De beelden die je met enige regelmaat ziet langskomen over galberen zijn meer dan afschuwelijk. Moederberen worden gestroopt en het jong wordt meegenomen om vervolgens een leven lang in een klein hok weg te kwijnen. En eens in de zoveel weken wordt hun gal afgetapt. De gal zou volgens de traditionele Chinese geneeskunde een medicinale werking hebben.

galberen
Hoe is dit mogelijk? | Foto: ©Animals Today

De van nature in Vietnam voorkomende Aziatische zwarte beer (kraagbeer) en de Maleise beer (honingbeer) zijn met uitsterven bedreigd door stroperij en de handel in gal en hun lichaamsdelen. Gelukkig kwam er in 2005 goed nieuws uit Vietnam, namelijk dat het bij wet verboden werd om berengal in je bezit te hebben. Daarmee is het dus feitelijk verboden om gal te tappen van beren.  Ook werden alle beren op boerderijen geregistreerd en gechipt, zodat er geen nieuwe beren bij konden komen. Geweldig mooi nieuws vond ik dat kan ik mij herinneren, en met mij velen anderen.

Maar hoe gaat het nu met deze ex-galberen? Reden voor mij om 12 jaar na het ingaan van deze wet naar Vietnam af te reizen.

Al op de eerste dag van onze reis staat een bezoek aan twee berenfarms op de planning. We vertrekken vroeg vanuit Hanoi en een paar uur buiten deze miljoenenstad stoppen we bij een tankstation. Om te tanken dacht ik zelf. Maar nee, mij wordt duidelijk gemaakt dat hier beren worden gehouden. Dat kan toch niet waar zijn? Wel dus. Achter het tankstation is een loods en daarachter zie ik een soort afdak van plastic met daaronder twee kleine kooien. In de kooien zitten inderdaad twee prachtige beren. Hoe is dit mogelijk?

galberen
Hier worden beren gehouden | Foto: ©Animals Today

Op grote afstand zie je al hoe ellendig de dieren zich voelen. Ze maken onnatuurlijke kreunende geluiden en ze schommelen voortdurend heen en weer. Als ik dichterbij kom zie ik duidelijk dat de dieren ontstoken poten hebben van de traliebodem waarop ze staan. Wat moet dat pijnlijk zijn. Van deze beren wordt geen gal meer getapt wordt mij verzekerd, maar de eigenaar wil ze behouden als bezienswaardigheid. En bovendien, het is zijn bezit, dus waarom zou je dat wegdoen? De opzichter van het tankstation, die ook voor de beren zorgt, vindt ons duidelijk irritant worden, dus we besluiten te gaan.

galberen
De bonsaibomen krijgen genoeg water, de beren niet | Foto: ©Animals Today

Niet ver van het tankstation is de volgende berenfarm. Ook hier ziet er heel anders uit dan ik mij had voorgesteld. Het is namelijk een bonsaibomenkwekerij. Het woonhuis ligt er verlaten bij, maar alle bonsaibomen zijn ruim voorzien van water. Dit in tegenstelling tot de beren, zo blijkt wat later.

In de schuur vlakbij het huis zitten de beren. Ik loop naar de deur en merk dat ik mijzelf letterlijk over de drempel moet duwen. Het stinkt er verschrikkelijk en het is er donker.  Wat ik aantref breekt mijn hart. Kleine stalen kooien met daarin vier prachtige beren.

galberen
Vier prachtige beren | Foto: ©Animals Today

De beren bewegen nauwelijks. Ze zijn geestelijk helemaal stuk. Een van hen zoekt contact als ik naast zijn kooi ga zitten. Hij steekt zijn klauw uit de kooi. Ik laat hem mijn hand aanraken en aai zijn poot. Ik zie geen licht meer in de ogen van deze dieren. Ze hebben het opgegeven.

galberen
Ik aai zijn poot | Foto: ©Animals Today

En net als ik denk dat het niet erger kan zie ik in de laatste kooi een beer zonder klauwen. Van berenklauwen wordt wijn gemaakt en deze wijn is echt een zeer kostbare ‘delicatesse’. Bij deze beer zijn de klauwen er dus afgehakt en vervolgens is dit zwaar verminkte dier terug in zijn kooi gestopt, om kort daarna weer gal van te tappen. Zo hebben deze dieren dus jarenlang moeten leven.

galberen
Totaal machteloos voel ik mij | Foto: ©Animals Today

Dat blijkt ook uit de enorme hoeveelheid oude flesjes antibiotica die ik achter de schuur vind. Ik stuur een foto van het etiketten naar dierenarts Piet Hellemans, die mij verteld dat dit antibioticum vooral gebruikt wordt om ontsteking van het buikvlies tegen te gaan. Water is er ook nauwelijks. Ik ga op zoek naar een kraan en een emmer, maar meer kan ik niet doen. Totaal machteloos voel ik mij.

galberen
Potjes antibioticum | Foto: ©Animals Today

Aangeslagen loop ik de schuur uit. Ook al wordt het gal van deze beren niet meer afgetapt, de leefomstandigheden van deze dieren zijn simpelweg dieronterend. De eigenaar zou komen voor een interview maar haakt op het laatste moment toch af. Misschien maar goed ook…

Lees volgende week deel 2 van Karen’s bezoek aan Vietnam, en bekijk hieronder de reportage ‘Hanoi, het Gal van de Beer‘ die ze maakte voor Animals Today:

Petitie
Stichting Vier Voeters heeft een petitie opgezet om de de Vietnamese overheid aan te sporen in actie te komen snel een einde te maken aan de verschrikkelijke situatie waarin de beren moeten leven. De petitie voor de galberen kun je hier tekenen.

galberen
Help de ex-galberen van Vietnam, teken de petitie | Foto: ©Animals Today

©AnimalsToday.nl Karen Soeters