Haaien zijn van cruciaal belang bij het herstel van ecosystemen na extreme klimaatgebeurtenissen, zoals bijvoorbeeld een hittegolf. Dat blijkt uit een gezamenlijke studie van universiteiten in de VS en Australië.
Bovenstaande conclusie is getrokken nadat wetenschappers het belang van haaien voor een uniek ecosysteem hebben kunnen vaststellen na een extreme hittegolf in 2011, die een kwart van een van ’s werelds grootste en meest biodiverse zeegrasvelden in Shark Bay, West-Australië, wegvaagde.
Herstel dankzij gedragsbeïnvloeding
Uit een eerder uitgevoerd onderzoek wisten de onderzoekers van de nieuwe studie van de Florida International University, de University of Washington en de Deakin University in Australië hoe tijgerhaaien in de baai zeegrasvelden beschermden door het gedrag van zeeschildpadden en doejongs (Indische zeekoe) die het zeegras te begrazen, te veranderen in minder destructieve voedingspatronen. Een van de hoofdauteurs van de studie en onderzoeker aan het Mote Marine Laboratory, Rob Nowicki laat weten:
“We wilden een antwoord op de vraag: kan de afwezigheid van grote roofdieren de gevolgen van de klimaatverandering verergeren? Kan het een toch al slechte situatie in een neerwaartse spiraal brengen?”
Na de hittegolf in 2011, die het bladerdak van het zeegras vernietigde, verliet een groot deel van de doejongpopulatie tijdelijk de baai, wat de weg vrijmaakte voor een uniek veldexperiment. In een artikel dat is gepubliceerd in het Journal of Animal Ecology leggen de wetenschappers uit hoe zij een beschadigd deel van de baai, waar nieuw hittebestendig zeegras was gegroeid, als hun laboratorium hebben gebruikt.
De onderzoekers maakten bij het uitvoeren van hun onderzoek gebruik van berekeningen van de graassnelheid van doejongs in de situatie waarbij er geen haaien zouden zijn. De voedingssnelheid kon hierdoor kunstmatig worden nagebootst door de onderzoekers. Duikers met troffels bootsten de graaspatronen van de doejongs na door regelmatig het vers gegroeide zeegras op te graven, een praktijk die de wetenschappers ‘onderwater tuinieren’ noemden. Nowicki zegt hierover:
“Op deze manier konden we het gedrag nabootsen dat doejongs zouden vertonen als de haaien in de baai op magische wijze zouden verdwijnen of overbevist zouden worden.”
De onderzoekers ontdekten dat het belangrijkste en grootste zeegrasveld zich niet herstelde, omdat het te vaak werd verstoord door begrazing door de duikers. Het onderzoek toont aan dat wanneer toproofdieren zoals de haai wegvallen, niet alleen de structuur van het ecosysteem uiteenvalt, maar dat de graassnelheid van herbivoren zoals de Indische zeekoe het onmogelijk maakt om het ecosysteem te herstellen. Nowicki die verbonden is aan het Mote Marine Laboratory en die de studie uitvoerde als promovendus van de Florida International University laat weten:
“Het is waarschijnlijk dat dit gebeurt op plaatsen die niet 15 jaar bestudeerd zijn en niet deze klimaatgebeurtenis hebben meegemaakt. Wij stellen dat het beschermen van roofdiersoorten en het in stand houden van de relaties tussen deze soorten kan leiden tot veerkracht bij deze gebeurtenissen.”
Dr. Mike Heithaus, een marien bioloog aan de Florida International University en co-auteur van het artikel, die de baai twee decennia lang heeft bestudeerd, zegt:
“Wanneer alles perfect verloopt, beseffen we misschien niet hoe belangrijk roofdieren zijn. Maar wanneer er dingen verkeerd gaan – zoals een hittegolf – dan kun je het belang van roofdieren zien. De tijgerhaaien beschermen het zeegras tegen begrazing. Het grote zeegras is niet het favoriete voedsel van de doejongs, dat is het kleine zeegras dat er bij een verstoring bijkomt. Maar we merken dat het grotere zeegras niet terugkomt als het zo vaak wordt verstoord door de begrazing.”
Bron:
- The Guardian
- Lees ook:
.
©AnimalsToday.nl Lianne Raat
