Meer dan 50 procent van de grootste meren ter wereld verliest water, volgens nieuw onderzoek dat in Science is gepubliceerd. De belangrijkste boosdoeners zijn niet verrassend: het opwarmende klimaat en menselijke consumptie. De uitkomsten van het onderzoek onderstrepen het belang van beter waterbeheer om de essentiele ecosystemen te beschermen.

grootste meren
De helft van ’s werelds grootste meren verliest water | Foto: publiek domein

Wereldwijd slaan zoetwatermeren en reservoirs maar liefst 87 procent van het zoetwater op aarde op, terwijl ze maar 3 procent van het aardoppervlak beslaan. Deze zoetwatermeren spelen een essentiele rol in ecosystemen, bijvoorbeeld als habitat voor watervogels, en voorzien bovendien heel veel mensen van water. Maar ondanks hun grote intrinsieke waarde waren langetermijntrends en veranderingen in het waterpeil grotendeels onbekend – tot nu.

Grootste meren

“Dit is de eerste uitgebreide analyse van trends en oorzaken van de wereldwijde variatie van de wateropslag in meren op basis van een reeks satellieten en modellen”, aldus hoofdauteur Fangfang Yao. Samen met een internationaal onderzoeksteam ontwikkelde hij een techniek om veranderingen in het waterpeil te meten van bijna tweeduizend van ’s werelds grootste meren en reservoirs. Het onderzoeksteam gebruikte daarvoor 250.000 satellietbeelden van 1992 tot 2020. Daaruit bleek dat 53 procent van de meren wereldwijd water verliest, waarbij sommige meren voor een aanzienlijk deel opdrogen.

Een derde van de zoetwatervissen met uitsterven bedreigd

Verbluffende resultaten

De resultaten waren verbluffend: bij 53 procent van de meren wereldwijd is de wateropslag afgenomen. De auteurs vergelijken dit verlies met de omvang van 17 Lake Meads, het grootste stuwmeer in de Verenigde Staten. En in tegenstelling tot eerdere onderzoeken, bleek uit deze uitgebreide analyse dat zowel meren in droge als natte gebieden volume verliezen. Dit waterverlies wijst ook in vochtige, tropische meren en Arctische meren op wijdverspreidere droogtetrends.

Ook meren in Europa hebben het moeilijk. In het noordoosten van Spanje is onlangs nog gemeld dat de reservoirs in Catalonië na maanden van droogte nog maar voor 26 procent gevuld zijn, terwijl dat een jaar geleden nog 58 procent was. In Italië werd onlangs nog een abnormaal lage waterstand van het Gardameer geconstateerd.

Meren al flink te lijden

Zoetwatermeren, en alle plant- en diersoorten die ervan afhankelijk zijn, hebben het door klimaatverandering al op vele fronten moeilijk. Zo verliezen meren wereldwijd – net als oceanen – veel zuurstof, wordt een derde van de zoetwatervissen met uitsterven bedreigd, en verhongeren nu al veel vogels door opgedroogde meren in bijvoorbeeld Turkije.

Vogels verhongeren door opgedroogde meren in Turkije

 

Bronnen:

Meren verliezen zuurstof door klimaatverandering

©AnimalsToday.nl Meia van der Zee