De vogelgriep heeft Frankrijk in haar greep. In totaal zijn er miljoenen vogels gedood na verschillende uitbraken in het zuidwesten van het land. Het einde is nog lang niet in zicht. Daarnaast is er in Nederland bij diverse pluimveebedrijven vogelgriep vastgesteld: 216.000 vleeskuikens en 24.000 kippen worden geruimd in Lelystad, het Noord-Hollandse Grootschermer en het Noord-Brabantse Willemstad.

vogelgriep
Frankrijk doodt 2,5 miljoen vogels na uitbraak vogelgriep | Foto: publiek domein

Afgelopen donderdag berichtte de Franse ministerie van Landbouw dat er 2,5 miljoen vogels worden gedood na diverse vogelgriepuitbraken in het zuidwesten van Frankrijk. Tot afgelopen donderdag waren er al 1,2 miljoen dieren gedood en er zullen nog eens 1, 3 miljoen vogels volgen.

Ook in Spanje worden vele dieren gedood na uitbraken van de vogelgriep. Volgens de Wereldorganisatie voor diergezondheid (OIE) is ten noorden van Madrid op een boerderij met 18.900 vogels een uitbraak van het hoog pathogene H5N1-vogelgriepvirus geconstateerd. Vermoedelijk zullen alle dieren worden gedood.

Vogelgriep in Nederland

In Nederland zijn 24.000 kippen uit een leghennenbedrijf in Lelystad geruimd door de NVWA. In het Noord-Hollandse Grootschermer werden 170.000 vleeskuikens uit een pluimveebedrijf afgemaakt. Hetzelfde gebeurde in het Noord-Brabantse Willemstad met 46.000 kuikens. Het gaat in alle gevallen om een ernstig besmettelijke variant van het virus.

De Rijksoverheid meldt dat er voor houders van leghennen, vermeerderingsdieren, vleeskuikens en eenden nog steeds een aangescherpte meldplicht geldt. Pluimveehouders moeten eerder melding maken bij de NVWA van uitval van hun pluimvee, met als doel de kans op verspreiding van nieuwe besmettingen te verkleinen.

Grote bezorgdheid

De verspreiding van de vogelgriep met de hoog pathogene H5N1-stam leidt tot grote bezorgdheid bij de overheidsinstanties, pluimveesector en faunabeheer in Azië en Europa. Eerdere uitbraken van de vogelgriep hebben wereldwijd al aan miljoenen vogels – ziek of gezond – het leven gekost. Bovendien hebben regeringen van diverse landen vorige jaar meer dan 50 miljoen kalkoenen, eenden, kippen en ganzen gedood om het virus onder controle te krijgen. Ook grijpt de vogelgriep wild om zich heen bij de vogels die in de natuur leven. De ziekte kan een bedreiging vormen voor het voortbestaan van bepaalde wilde vogelsoorten.

Vogelgriep slaat wild om zich heen

Broeihaard

De grootschalige pluimveehouderij is een broeihaard voor het ontstaan en verspreiden van de hoog pathogene en ziekmakende vorm van vogelgriep. Thijs Kuiken is hoogleraar aan de afdeling Viroscience van het Erasmus MC in Rotterdam en voert onderzoek uit naar virusziektes. Kuiken:

“Normaal gesproken dragen wilde vogels alleen de laag-pathogene variant bij zich. In de intensieve pluimveehouderij is deze milde griep gemuteerd tot een ernstige variant. Jaren geleden ontsnapte deze variant uit veehouderijen in Azië, en sindsdien hebben ook wilde vogels en boerderijvogels ermee te maken gehad.”

Vorig jaar februari maakte het virus een sprong naar de mens, toen zeven Russische werknemers op een kippenboerderij besmet bleken. Dit betrof de vogelgriepvirus H5N8. Volgens Kuiken zullen we in de toekomst nog vaak over H5N8 horen:

“Het virus slaagt er steeds beter in zich aan te passen aan de circulatie in de wilde vogelpopulaties. Zo kan er een constante dreiging ontstaan die we steeds moeilijker kunnen afweren.”

In de loop des jaren is de ervaring dat vogelgriepvirussen vaker mensen hebben geïnfecteerd. Onlangs in 2003 was er besmetting met het H7N7-virus in Nederland. In 1997 met de variant H5N1 in Hongkong. Vermoedelijk was de Spaanse griep in 1918 een H1N1-stam die onder de bevolking naar schatting 20 tot 100 miljoen dodelijke slachtoffers maakte. Ook de Aziatische griep in 1957 en de Hongkonggriep in 1968 waren te wijten aan de vogelgriepvirussen. Beide pandemieën maakten naar schatting een miljoen dodelijke getroffenen. Om het risico op een pandemie te reduceren, is het volgens Kuiken erg verstandig om de pluimveehouderij grondig te herdenken:

“Op de lange termijn moeten we ons realiseren dat de intensieve manier van dieren fokken, waarbij een enorm aantal dieren op één plek zijn samengepakt, om vele redenen niet langer houdbaar is. Als we daar niet mee stoppen, krijgen we vanzelf weer te maken met een uitbraak van vogelgriep of een nog onbekende ‘ziekte X’.”

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Jessica Slotman, Estefania Pampin Zuidmeer