Schotse wetenschappers van de Heriot-Watt Universiteit in Edinburgh hebben aangetoond dat de terugkeer van de wolf ervoor kan zorgen dat vee minder risico loopt op rundertuberculose. Het dier jaagt namelijk op mogelijke dragers van TB zoals wilde zwijnen en dassen, waardoor de wolf ingezet kan worden als natuurlijke remedie tegen de dodelijke ziekte en uitbraken kan helpen voorkomen.

introductie
© jhuebner on Foter.com / CC BY-NC-SA

Ongeveer 6% van de veestapel in Engeland wordt getroffen door tuberculose, en afgelopen jaar hebben de maatregelen om TB uit te roeien in Noord-Ierland 44 miljoen pond gekost. In Schotland zijn nog geen ziektegevallen bekend, maar de National Farmers’ Union (nationale boerenbond) beschouwt TB wel als een dreigend gevaar. De ziekte is dus een grote kostenpost voor mens en dier.

Helaas zien de boeren met name de das als zondebok; het dier krijgt onterecht de schuld van de verspreiding van de gevreesde ziekte en wordt massaal gedood. Op Animals Today zijn hierover verschillende artikelen te lezen. Hoewel wilde dieren drager kunnen zijn van rundertuberculose, is de veeziekte vooral een probleem binnen de veehouderij. Volgens Dominic Dyer van The Badger Trust zijn met name gebrekkige veetesten, bioveiligheidsmaatregelen en veetransporten hier debet aan.

Mogelijk nog meer dassen gedood in Engeland dan voorgaande jaren

Onderzoek in Spanje

In het onderzoek van de Heriot-Watt Universiteit, dat is gepubliceerd in het tijdschrift Scientific Reports, werden wiskundige modellen gecombineerd met gegevens uit de periode 2000-2014 over de provincie Asturias (noord-west Spanje). Wolven bevolken twee derde van deze regio. Daar bleek dat door de aanvallen van wolven het aantal infectiegevallen significant verminderde en dat de ziekte niet verder werd overgedragen op andere dieren.

Professor Andy White van Heriot-Watt licht de resultaten toe:

“De modellen sloten aan bij de observaties, namelijk dat er minder tuberculose onder wilde zwijnen voorkwam als er wolven in het gebied leefden, en dat het aantal tuberculosegevallen onder vee daalde als er wolven leefden.”

Hulp voor boeren

Christian Gortazar is medeauteur van het onderzoek en is verbonden aan het Spaanse onderzoeksinstituut voor wilde dieren. Hij omschrijft de wolf als vriend in plaats van vijand:

“Ons onderzoek in Noord-Spanje heeft uitgewezen dat wolven geen belemmering vormen voor de boeren, maar hen juist helpen door de verspreiding van dodelijke ziekten zoals tuberculose binnen de veestapel te voorkomen.”

Wolven in Schotland

Paul Lister, een vermogende Britse zakenman, is een groot voorvechter van het idee dat de wolf een vriend van de boeren is, in plaats van een vijand. Lister is van plan wolven uit te zetten op zijn landgoed Alladale, in de buurt van Inverness. Hij heeft namelijk een voorstel gedaan om Zweedse wolven uit te zetten in het Alladale Wilderness-reservaat van ruim 200 vierkante kilometer. Volgens hem is het landschap van Groot-Brittannië zo erg gemanipuleerd dat er minder biodiversiteit is:

“Met een volwaardig ecosysteem hoeft de mens zich nergens meer mee te bemoeien. Noord-Spanje heeft een fantastische biodiversiteit en het landschap is zo veel gezonder.”

Discussie over terugkeer

De wolf verdween meer dan 300 jaar geleden uit het Verenigd Koninkrijk door intensieve jacht en er liggen al voorstellen om de wolf te laten terugkeren in Groot-Brittannië. Ze zouden ervoor kunnen zorgen dat bossen aangroeien omdat de wolven de hertenkuddes in beweging houden. Boeren vrezen echter dat wolven hun vee zullen uitroeien.

Rewilding Britain is een actiegroep die voorstelt dat landeigenaren gecompenseerd moeten worden als de wolf terugkeert. Maar volgens het onderzoek van de Heriot-Watt Universiteit is het verlies van vee door toedoen van de wolf minder kostbaar dan alle maatregelen om TB uit te roeien. Britse boeren zijn namelijk wettelijk verplicht om hun vee regelmatig te laten testen op tuberculose. Zijn ze er te laat mee, dan geldt er een zero tolerance-beleid en worden er beperkingen opgelegd op de kuddes.

Meerdere mogelijkheden

Het onderzoek richtte zich met name op het verband tussen wolven en wilde zwijnen. Deze laatsten komen niet veel voor in Groot-Brittannië, maar uit de resultaten blijkt dat er een vergelijkbaar effect kan optreden tussen wolven en andere zoogdieren die TB meedragen, zoals herten en geiten. Het advies in het onderzoek luidt:

“De positieve rol van roofdieren zou meer aandacht moeten krijgen, vooral als er wordt gekeken naar conflicten rondom het behoud van bepaalde soorten wanneer roofdieren opnieuw worden geïntroduceerd in een bepaald gebied.”

Bron:

©Animals Today Anne Douqué