witte klaver en dan ergens in de polder [Onderzoek].
Daar is immers genoeg ruimte voor ganzen en daarbij vinden zij dit in het algemeen een prettigere omgeving dan Schiphol. Toch is ook hier wat aan de hand. Ganzen blijven inmiddels namelijk maar liever weg uit de polder. Waarom? Omdat er daar op ze wordt gejaagd. Slim beleid dus. In een gebied waar ganzen prima zouden kunnen toeven in combinatie met het feit dat wij het aantrekkelijker zouden kunnen maken door de juiste beplanting, is er een sprake van een hele andere bedreiging. We verjagen ze daar, letterlijk, waardoor de dieren dus weer kiezen voor een voor hen relatief minder aantrekkelijk alternatief, doch voedselrijk, te weten Schiphol.
Jagen in de polder op ganzen zou op de schop moeten en buiten kijf staat dus dat het gras tussen de start- en landingsbanen onmiddellijk moet verdwijnen.
Bij de Nicolaas G. Pierson Foundation is al jaren geleden uitgerekend wat een enorme energiebesparing het voor Schiphol zou zijn als al die graslanden en liefst ook alle platte daken bedekt zouden worden met zonnepanelen [Onderzoek].
Nu hoor ik iedereen al denken… Die zonnepanelen zorgen toch voor schittering, dus dat kan helemaal niet. In Denver wordt echter al probleemloos gebruik gemaakt van zonnepanelen maar ook dichter bij huis op het vliegveld van Weze in Duitsland.
Tot slot zijn er nog allerlei nieuwe uitvindingen die er voor kunnen zorgen dat ganzen wegblijven bij de akkerlanden rond Schiphol. Zo bedacht Diederik van Liere een bewegend draad om ganzen uit productievelden te houden. Van Liere won er zelfs de Wim Luijkx Innovatieprijs 2010 mee geïnitieerd vanuit de agrarische sector.
Wegvangen en doden van ganzen
Dan over de effectiviteit van het wegvangen en doden van de ganzen. Vergelijk het met zwerfhonden. Als zwerfhonden in een bepaald gebied worden weggevangen en gedood is dat een hele korte termijn oplossing. Binnen afzienbare tijd leven er in het gebied weer net zoveel honden als ervoor of soms zelfs meer. Dat zelfde geldt voor ganzen
Uit deze tabel verschenen in het rapport van Sovon: ‘Overzomerende ganzen in Nederland: grenzen aan groei?‘ blijkt dat ondanks een gigantisch afschot de populatie bleef groeien.
Ganzen vliegen. Het idee Nederland als een soort kooi te zien waar je dieren kunt doden om de populatie te verkleinen is je reinste onzin. Bij het feit dat wat je aan ganzen wegvangt en doodt er het jaar erop gewoon weer zit is evident. De dieren komen op het voedsel af. En zoals gezegd Nederland is geen kooi en een vogel kan vliegen. Tel uit de winst.
Het is al jaren bekend dat het aantal ganzen rond Schiphol toeneemt. En ook dat het aantal vliegbewegingen is toegenomen. Feit is dat de provincies ieder jaar doen alsof het een soort nieuw probleem is, waar op korte termijn een oplossing voor gevonden moet worden. Dit tot frustratie van wetenschappers die al jaren alternatieven onder de aandacht van de provincie en het ministerie proberen te brengen en steeds nul op het rekest krijgen.
Als tegenargument wordt door de provincie genoemd dat ze werken aan alternatieven en noemen dan als voorbeeld het vroegtijdig omploegen van het land na de oogst. Er wordt voorlichting gegeven aan boeren maar hiertoe kunnen zij niet worden verplicht, aldus gedeputeerde Jaap Bond. Zelfs niet als de veiligheid in gevaar is. En al die andere gewassen die worden verbouwd daar kijken we voor het gemak gewoon niet naar en ook niet naar nieuwe pachtcontracten.
Persoonlijk vind ik het een dossier om moedeloos van te worden. Vooral ook omdat de PR-machine van de tegenpartij zijn werk zo ongelofelijk goed doet. Massaal werd het hoe en waarom van de vergassing genegeerd in berichtgeving en ging het vooral over de recepten over hoe gans lekker is klaar te maken en dat het zo fijn is dat de ganzen naar de voedselbank gaan. Briljante PR en iedereen is erin getrapt.
Tegen mij werd gezegd: “Karen, ik weet dat je veel om dieren geeft, maar nu ga je toch echt wel heel ver. Het gaat om de veiligheid op Schiphol.” Dat is het hem nu net. Er is geen enkele reden om je ook maar een heel klein beetje veiliger te voelen in een vliegtuig rond Schiphol. Sterker nog, als er morgen een vliegtuig naar beneden komt door een zogenaamde birdstrike, vind ik zelfs dat je de provincie en de overheid nalatigheid kunt verwijten. Die hadden namelijk oog moeten hebben voor de betere en structurele oplossingen in plaats van deze ineffectieve, korte termijn tactieken, die ook nog eens onnodig dierenleed met zich mee brengen.
PiepVandaag.nl maakte in samenwerking met RTV Noord-Holland een serie over de ganzen van Schiphol:
4 Comments
Comments are closed.
“Wie graan zaait zal Ganzen oogsten”
Faunabeheer? Op de Veluwe ‘oogsten’ ze roodwild, voor consumptie natuurlijk. Hier oogsten ze ganzen, voor consumptie natuurlijk.
Verjagen met de laser werkt gewoon, maar wordt niet toegepast. Ander gewas of andere maai- en ploegregimes… Niet toegepast. Braakleggen direkt bij de banen? Niet toegepast.
Blijft er maar één conclusie over: het lokken, doden en consumeren van de ganzen is welbewust beleid, uit puur commerciele motieven! Eet smake-LIJK!
“zijn piloten getraind om te gaan met een dergelijke ‘birdstrike, zoals zij dat noemen.”
Wanneer je door 2 ongelukkige ganzen beide motoren verliest kun je nog wel zo goed getrained zijn als je maar wilt maar het vliegtuig houd je dan niet meer in de lucht.
Een birdstrike is 1 ding, maar een aanvaring met een troep ganzen brengt het in het extreme.
Je vergeet dat ganzen niet alleen eten, maar ook broeden. Dat er natuurgebieden zijn waar niks gebeurt om ganzen te weren.
Je bent vergeten te google-mappen naar vliegvelden in USA waar ook gewoon gras groeit tussen de banen.
Je vergeet dat wanneer je een populatie ergens weglokt, deze groeit en weer uitbreidt, hetzelfde argument dat gebruikt wordt tegen plaatselijke vergassing.
Je vergeet dat dat jagen volgens jou wel helpt buiten de 20km, maar binnen de 20km niet.
Goed en duidelijk!