Ik was tweemaal eerder bij het eiland Razo in Kaapverdië. Het is 3 km lang en 2.4 km breed en van vulkanische oorsprong en ongeveer 123 miljoen jaar oud. Als hoofdmachinist op het expeditiecruiseschip Plancius bleef ik altijd aan boord, omdat het eiland geen geschikte ankerplaatsen heeft. De passagiers bekijken het eiland vanuit rubber zodiacs, want een landing is voor toeristen verboden. De 7 vierkante kilometer van Razo vormt samen met het kleinere eiland Branco ten westen en Santa Luzia ten noorden een beschermd gebied, hiertoe uitgeroepen in 1990.
Afgelopen juli arriveerde ik echter op het Sea Shepherd-schip Brigitte Bardot in een samenwerkingsverband met de locale natuurbeschermingsorganisatie Biosfera voor de studie en bescherming van de Kaapverdische pijlstormvogel en dat gaf me de unieke mogelijkheid om aan land te klauteren.
De reden waarom Razo bovenaan de verlanglijst prijkt van veel vogelaars, zoals die aan boord van het cruiseschip, en misschien wel de voornaamste reden voor de beschermde status van Razo, is niet de pijlstormvogel, maar de aanwezigheid van een kleine, grauwe zangvogel; de razoleeuwerik.
Deze 14 tot 18 cm grote leeuwerik komt alleen op dit eiland voor en voedt zich op het dorre, droge eiland door te graven naar insectlarven en het vangen van sprinkhanen, motten en vlinders. Daarnaast eten ze graszaden. In tijden van droogte overleven ze door het opgraven en verzamelen van de bollen van een knolcyperus.
Als de droogte lang aanhoudt, keldert het totale aantal leeuweriken en zijn het voornamelijk de vrouwtjes die sterven vanwege het grotere energieverbruik in de voortplanting en omdat de mannetjes de territoria met de voedselvoorraden beheersen. Een groot gedeelte van het jaar bestaat de volwassen populatie daardoor voor tweederde uit mannetjes. Als klimaatverandering leidt tot langer aanhoudende droogtes, kan dit fataal zijn voor de soort.
De status op de rode lijst van bedreigde dieren voor de razoleeuwerik is ‘kritiek’; dat is één stap verwijderd van ‘uitgestorven in het wild’.
De onbalans tussen vrouwtjes en mannetjes, de kwetsbaarheid door nestelen op de grond, de afhankelijkheid van minimale regenval voor voedsel en voortplantingssucces, het feit dat de Kaapverdische reuzegekko veel eieren en jongen opeet en het beperkte leefgebied van deze soort, zorgt ervoor dat de razoleeuwerik met aantallen fluctuerend van minder dan honderd tot misschien duizend individuen voortdurend op de rand van uitsterven balanceert.
Er gaan al jaren stemmen op om een populatie te stichten op Santa Luzia om de soort een grotere kans op overleven te geven. Waarschijnlijk kwam de leeuwerik hier en op São Vicente, Santo Antão, en mogelijk Branco voor toen al deze eilanden met elkaar verbonden waren gedurende de laatste ijstijd 18.000 jaar geleden.
Razo is nu roofdiervrij, maar het risico dat een kat of enkele ratten met de lokale visserlui meeliften naar het eiland is hoog en kan catastrofale gevolgen hebben voor deze leeuwerik.
Voor meer informatie over het Sea Shepherd-project in Kaapverdië zie:
The Gauntled of Praia de Achados
The Loggerheads of Santa Luzia
Brigitte Bardot and the Cape Verde Shearwaters
Erwin Vermeulen is hoofdwerktuigkundige op een schip, fotograaf, vrijwilliger bij Sea Shepherd en woont samen met zijn vriendin Susan, een dove kat, een eenogige kat, een kat met één nier en een dove en blinde hond.
©PiepVandaag.nl
1 Comment
Comments are closed.
Geeft misschien best veel informatie, maar ik blijf het een ellende vinden, dat ringen van vogels.
Zo vallen ze ook nog eens beter op voor roofvogels.