In het oosten van Guinee-Bissau, in West-Afrika, is een enorme hoeveelheid gieren dood uit de lucht gevallen, aldus ooggetuigen. Gedurende een tijdspanne van een kleine 3 weken zijn er ongeveer 2000 dode gieren op 6 verschillende locaties gevonden in het oosten van Guinee-Bissau. Bij het vinden van de vogels werd al snel duidelijk dat ze vergiftigd zijn en velen daarna onthoofd, om te dienen als talisman.
De vergiftiging is bij de dode vogels te herkennen aan de vleugels die verdraaid zijn naar de zijkant, als resultaat van een soort spastische reactie die optreedt bij vergiftiging. Ook waren de meeste vogels (recentelijk) onthoofd. Nader onderzoek heeft aangetoond dat de vogels zijn overleden na een inname van methiocarb, een pesticide die veel wordt gebruikt tegen slakken en als vogelafweermiddel en makkelijk te kopen is in verscheidene supermarkten.
Waarom worden de gieren vergiftigd?
Met een niet zo bescheiden 90 procent is de vergiftiging van gieren de voornaamste doodsoorzaak van de vogelsoort in Afrika. Stropers zijn vaak verantwoordelijk hiervoor. Wanneer er een olifant of neushoorn gedood wordt bijvoorbeeld, trekt dit de gieren aan. Om te voorkomen dat de gieren de autoriteiten tonen waar er gestroopt wordt, planten de stropers vergiftigd vlees een eind verderop zodat de gieren daar neerdalen en vrijwel meteen het loodje leggen. Dit zorgt ervoor dat ze niet nog terug kunnen komen naar de kadavers die de stropers achterlaten.
Daarnaast worden gieren ook vaak (wellicht onbedoeld) het slachtoffer van vergiftiging door het eten van vergiftigde kadavers. Boeren gebruiken namelijk ook gif voor roofdieren, zodat vee niet opgegeten wordt. Als de gieren de roofdieren eten die vergiftigd zijn, krijgen zij het gif ook binnen en overlijden ze daaraan. Wat er vervolgens met de gieren gebeurt na hun dood – en waarom velen dus ook onthoofd zijn aangetroffen – is omdat de hoofden van de gieren beschouwd worden als een talisman.
.
.
.
Niet alleen de hoofden van gieren zijn populair. In zowel West- als Zuid-Afrika worden de hoofden, voeten en het bloed van de gieren gebruikt voor traditionele geneeswijzen. Alhoewel de lichaamsdelen voor verschillende aandoeningen gebruikt worden, is het meest prominente doel het verkrijgen van helderziendheid (of zicht in de toekomst) en het vergroten van de intelligentie. Het geloof dat het lichaam van de gier hiertoe toegang zou kunnen bieden stamt van het feit dat gieren een geweldig gezichtsvermogen hebben en vrijwel alles kunnen eten (inclusief mensen). Dit zou hen een uitzonderlijke geneeskracht geven.
Ernstig met uitsterven bedreigd
Een onderzoek uit 2015 toonde toentertijd al aan dat de gierenpopulatie in Afrika van 8 verschillende giersoorten met maar liefst 80 procent gedaald was in vergelijking met de 10 jaar daarvoor. Hetzelfde onderzoek toonde aan dat 11 giersoorten op weg waren naar uitsterven en deed een oproep tot extra bescherming van de vogels. Inmiddels zijn 7 van deze 11 giersoorten ernstig met uitsterven bedreigd.
.
.
De bescherming van gieren in West-Afrika is tot nu toe een moeizaam en weinig effectief proces geweest. Om te beginnen is het juridisch systeem niet agressief genoeg richting dierenwereld- criminaliteit. Ten tweede zit het geloof in de geneeskracht van de gieren erg diep geworteld in de bevolking. Gedurende zijn 10-jarige studie op Nigeriaanse markten is Stephen Awoyemi, natuurbeschermingsbioloog aan de Centrale Europeaanse Universiteit in Hongarije, door de meeste kopers verteld dat ze nooit zouden overwegen om een veganistisch alternatief te kiezen boven het lichaamsdeel van een gier.
.
.
In 2017 hebben 128 Afrikaanse, Europeaanse en Aziatische landen een eerste plan samengesteld om de massale sterfte van de gieren tot staan te brengen. Dit plan, genaamd het ‘Actieplan voor meerdere soorten om Afrikaans-Euraziatische gieren te beschermen’ hield in dat alle deelnemende landen tot zo’n 124 instandhoudingsacties over hadden moeten gaan. Echter volgens Chris Bowden, een van de originele oprichters van dit plan die werkt voor de Koninklijke Vereniging voor de Vogelbescherming (Royal Society for the Protection of Birds – RSPB), heeft het plan niet aangezet tot de benodigde acties en toewijding die nodig is om echte verandering teweeg te brengen.
“Hé vogel, wat gaan we doen?”
– Jungle Book
Niet alleen de gieren zelf, maar ook de publieke gezondheid van de mens wordt ernstig bedreigd door de massale sterfte van deze vogels. Gieren werken namelijk enorme hoeveelheden rottend vlees en uitwerpselen weg uit stedelijke gebieden, die anderzijds slecht worden onderhouden. Om de situatie te veranderen is het nodig om een bewustwording te creëren onder de bevolking. Dit houdt bewustzijn van het belang van de gieren als deel van het ecosysteem in, maar ook moet men de beschikking hebben over een passend alternatief voor de traditionele ‘medicijnen’ waar de gieren momenteel voor gebruikt worden.
Bronnen:
- Audubon
- Raptors
- The Society for Conservation Biology
- Lees ook:
.
©AnimalsToday.nl Robin Veenman
