Grootscheepse, internationale illegale visserij heeft rond de Hoorn van Afrika het bestaansrecht van vele mensen dusdanig aangetast, dat de huidige problematiek rond piraterij hier direct een gevolg van is. In West Afrika dreigt hetzelfde te gebeuren.
West Afrika heeft nog één van de rijkere visgronden ter wereld, maar die rijkdom komt nauwelijks ten goede aan de inwoners van arme kuststaten als Guinea, Ghana, Sierra Leone, Ivoorkust en Liberia. De vis wordt, volgens de Evironmental Justice Foundation (EJF), weggekaapt voor de Europese en Oost-Aziatische markt. “Een goed georganiseerde groep van illegale vissers, de meeste gestationeerd in het Spaanse Las Palmas, plunderen de West Afrikaanse wateren met een totale veronachtzaming van de nationale visserijwetgeving of internationale conventies”, meldt het artikel ‘Piracy, the Scourge of West Africa,’ op de website van het EJF.
De Afrikaanse staten lopen jaarlijks zo’n 1,5 miljard dollar mis aan schepen die zonder vergunning of in beschermde zones aan het vissen zijn. Dat is ongeveer een kwart van de totale Afrikaanse export van vis. Bovendien is vis in de Golf-landen de belangrijkste bron van proteïnen en een kwart van de beroepsbevolking werkt in de visserij of aan visserij-gelieerde industrie.
Experts menen dat de illegale visvangst kan leiden tot een verdere destabilisatie van de kwetsbare West-Afrikaanse staten. Daarmee dreigt eenzelfde situatie te ontstaan die in de jaren negentig Somalische vissers tot piraterij heeft gedwongen.
De laatste jaren zijn piraterij en overvallen in de Golf van Guinee niet alleen toegenomen, maar ook gewelddadiger geworden, aldus de Verenigde Naties. Methodes en materieel worden professioneler, meldde de ondersecretaris voor politieke zaken B. Lynn Pascoe in februari nog aan de VN-Veiligheidsraad. Ook is bekend dat de West-Afrikaanse kust een steeds belangrijker knooppunt wordt voor drugssmokkel van Zuid-Amerika naar Europa.
Er is nog geen direct bewijs dat voormalige vissers massaal de overstap hebben gemaakt naar de georganiseerde criminaliteit, maar de vrees is er zeker. “Elke verslechtering in het levensonderhoud van kustgemeenschappen van Mauretanië tot aan Zuid-Afrika kan een verwoestende impact hebben op sociale condities in landen die sowieso al vechten tegen armoede en werkeloosheid”, zegt de Wereldvoedselorganisatie in een artikel in Scientific American.
De Europese en Aziatische vissersschepen profiteren van de instabiele staten, vanwege het gebrek aan ordehandhaving. Sierra Leone en Liberia proberen op te krabbelen na bloedige burgeroorlogen en hebben nauwelijks kennis, kapitaal en middelen om visserijinspecties uit te voeren. Guinea moet haar 56.000 km2 zeegebied beheren met slechts vijf kustpatrouilleboten, die niet eens allemaal operationeel zijn. De pakkans is erg klein, maar ook boetes zijn niet noemenswaardig. Bovendien tiert corruptie welig in deze landen en zijn de ordehandhavers makkelijk om te kopen.
Trawlers vissen soms op zeer gewaagde afstand uit de kust, waarbij er geregeld aanvaringen met lokale bootjes zijn en er nog wel eens slachtoffers vallen onder de kleine kanovarende vissers. Ook worden deze lokale vissers ingehuurd door de grote bedrijven. De trawlers wassen hun vangst wit op visfabrieken ver op zee in internationale wateren. De trawlers maken zich niet alleen schuldig aan vissen in gebieden waar ze niet mogen komen, maar gebruiken ook zeer destructieve vangstmethoden. Er is bijzonder veel bijvangst (er is hier vooral een zorg om schildpadden), er wordt ondermaatse vis gevangen en ze gebruiken sleepnetten, die de bodem vernielen. Ze weten zich op geraffineerde wijze te verstoppen voor de wet, door regelmatig van vlag, naam en reder te wisselen en door hun detectiekans zo klein mogelijk te maken.
De meeste van deze schepen zijn afkomstig uit Europa, China of Korea. De EU zegt bezig te zijn met maatregelen om illegaal gevangen vis uit Afrika te weren van de Europese markt.
Het is hoe dan ook duidelijk dat deze praktijken enorm schadelijke gevolgen met zich mee brengen voor mens, dier en natuur.
Teken hier de petitie van het EJF.
Bronnen ©PiepVandaag.nl Barry Wijnandts
