De invoering van het Aziatisch lieveheersbeestje in Europa blijkt achteraf een ernstige vergissing. Het diertje is zo’n twintig jaar geleden bewust geïntroduceerd als bestrijder van bladluizen. Maar dat voordeel weegt niet op tegen de nadelen, zo blijkt uit onderzoek van Wageningen UR (University & Research centre) naar de invasie van het uitheemse insect.

Aziatisch lieveheersbeestje
Aziatisch lieveheersbeestje (foto: Wikimedia Commons)

De inheemse, Europese soort lieveheersbeestjes wordt verdrongen door de Aziatische soort. Binnenshuis kan het beestje voor vervuiling zorgen.  De betrokken onderzoeksters doen verslag in het laatste nummer van het wetenschappelijk tijdschrift Plos One.

Het Aziatische lieveheersbeestje, Harmonia axyridis, komt oorspronkelijk uit China en Japan en onderscheidt zich van de Europese soorten doordat het groter is en het een deukje in het dekschild op het achterlijf heeft. Begin jaren ’90 werd het insect in Frankrijk ingevoerd en in 1996 werd hij in Nederland ingezet. Het diertje bleek een goede bestrijder van bladluizen in kassen en op laanbomen waar bladluizen plakkerige honingdauw lekken op auto’s.

Het Aziatische lieveheersbeestje blijkt hier echter nauwelijks natuurlijke vijanden te kenne en verslindt zelf ook onze inheemse lieveheersbeestjes. Bovendien overwintert de Aziatische variant in grote aantallen in huizen en andere gebouwen, waar het door poep voor grote overlast kan zorgen. En wat verder uit onderzoek blijkt, is dat, wanneer er geen bladluizen zijn, het beestje zich te goed doet aan druiven, waardoor wijn ernstig in smaak wordt aangetast.

Om te begrijpen waardoor de Aziatische soort zich zo snel in Europa kon vestigen en andere lieveheersbeestjes decimeerde, doen promovenda Lidwien Raak van Wageningen University en onderzoekster Marieke de Lange van Alterra, onderdeel van Wageningen UR, onderzoek naar zijn invasiebiologie. Zij deden in de afgelopen tijd experimenten met inheemse lieveheersbeestjes en de Aziatische soort.

De onderzoeksters bedachten een slimme proefopzet met inheemse en exotische lieveheersbeestjes op bladeren van lindeboompjes. Hun gedrag is vele uren gevolgd. Inheemse lieveheersbeestjes ontsnappen vaak bij een contact met de Aziatische soort door weg te rennen of zich op de grond te laten vallen. Lukt dat echter niet, dan verslindt het zeer agressieve Aziatische lieveheersbeestje de twee Europese en ook in Nederland voorkomende soorten. Dit verklaart in belangrijke mate het succes van de exoot.

Toen de vergissing van de introductie van het Aziatische lieveheersbeestje werd beseft, werd het in Europa verboden het dier in te zetten, maar het insect heeft zich al blijvend in vele landen gevestigd. De beste manier om overlast door exotische soorten dieren en planten tegen te gaan is de introductie van natuurlijke vijanden. Maar dat is niet zonder risico. In Nederland is daarom door Wageningen University samen met de Plantenziektekundige Dienst een milieurisico-analyse ontwikkeld voor natuurlijke vijanden van uitheemse soorten.

Bron ©PiepVandaag.nl