Een Zaagvis is een rog, maar lijkt op het eerste gezicht op een haai. Ze hebben een lange zaagvormige snuit, met tanden rondom. De mond en kieuwspleten zitten aan de onderzijde van de kop en dat is weer een kenmerk van roggensoorten.
Zaagvissen zijn levendbarend en de jongen worden met zaag en al geboren. Om de moeder te beschermen tegen verwonding, komt het diertje ter wereld met een vliesje om de snuit.
De wetenschappelijke naam van de groottand zaagvis is Pristis Microdon. Zij komen voor rondom kusten en riviermondingen, in de Atlantische, Indische en Stille Oceaan. Hun voedsel bestaat voornamelijk uit vis. Hun lengte ligt tussen de 5 en 7 meter. Het maximale gewicht ooit gemeten is 600 kg.
Oudste Zaagvis ooit: 30 jaar.
De lange snuit met de puntige tanden zorgt dat men de zaagvis gemakkelijk herkent. Overigens treft men deze vis niet vaak in zeer ondiep water, maar zijn ze eerder te vinden op dieptes variërend van 10 tot wel 122 meter. Op de vraag hoe het nu echt zit met de Zaagvis (die als bedreigde diersoort is aangemerkt) en zijn lange snuit met tanden is tot nu tot nooit echt beantwoord.
In een zeer recent onderzoek aan de University of Queensland in Australië heeft een team onder leiding van Dr. Barbara Wueringer jonge, zoetwater Zaagvissen geobserveerd. In dit onderzoek hebben de wetenschappers geprobeerd een prooi te simuleren. Ze maakten hiervoor gebruik van zwakke elektromagnetische velden en onderzochten hoe de Zaagvissen hierop reageerden.
Men is er dankzij dit onderzoek achter gekomen dat de snuit van de Zaagvis vol zit met poriën die de bijzondere eigenschap hebben bewegingen of elektrische velden te kunnen detecteren. Vervolgens wanneer de prooi is gelokaliseerd, wordt de snuit met een vegende/zagende beweging ingezet om de prooi uit te schakelen. Daarna wordt de uitgeschakelde prooi op de bodem vastgepind wederom met de snuit om op het gemakje te worden opgepeuzeld. De reactie van de Zaagvissen op de gesimuleerde prooien geeft volgens haar aan dat het gedrag van de dieren hetzelfde zal zijn als bij levende prooi.
In ieder geval suggereert de nieuwe studie, die gedetailleerd is vastgelegd in de maart editie van Current Biology, dat Zaagvissen, niet alleen door de buitengewone ‘sensoren’ op de snuit, maar zeker vanwege het behendige gebruik ervan tijdens de jacht, hele bijzondere vissen zijn.
Wueringer zegt verder:
“Ondanks het feit dat zaagvissen bekwame roofdieren zijn is het ironisch dat de zaag van deze prachtige vis ook gedeeltelijk verantwoordelijk is voor de wereldwijde daling van het eigen aantal. Dit wordt veroorzaakt door de zaag die heel gemakkelijk in visnetten kan blijven steken wanneer zij zich richten op een prooi die gevangen zit in een dergelijk net”. Het is te hopen dat een beter inzicht in hoe de zaagvis – die ernstig bedreigd is volgens de International Union for the Conservation of Nature (IUCN) – aan voedsel komt, helpt om ervoor te zorgen dat de zaagvis niet gedood wordt tijdens de visvangst die erop is gericht om andere soorten te vangen.”
Buiten dat zou het ook wel heel fijn zijn als Nederlandse woonwinkels eens zouden stoppen met het verkopen van accessoires waar bloed aan kleeft. Zie hier een foto van een opgezette Zaagvis-snuit, bedoeld als ‘hippe’ decoratie, hier te koop. De redactie klimt in de pen!