In een recent rapport alarmeren experts dat bij katten een plotselinge toename is van infectieuze buikvliesontsteking (FIP), een ziekte veroorzaakt door een gemuteerd coronavirus. Inmiddels zijn op Cyprus al duizenden katten gestorven door een heftig ziekmakende virusstam, mogelijk ontstaan tijdens de COVID-19 pandemie.
Eerder dit jaar meldden dierenartsen een onverwachte toename van het aantal katten met FIP (Feline Infectieuze Peritonitis) op diverse locaties verspreid over Cyprus. Een explosieve stijging van 98 besmettingen afgelopen januari in vergelijking met de respectievelijk 3 en 4 PCR-geteste gevallen in 2021 en ’22.
Duizenden katten gestorven
Vorige week werd de ernst dik onderstreept door Dinos Ayiomamitis, hoofd van de Cat Protection and Welfare Society (PAWS) Cyprus, vanwege de dramatische bewering dat naar schatting 300.000 katten zijn gestorven aan FIP, hoewel hij later verduidelijkte dat het om een ruwe berekening ging. Deze werd gebaseerd op een geschatte sterfte van 20-30 procent van de ongeveer 1 miljoen katten op het eiland. De cijfers leiden tot vragen over de oorzaak en gevolgen van het groeiend aantal sterfgevallen en ook of er een verhoogd risico is voor mensen die een kat als huisdier hebben.
Meer virulente virusstam
Coronavirussen kennen diverse vormen die doorgaans geen ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid van mens, noch dier. Zo wordt een simpele neusverkoudheid ook veroorzaakt door een coronavirus. Het feline coronavirus (FCoV) komt over de hele wereld voor en veroorzaakt een virusinfectie bij katten met lichte maagklachten. Dit virus kan echter muteren en leiden tot FIP, waarbij witte bloedcellen geïnfecteerd raken, het virus zich door het lichaam van de kat verspreidt en vaak fatale ontstekingsreacties veroorzaakt in de buik, nieren, ogen en hersenen.
Dr. Charalampos Attipa is hoofddocent veterinaire klinische pathologie aan de Universiteit van Edinburgh en één van de wetenschappers die de uitbraak van FIP op Cyprus onderzoekt. Volgens hem blijkt uit de laatste cijfers van opeenvolgende jaren dat het aantal gevallen met een veelvoud van 40 is toegenomen:
“We hebben deze cijfers nog niet gevalideerd. De aantallen lopen zeker in de duizenden, maar het exacte aantal is moeilijk te zeggen. Hoe dan ook, de ontwikkeling is zeer alarmerend en hoogstwaarschijnlijk te verwijzen naar een meer virulente virusstam.”
.
Gemuteerd coronavirus
Het team uit Edinburgh heeft ‘genome sequencing’ testen uitgevoerd om vast te stellen of het virus is gemuteerd tot een nieuwe variant. Deze techniek onderzoekt het DNA van bepaalde pathogenen om ze op stamniveau te kunnen onderscheiden en is uitermate geschikt om de bron van een besmetting op te sporen. Bij mutatie verandert een virus en er bestaan op dat moment nog geen passende antilichamen tegen. Een nieuwe stam wordt daardoor mogelijk veel besmettelijker en genezing is moeilijk, soms zelfs onmogelijk.
Als blijkt dat er op Cyprus een mutatie heeft plaatsgevonden, dan is het goed mogelijk dat de COVID-19 pandemie indirect het ontstaan van een nieuwe FIP-stam heeft gestimuleerd. Katten kunnen net als mensen besmet raken met COVID-19 (veroorzaakt door het coronavirus SARS-CoV-2). Daarom zijn veel katten drager van nieuwe antilichamen, die als stimulans kunnen dienen voor de evolutie van bestaande feline coronavirussen (zoals FCoV). Met op Cyprus mogelijk catastrofale gevolgen voor de kattenpopulatie.
Verontrustende verspreiding virus
Dierenartsen in Libanon, Turkije en Israël – landen waar veel zwerfkatten leven – rapporteren anekdotisch een vergelijkbare toename, aldus Charalampos Attipa. In landen waar het aantal zwerfkatten beduidend minder is, zoals Nederland en Verenigd Koninkrijk, gaat de verspreiding van het virus waarschijnlijk langzamer, mede omdat FIP te behandelen is – hoewel de antivirale middelen omgerekend wel 6000 euro per behandeling kunnen kosten. De British Veterinary Association (BVA) adviseert dat katten die uit Cyprus worden geïmporteerd voor vertrek worden getest en niet worden verplaatst als ze positief testen. Dr. Justine Shotton, senior vice-president BVA:
“De gemelde gevallen van Feline Infectieuze Peritonitis op Cyprus zijn begrijpelijkerwijs verontrustend. FIP is ook een aandoening die wordt aangetroffen bij katten in het Verenigd Koninkrijk. Terwijl tests worden uitgevoerd om te bepalen of dit een nieuwe stam van het virus is, is ons huidige advies voor katteneigenaren om contact op te nemen met hun dierenarts als ze zich zorgen maken over de gezondheid of het welzijn van hun huisdier en eventuele preventieve gezondheidszorgopties te bespreken.”
Bronnen:
- The Guardian
- LICG
- VMT
- Lees ook op AnimalsToday:
.
©AnimalsToday.nl Jessica Slotman
