Waarom zou een intelligente vogel die vrijwel alles eet en die zelfs in zwaar gedegradeerde habitats vrolijk kan overleven, een verspreidingsgebied hebben dat niet veel groter is dan de provincie Gelderland?
Die vraag heeft de geleerden vanaf de ontdekking van de in Zuid-Ethiopië voorkomende acacia-gaai (Zavattariornis stresemanni) in de dertiger jaren van de vorige eeuw continu verward en verbijsterd.
Na de vaststelling van de precieze locatie van deze vogels en hun nesten heeft een team wetenschappers het mysterie echter opgelost. En het antwoord, dat onlangs in de Journal of Ornithology werd gepubliceerd, is vrij eenvoudig: het verspreidingsgebied volgt precies de contouren van een uniek gebied met een koel en droog klimaat.
Binnen deze “klimaat-bel”, waar de temperatuur beneden de 20 oC blijft, zit de vogel bijna overal. Maar daarbuiten, waar de temperaturen boven de 20 oC komen, komt hij in het geheel niet voor. Met recht een “coole” vogel! Deze “glazen muur” wil de acacia-gaai natuurlijk wel graag om zich heen houden!
Het is nog niet bekend waarom de vogel absoluut geen hogere temperatuur dan 20 oC wil, maar mogelijk heeft het iets met de jongen te maken. Eén ding is zeker: de storm van de klimaatverandering zal het kleine klimaat-reddingbootje van de acacia-gaai zeker gaan bedreigen. En als de vogel er niet meer is, dan zal dat voor goed zijn.
Er komt een programma om de nesttemperaturen van de vogels te meten om te trachten er achter te komen waarom ze zo gevoelig voor iets hogere temperaturen zijn.
De Ethiopische acacia-gaai is een kleine, op een spreeuw lijkende vogel met een bleekgrijze kop en lichaam, zwarte veren en staart, en blote, blauwe huid rondom de ogen. De vogel staat, met slechts 9000 in het wild levende exemplaren, op de lijst van bedreigde diersoorten en zou met betrekking tot klimaatveranderingen wel eens een van de kwetsbaarste soorten ter wereld kunnen zijn.
Bron ©PiepVandaag Jeanco Lapierre Armande
