Het gaat niet goed met de jaguar. Het dier heeft inmiddels de IUCN Rode Lijst-status ‘kwetsbaar’ en daarmee is niet uitgesloten dat jaguars nog deze eeuw zullen uitsterven. Dit wordt grotendeels veroorzaakt door stroperij en illegale handel, maar ook andere factoren dragen eraan bij.

Het gaat niet goed met de jaguar
Het gaat niet goed met de jaguar | Foto: publiek domein

De jaguar (Panthera Onca) is de grootste wilde kat in Amerika en de op twee na grootste ter wereld, maar mogelijkerwijs niet meer voor lang. Volgens de Internationale Unie voor Natuurbescherming (IUCN) is de beschermingsstatus van de jaguar op de Rode Lijst opgeschoven van ‘gevoelig'(2017) naar ‘kwetsbaar’ (nu). De kwetsbare status bevindt zich één stap onder ‘bedreigd’, met daarboven  nog ‘ernstig bedreigd’, ‘uitgestorven in het wild’ en ‘uitgestorven’.

Illegale handel en stroperij

Deze ontwikkeling is te wijten aan illegale handel in wilde dieren, stroperij, ontbossing en het verdwijnen van beschikbare prooidieren. De eerstgenoemde oorzaak is de grootste bedreiging van de jaguar in Latijns Amerika en de Caraïben. Verschillende lichaamsdelen zoals hoektanden, klauwen, de huid en botten worden zowel lokaal als internationaal verhandeld voor esthetische of traditionele medicinale toepassingen.

Het gaat niet goed met de jaguar
Hoektanden, klauwen, huid en botten worden illegaal verhandeld | Foto: publiek domein

In 2018 lag de stroperij van jaguars 200 maal hoger dan in 2012. Deze toestand is er niet beter op geworden sinds de aanvang van huidige pandemie, vanwege een afname in toerisme en hierdoor ook afname van aanwezige toezichthouders in de leefgebieden van de grote katachtigen. Stropers hebben hierdoor zo goed als vrij spel gekregen. Daarnaast is de smokkel van wilde dieren toegenomen vanwege toenemend efficiënte luchtvaartverbindingen.

Chinese activiteiten niet goed voor de jaguar

Aangezien er tegenwoordig minder tijgers zijn om op te jagen, wordt de jaguar gebruikt als vervanging voor lichaamsdelen van de tijger. Zo zijn tussen 2012 en 2018 bijna 2000 hoektanden van jaguars in beslag genomen, waarvan meer dan de helft gerelateerd was aan de handel bestemd voor China.

De Chinese vraag naar producten afkomstig van wilde dieren is een drijvende kracht voor de wereldwijde illegale handel in bedreigde diersoorten. Een belangrijke beweegreden hiervoor is de geclaimde, doch onbewezen medicinale werking van bepaalde lichaamsdelen. Ook worden voor dit doeleinde dierlijke vloeistoffen op wrede wijze geëxtraheerd in speciale boerderijen en slachthuizen, zoals berengal. Chinese autoriteiten rechtvaardigen deze activiteiten door te beweren dat fokken bepaalde diersoorten juist beschermt tegen uitsterven en dat stroperij er zelfs door zou afnemen.

Het gaat niet goed met de jaguar
Jaguar | Foto: publiek domein

Bovenstaande argumenten lijken echter niet erg overtuigend in het licht van het door de fok veroorzaakte dierenleed. Onafhankelijk van de stand van zaken in verband met de COVID-19 pandemie, zouden overheden zich wereldwijd moeten inzetten om criminele activiteit omtrent wilde dieren tegen te gaan.

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Sacha Hoff