Onderzoekers bestudeerden tienduizenden insecten uit het bladerdak van het regenwoud in de Braziliaanse Amazone en ontdekten dat 60 procent van de exemplaren voorkomt op een hoogte van 8 meter en meer. De meeste soorten, en zelfs hele geslachten, zijn nog niet door de wetenschap beschreven, wat wijst op een onpeilbare rijkdom aan insectendiversiteit in de Amazone.
Ze zijn klein en vaak niet waarneembaar voor het menselijk oog, maar insecten spelen een vitale rol in de natuur. Insecten verschenen meer dan 400 miljoen jaar vóór de mens en spelen een onmisbare rol in allerlei ecosystemen. Ze bestuiven fruitbomen, onderhouden de bodem, dienen als voedsel voor vogels en ruimen dood materiaal op. Zonder insecten zou er geen leven mogelijk zijn.
Veldonderzoek naar insecten wordt meestal dicht bij de grond of op lage hoogte uitgevoerd, maar een studie die werd gedaan op 32 meter hoogte in de boomtoppen van het Amazone-regenwoud resulteerde in een verbazingwekkende bevinding: ongeveer 60 procent van de insectendichtheid in de regio wordt gevonden in het bladerdak, op 8 meter en hoger. Bovendien zijn de meeste soorten – en zelfs hele geslachten – nog niet door de wetenschap beschreven.
Diversiteit in de hoogte
Sinds het begin van de 20e eeuw weten wetenschappers dat boomtoppen in het Amazonegebied een zeer diverse reeks fauna herbergen, maar de informatie erover was zeer versnipperd. In de jaren tachtig van de vorige eeuw begonnen sommige onderzoeken systematischer aan te tonen dat onbekende en zeldzame insectensoorten in het bladerdak leven.
In 2017 werd door de Universiteit van São Paulo een studie gestart waarbij 38.000 insecten verzameld werden, waarvan de meest voorkomende diptera (tweevleugelige insecten) waren, o.a. vliegen en muggen, en waar de onderzoekers bijna 17.000 exemplaren van vonden. Onderzoeker José Albertino Rafael:
“Onze studie toonde aan dat niet alleen het aantal soorten enorm is: de complexiteit van de omgeving is ongelooflijk hoog. Soorten in elk van de groepen zijn duidelijk verspreid over de verschillende niveaus van het bos. Ongeveer 70 procent van de soorten in de vliegenfamilie lauxaniidae werd alleen boven het maaiveld gevonden.
“Gezien hun uiterlijk lijken exemplaren die werden verzameld niet te behoren tot een van de geslachten die al wetenschappelijk zijn beschreven.”
Behoud insectendiversiteit hangt af van kennis
De studie omvat alleen de analyse van materiaal dat in de eerste twee weken van het 13 maanden durende project is verzameld. Dit betekent dat een enorme hoeveelheid monsters en gegevens nog moeten worden beoordeeld. Hij licht toe dat de resultaten van het onderzoek dat hoog in de boomtoppen van het Amazonegebied is uitgevoerd, als basis zouden moeten dienen voor het bestuderen van het insectenleven in bossen over de hele wereld. Want er is weinig onderzoek gedaan naar de verticale diversiteit van insectenfauna.
Bekijk hieronder een wandeling door de bomenkroon van het Amazonegebied:
.
.
Bij de volgende fase van het project zouden meer dan 400 onderzoekers uit Brazilië en het buitenland betrokken kunnen zijn, op drie verschillende locaties in het Amazonegebied. Het idee is om te begrijpen hoeveel insectensoorten, én het percentage soorten van verschillende orden, in een enkel regenwoud gebied leven. Met een toenemende wereldwijde focus op het behoud van biodiversiteit is er nog veel onbekend over de rijkdom van de soorten die in een bos zoals de Amazone leven. Amorim:
“We kennen nog steeds niet alle organismen die met ons in de natuur leven, maar we geven miljarden uit om soorten op andere planeten te ontdekken. Wat is belangrijker voor de mens?”
“Onze analyses zullen leiden tot verder onderzoek naar hoe stabiel deze verschillende insectengemeenschappen in het bladerdak zijn, hoe ze met elkaar omgaan en hoe ze reageren op menselijke verstoringen. Door onze kennis te vergroten, kunnen we misschien enkele van de ergste effecten van ontbossing verzachten, maar we hebben in ieder geval laten zien dat er meer op het spel staat dan we vroeger dachten.”
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Marianne Miltenburg
