Nieuw-Zeelanders zijn een verlegen en teruggetrokken soort, en de kiwi is een vogel waarmee we ons identificeren’, zegt Paul O’Shea van ‘Kiwi’s voor Kiwi’, een natuurbeschermingsgroep die is opgericht om de vogel te behoeden voor uitsterven. En dat laatste kan alleen op plaatsen waar deze loopvogel niet wordt geconfronteerd met geïmporteerde vijanden, zoals op Kapiti-eiland.

kiwi
Foto: PROAllie_Caulfield/flickr

Een kiwi kan niet vliegen. Van oorsprong hoefde deze vogel dat ook niet, want er waren geen roofdieren op de grond die kiwi aten. Maar toen kwam de mens en die ‘infecteerde’ de leefwereld van de kiwi’s met vee, ratten, honden en katten, en niet te vergeten zichzelf. Als loopvogel is de kiwi makkelijk op te pakken, met het formaat van een grote kip. De dodo is het tragische voorbeeld dat zonder ingrijpen de kiwi het ook wel kan schudden.

Pieren
Er is niet veel vrij beschikbaar beeldmateriaal over kiwi’s, want ze zijn niet zo makkelijk te filmen. Wanneer je ze van dichtbij bekijkt lijken ze in hun manier van doen helemaal niet zo op vogels. Dit is een opvallende video van dchandler1960 op YouTube. Na een lange tijd van droogte had het stevig geregend, en dat resulteerde in een groep kiwi’s die gewoon overdag op jacht ging naar pieren:

ARVE Error: Mode: lazyload not available (ARVE Pro not active?), switching to normal mode

Rode lijst
Er zijn nog vijf hedendaagse soorten over en een aantal ondersoorten. Lang gingen de verschillende kiwisoorten van Nieuw-Zeeland achteruit in aantal, zodanig dat er steeds harder werd en wordt opgetreden tegen alles wat inheemse diersoorten bedreigt. Nieuw-Zeeland gaat hierin ver, en zo ook de discussie over de gehanteerde methoden.

Alle soorten staan op een rode lijst van IUCN. De Noordereilandkiwi is een ‘bedreigde vogelsoort’, de Zuidereilandkiwi en de grote gevlekte kiwi zijn ‘kwetsbaar’. De kleine gevlekte kiwi, die alleen (nog) op kleine eilanden voorkomt, is er relatief het best aan toe, dat is een ‘gevoelige’ soort. De in 2003 ontdekte Rowikiwi heeft voor de IUCN nog geen status, maar wordt door Nieuw-Zeeland als ernstig bedreigd beschouwd (Wikipedia). Alleen dankzij ingrijpen lijken de aantallen kiwi’s weer licht toe te nemen.

kiwi
Foto: QFSE Media/Wikimedia

Symbool
Kapiti-eiland is inmiddels vrij van bedreigingen. Alle niet-endemische diersoorten zoals katten, ratten, herten, schapen, koeien, geiten, varkens en honden zijn in de jaren ‘80 van de vorige eeuw van Kapiti verwijderd. Daarbij werden ook meer dan 20.000 voskoesoes (possums) weggehaald van het eiland. Maar het resultaat was een veilige plek om te overleven voor de charismatische, maar kwetsbare loopvogel, het symbool van Nieuw-Zeeland.

Bekijk hieronder hoe de Engelstalige presentatrice Michaela Strachan, bekend van het BBC-natuurprogramma Springwatch, naar Kapiti gaat. Het project wordt gesponsord door een cidermerk:

ARVE Error: Mode: lazyload not available (ARVE Pro not active?), switching to normal mode

Bronnen: The Guardian, Old Mout Cider UK/YouTube ©AnimalsToday.nl Bart van Riel