Een bijzondere vriendschap tussen een witte neushoorn en een steppezebra, kan dat? Jazeker. Twee opgevangen dieren in het Care for Wild Rhino opvangcentrum in Zuid-Afrika bewijzen het. Of ze nu met de bal spelen, jagen, rennen, of ’s nachts tegen elkaar aan kruipen, de weesjongen zijn onafscheidelijk. Hoewel ze er op het eerste gezicht heel anders uitzien, is het eigenlijk een hele logische vriendschap.
Daisy de baby witte neushoorn en Modjadji de steppezebra hebben meer gemeen dan je zou denken. Modjadji, vernoemd naar de plaatselijke regengodin, werd na een hevige regenbui alleen gevonden in het Kruger National Park. Ze leed aan aan bloedarmoede door de teken in haar huid. Een paar dagen later vonden rangers Daisy. Ze was pas ongeveer 12 uur oud en haar navelstreng zat er nog aan. Ook had ze een infectie. Haar moeder is hoogstwaarschijnlijk voor haar hoorn gedood door stropers.
Neushoorn en zebra hebben ouders nodig
Als ze alleen waren gebleven, hadden deze dieren het waarschijnlijk niet overleefd. Maar samen – en met de hulp van natuurbeschermers – hebben de onwaarschijnlijke vrienden een kans om terug te keren naar het wild. Hoewel beide baby’s binnen een uur na de geboorte kunnen staan, hebben ze hun ouders nog wel langere tijd nodig. Neushoornkalfjes blijven twee tot drie jaar bij hun moeder, terwijl steppezebra’s na een jaar onafhankelijk kunnen worden. In die tijd zijn de jongen afhankelijk van hun moeder voor voedsel, bescherming en hun socialisatie.
De dieren leven in het wild niet nauw met elkaar samen, maar in het opvangcentrum werden ze bij elkaar geplaatst zodat ze troost konden vinden bij elkaar. Petronel Niewoudt, oprichtster van het opvangcentrum:
“Ondanks dat de dieren in het wild niet nauw met elkaar samenleven, plaatsten we ze samen zodat ze troost bij elkaar konden vinden. Dat werkte meteen goed. Het paar vond het vooral fijn om tijdens het slapen tegen elkaar aan te liggen. Het is het gevoel van ‘Oh er bevindt zich nog een ademhaling en nog een kleine hartslag naast me.”
Bovendien konden de jongen elkaar leren spelen. Neushoornwetenschapper Terri Roth van de dierentuin van Cincinnati:
“Speelgedrag is heel belangrijk voor het opbouwen van sociale vaardigheden, het leren van grenzen en het fysiek competent worden. Socialisatie met een ander dier op jonge leeftijd zorgt voor een veel meer aangepast dier als ze volwassen zijn.”
Echter, sommige vaardigheden kunnen de vrienden alleen van hun soortgenoten leren. Zo rollen neushoorns instinctief in de modder om verlichting te krijgen van bijtende vliegen, maar het vinden van modderpoelen en waterbronnen is een vaardigheid die ze van hun moeder leren. Daisy zal dit dus van andere witte neushoorns moeten leren. En Modjadji zal de hiërarchie van de kudde met andere steppezebra’s moeten leren, zegt dierenarts en Nat Geo Explorer Shaleen Angwenyi. Deze dieren leven in permanente groepen bestaande uit één mannetje en tot zes vrouwtjes en hun veulens. De kuddes reizen vaak in een lijn onder leiding van het dominante vrouwtje en de rest volgt volgens rangorde.
In het wild overlapt het territorium van witte neushoorns en steppezebra’s – beide zijn herbivoren die zich voeden met gras. Ze gebruiken de savannes vrij op vergelijkbare manier, aldus Roth. En beide dieren zijn perissodactylen, een groep herbivoren met hoeven waartoe ook paarden en ezels behoren. Ze zijn taxonomisch nauwer verwant met elkaar dan welke andere soort dan ook.
Neushoorn en steppezebra ‘bijna bedreigd’
De International Union for Conservation of Nature (IUCN) beschouwt de steppezebra’s als ‘bijna bedreigd’. Hun populatie neemt de laatste jaren af. Klimaatverandering veroorzaakt grote droogteperioden, waardoor de kuddes zebra’s steeds kleiner worden. Klimaatverandering veroorzaakt grote droogtes waardoor voedsel en water minder beschikbaar zijn voor zebra’s, en bovendien worden ze uit hun leefgebied verdreven doordat mensen het land bewerken.
Ooit werd gedacht dat witte neushoorns uitgestorven waren, maar dankzij de inspanningen van natuurbeheerders staan ze nu op de lijst van bijna bedreigde diersoorten. Stropers die op zoek zijn naar neushoornhoorns vormen hun grootste bedreiging. Hoorns zijn gemaakt van hetzelfde materiaal als vingernagels en worden in sommige culturen nog steeds gebruikt als traditioneel medicijn of voor houtsnijwerk. En hoewel er wetten zijn die stroperij verbieden, worden deze niet altijd gehandhaafd.
Kleine dieren worden groot
Naarmate ze groter worden, brengt Modjadji minder tijd door met Daisy en meer met haar medezebra’s in een beschermd gebied. Nieuwoudt ziet haar vaak rondhangen bij de volwassen neushoorns in het gebied, maar Modjadji komt nog steeds af en toe terug naar het centrum voor een dutje met Daisy. Ondertussen blijft Daisy in het opvangcentrum wonen, waar ze wordt geholpen met groeien en leren omgaan met andere verweesde witte neushoorns. Ze weegt inmiddels meer dan duizend kilo en is dus niet zo klein meer. Nieuwoudt hoopt dat Daisy en Modjadji op een dag weer allebei in het wild kunnen leven en misschien zelfs dicht bij elkaar grazen.
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Meia van der Zee