Opnieuw dit jaar heeft een internationaal mensenrechtenhof zich gebogen over een dierenkwestie. Ditmaal heeft het Inter-American Court of Human Rights (IACHR) bepaald dat het Costa Ricaanse verbod op hanengevechten rechtmatig is, met als reden dat dit verbod noodzakelijk is voor de bescherming van fauna.
Dierenbelangen lijken door rechterlijke instanties steeds serieuzer genomen te worden. Zelfs bij de hoogste gerechtshoven ter wereld worden menselijke belangen afgewogen tegen niet-menselijke belangen. In februari 2024 werd door het Europees Hof voor de Rechten voor de Mens (EHRM) voor het eerst dierenwelzijn afgewogen tegen de vrijheid van godsdienst. Het EHRM bepaalde in de zaak dat het Belgische verbod op de rituele slacht is toegestaan. Bij de rituele slacht lijden dieren nog ernstiger dan bij de ‘normale’ slacht, en dit lijden zou niet in lijn zijn met het ‘publieke belang’ dierenwelzijn. Eerder deze maand heeft ook het IACHR bepaald dat het verbod op hanengevechten in Costa Rica geen schending van fundamentele mensenrechten oplevert.
.
Karen’s blog: Niets staat een verbod op onverdoofd slachten nog in de weg
Verbod op hanengevechten houdt stand
In Costa Rica waren hanengevechten lange tijd legaal. Bij deze gevechten worden twee hanen tegenover elkaar geplaatst en moeten zij tegen elkaar vechten totdat een van de twee aan de verwondingen overlijdt. Daarbij dragen de hanen scherpe sporen om in hun poten heen, waardoor zij extra veel schade kunnen toebrengen bij elkaar. Zo’n gevecht kan enkele minuten, tot meer dan een half uur duren. Toeschouwers kunnen geld inleggen op een van de twee hanen. Hanengevechten worden door sommige groepen in Costa Rica gezien als een culturele activiteit.
Toch werd de Costa Ricaanse wetgever een verbod op hanengevechten ingesteld. Wie na dit verbod nog een hanengevecht zou organiseren, kon volgens de dierenbeschermingswet een boete opgelegd krijgen. Tegen dit verbod kwam in 2017 de Nationale Vereniging van Hanenfokkers (Asonacriga) op. De vereniging procedeerde door tot het IACHR, waarbij zij stelde dat hanengevechten een ‘culturele traditie’ is en een ‘mensenrecht’ zou zijn.
Legitiem doel
Zeven jaar na de klacht heeft het IACHR zich dan eindelijk over de zaak gebogen. Op 13 juni 2024 maakt het IACHR kenbaar dat het Costa Ricaanse verbod geen schending oplevert met mensenrechten, nu het verbod:
“…een legitiem doel nastreeft, namelijk de bescherming van het recht op een gezond milieu en de bescherming van de fauna (…) en noodzakelijk is voor de bescherming van hanen die in particuliere gelegenheden worden gefokt.”
Het Hof voegt hieraan toe dat het verbod op hanengevechten en het fokken van dieren voor gevechtsdoeleinden een legitieme en proportionele beperking is. Hoewel Costa Rica met het verbod aansluit bij de grote groep landen waar hanengevechten eveneens illegaal zijn, zijn er nog landen waar deze gevechten wel toegestaan zijn. Onder andere in de Filipijnen, Mexico, Peru en de Dominicaanse Republiek worden hanengevechten georganiseerd. Geschat wordt dat jaarlijks tientallen miljoenen hanen overlijden als gevolg van deze ‘sport’, of liever bloedsport.
Meer zaken
Verwacht wordt dat in de nabije toekomst meer zaken met dit thema aanhangig worden gemaakt, nu de spanning tussen menselijke en niet-menselijke wezens (natuurgebieden, dieren, AI) in het recht toeneemt. In veel nationale wetboeken is bepaald dat dieren geen rechten hebben, maar toch worden hun belangen wél (impliciet) meegewogen door rechterlijke instanties. Dat levert een zekere spanning op met de wetsbepalingen zoals die nu bestaan.
.
#GNvdD: Ecuador geeft als eerste land wettelijke rechten aan wilde dieren
.
Gelukkig zijn er ook al landen waar nagedacht wordt over aanpassingen in het recht. Zo zal in augustus 2024 Ecuador als eerste land ter wereld een wet in werking stellen die dieren als rechtssubjecten erkent en nemen steeds meer landen dierenwelzijn op in hun nationale grondwet.
Bronnen:
#GNvdD: Boombruggen helpen luiaards veilig oversteken in Costa Rica
©AnimalsToday.nl Femke Oosterbaan Martinius
