Een nieuwe studie heeft grote kledingmerken zoals Zara, H&M en Nike in verband gebracht met de ontbossing van het Amazoneregenwoud. De bedrijven kopen hun leer bij Braziliaanse leerbedrijven die mogelijk zakendoen met veebedrijven in het Amazonegebied. Deze veeteelt op gekapt gebied is de grootste oorzaak van ontbossing in de Amazone.

ontbossing
Grote kledingmerken zoals Zara, Nike en H&M gelinkt aan ontbossing Amazone | Foto: publiek domein

Na het volgen van de complexe, wereldwijde distributieketens van meerdere kledingbedrijven, concluderen de onderzoekers van Stand.earth -een onderzoeksbureau dat gespecialiseerd is in distributieketens –  dat veel van deze bedrijven hoogstwaarschijnlijk betrokken zijn bij de ontbossing van het Amazoneregenwoud. De merken kopen leer bij leerlooierijen die op hun beurt, via meerdere bedrijven, inkopen bij boerderijen op gekapt grondgebied.

Volgens Slow Factory, een non-profit milieuorganisatie die heeft meegeholpen aan het onderzoek, “duwt de mode-industrie het Amazoneregenwoud dichter bij onomkeerbare ecologische instorting”, en maakt dit ons allemaal medeplichtig:

“Als je leren schoenen, een leren riem of een leren handtas draagt, is het zeer waarschijnlijk dat deze vervaardigd zijn door het vernietigen van het Amazoneregenwoud.”

Het onderzoek

Voor het onderzoek werden bijna een half miljoen datasets van douanes gebruikt. Het blijkt dat meer dan honderd merken, waaronder Coach, Prada, Guess, Louis Vuitton, Calvin Klein, H&M, Zara, Adidas, Nike, Reebok, New Balance, Teva, UGG en Fendi potentieel verantwoordelijk zijn voor de ontbossing. Het blijkt dat meer dan vijftig merken distributieketens hebben die leiden naar JBS, de grootste leerexporteur van Brazilië. JBS staat erom bekend dat het zijn leer inkoopt bij boerderijen die stukken bos in het Amazonegebied kappen voor grondgebied.

Grootste vleesproducent gelinkt aan moorden Amazonegebied

Hoewel de modebedrijven dus niet direct zelf het Amazoneregenwoud vernietigen, doen ze zaken met bedrijven die dat wel doen. Uit de 84 kledingmerken die werden onderzocht, voeren er 23 actief beleid om ontbossing tegen te gaan. Op basis van de onderzoeksresultaten noemen de auteurs het “aannemelijk” dat deze bedrijven hun eigen beleid overtreden. Volgens een van de auteurs van het onderzoek, Greg Higgs, kan je dan ook concluderen dat dit soort beleid “geen tastbaar effect” heeft gehad.

Het Amazoneregenwoud

Al in 2019 en 2020 begon de internationale kritiek op Brazilië voor het niet voldoende optreden tegen de bosbranden in het Amazoneregenwoud. En tot de dag van vandaag blijft de ontbossing alleen maar toenemen: dankzij het beleid van president Bolsonaro is de ontbossing zelfs op het hoogste punt in vijftien jaar gekomen. Vorig jaar alleen al verloor de Amazone meer dan 8.400 vierkante kilometer aan bos. Inmiddels is er al in totaal meer dan een miljoen vierkante kilometer bos verdwenen sinds 1988. Onderzoek heeft aangetoond dat veeteelt de grootste oorzaak van de ontbossing is.

Amazone in Brazilië verloor 8.426 vierkante kilometer aan bos in 2020

Dit terwijl de Amazone een onmisbare functie voor onze planeet heeft. De Amazone is het grootste regenwoud op aarde, en kent de hoogste biodiversiteit van allemaal. De planten en bomen van de Amazone nemen gigantische hoeveelheden CO2 op: als het bos verdwijnt, zal de wereldwijde CO2-concentratie alleen maar meer toenemen. Een studie uit 2020 heeft bevonden dat het Amazoneregenwoud nu al een miljard ton meer CO2 uitstoot dan dat het opneemt. En als de Amazone meer dan 25 procent van haar omvang verliest, zullen wereldwijd weerpatronen veranderen en zal de aarde droger worden.

Medeplichtig

De auteurs vonden schakels in de distributieketens van deze kledingbedrijven die het zeer aannemelijk maken dat individuele goederen afkomstig zijn van veehouderijen in de Amazone, maar er is echter geen directe link te leggen tussen deze kledingmerken en de ontbossing. Dit is lastig te bewijzen, omdat door de vele schakels in de distributieketens het vaak niet duidelijk is waar het leer precies vandaan komt. Ook zijn veel bedrijven ondoorzichtig als het gaat om de herkomst van hun leer.

Slow Factory roept daarom de kledingindustrie op om geen leer meer te kopen van bedrijven die niet kunnen aantonen waar hun leer vandaan komt. Hoewel de merken misschien niet moedwillig leer kopen dat afkomstig is van boerderijen die de Amazone vernietigen, doen ze momenteel wel duidelijk onvoldoende om dit soort uitkomsten te vermijden.

Volgens Sônia Guajajara, uitvoerend coördinator bij de Brazilian Indigenous Peoples’ Alliance (APIB), hebben kledingmerken dan ook “de morele verantwoordelijkheid, de invloed en de economische middelen” om hun bijdragen aan de ontbossing van het Amazoneregenwoud te beëindigen. Ze waarschuwt ook dat er snel actie vereist is:

“En niet pas over 10 jaar, niet in 2025.”

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Savanna Breitenfellner