De Amerikaanse president Donald Trump wil een muur laten bouwen op de grens tussen de Verenigde Staten en Mexico. Voor wilde dieren die leven in dit grensgebied heeft dit grote gevolgen; hun noodzakelijke bewegingsvrijheid wordt hierdoor enorm beperkt.

Amerikaanse Zeearend
Amerikaanse Zeearend | Foto: Erwin Vermeulen

Decreet
Het kan niemand ontgaan zijn: de nieuwe Amerikaanse president Donald Trump tekende in de eerste week van zijn presidentschap een fors aantal decreten. Een van zijn omstreden beleidsplannen is de bouw van een muur tussen de VS en Mexico. Er bestaat al een stuk grensmuur, dat Trump verder wil gaan uitbreiden. Als het aan de president ligt, zal men hiermee binnen enkele maanden beginnen.

Rondtrekken onmogelijk
Een grensmuur heeft niet alleen effect op de mensen die aan beide zijden leven. Ook voor de wilde dieren levert een afscheiding veel problemen op. Het ecosysteem in het grensgebied is fragiel en dieren trekken er heen en weer. In de regio leven allerlei soorten zoogdieren en vogels, waaronder Amerikaanse roadrunners, poema’s, woestijndikhoornschapen, jaguars, grijze wolven en ocelotten. Van deze laatste katachtige zijn er nog maar zo’n 50 dieren in het zuiden van Texas. Voor hun voortbestaan is van belang dat zij kunnen trekken.

Als de bewegingsvrijheid van dieren in hun leefgebied wordt beperkt, en er minder partners beschikbaar zijn, heeft dit onder meer gevolgen voor de genetische diversiteit. Zwarte beren zijn bijvoorbeeld geherintroduceerd in Texas in de jaren ’90. Zij moeten de mogelijkheid hebben om te kunnen paren met Mexicaanse beren. De verwachting is dat ook zeeschildpadden, waarvan vele bedreigd, veel last hebben van de projectontwikkeling die onder meer herrie en vervuiling met zich mee brengt. Lichtvervuiling heeft effect op het navigatiesysteem van de schildpadden, waardoor sommige vrouwtjes zullen besluiten geen nest te bouwen en pas uitgekomen schildpadjes hun weg naar zee niet kunnen vinden.

De huidige muur heeft al gevolgen voor de dieren die in het grensgebied leven. Er is bijvoorbeeld waargenomen dat bizons over het prikkeldraad heen klimmen op zoek naar voedsel en water aan de andere kant. Dieren zijn de dupe van politieke conflicten tussen mensen, waardoor ze zelfs in hun eigen leefgebied niet vrij zijn.

Ecosysteem
Sergio Avila-Villegas van het Arizona Sonora Desert Museum:

“Grensinfrastructuur blokkeert niet alleen de bewegingsvrijheid van wilde dieren, maar vernietigt ook hun leefomgeving en fragmenteert deze. Ook doet het de verbondenheid van deze dieren die van de ene naar de andere plek bewegen teniet. Het heeft gevolgen voor het gehele ecosysteem.”

Volgens dr. Clint Epps, bioloog, trekken dieren al 3-20 miljoen jaar over de grens. Een fysieke barrière zal de situatie wezenlijk veranderen.

“Voor sommige diersoorten, zoals dikhoornschapen, bestaan er nog goede populaties aan beide kanten van de grens. Maar dit is afhankelijk van de mogelijkheid om zich te verplaatsen, zodat de genetische diversiteit behouden kan blijven.”

Berlijnse muur
Dat een muur langdurige gevolgen kan hebben, ook nadat deze door latere generaties is afgebroken, blijkt uit het feit dat sommige herten in het gebied tussen Tsjechië en Duitsland nog steeds de voormalige grens niet oversteken. De Berlijnse muur was deels versterkt met hekken waar stroom op stond. Een kudde herten werd door de bouw van de muur in 1961 van elkaar gescheiden en ook al is de muur in 1989 gesloopt, de dieren beschouwen de voormalige grens nog steeds als een barrière.

Bronnen: Washington Post, BBC, Outside ©PiepVandaag.nl Angelique Lagarde