Samen met Dierbaar Flevoland heeft Fauna4Life bezwaar gemaakt tegen de opdracht die de provincie Flevoland aan Staatsbosbeheer heeft gegeven om ongeveer 1000 edelherten dood te schieten in de Oostvaardersplassen (OVP). Beide organisaties gaan ook naar de rechtbank om ervoor te zorgen dat het afschot dit najaar in ieder geval niet van start gaat, voordat op het bezwaarschrift is beslist. In het bezwaarschrift hebben wij aangegeven dat de opdracht haaks staat op de hoofddoelstelling van de OVP en dat de opdracht niet voldoet aan de door de wet gestelde eisen.
Hoofddoelstelling
Het doel is het in stand houden en verder laten ontwikkelen van een natuurlijk dynamisch moerasecosysteem met een hoge natuurwaarde als voortplantings- en verblijfgebied van vrij levende moerasvogels en zoogdieren. Natuurlijke processen bepalen de structuren en patronen in het gebied. Dat betekent dat alle dieren in dit gebied in volledige vrijheid kunnen leven en sterven. De mens creëert alleen de randvoorwaarden voor die natuurlijke processen. De grote aantallen ruiende grauwe ganzen vormen samen met de grote grazers (koninkpaarden, Heckrunderen en edelherten) belangrijke randvoorwaarden voor het voortbestaan van de biodiversiteit in dit gebied. Het gebied bestaat uit een moerasdeel en een grazig deel die samen een ecologische eenheid vormen. Deze samenhang is van essentieel belang voor het behalen van de instandhoudingsdoelen.
Het gaat om een gebied dat is aangewezen als Natura 2000-gebied op grond van de aanwezigheid van een groot aantal vogelsoorten en dan met name moerasvogels. Om ervoor te zorgen dat het gebied voor deze vogelsoorten geschikt blijft, is een beheerplan opgesteld. Bovendien is er een protocol opgesteld voor het ‘beheer’ van de grote grazers. De aantallen worden, zoals gezegd, niet door de mens bepaald. Er wordt echter wel reactief opgetreden. Dat betekent dat wanneer een paard, rund of hert ernstig gewond is of zodanig verzwakt is dat het de winter niet zal overleven, het dier wordt afgeschoten.
Noodzaak tot afschot niet aangetoond
De opdracht van de provincie is geheel gebaseerd op het rapport Van Geel dat eerder dit jaar werd gepresenteerd. In dit rapport wordt gesteld dat een wijziging van het beheer van de gebied wenselijk is, maar een onderbouwing van de noodzaak tot het sterk terugdringen van de aantallen edelherten ontbreekt geheel. Op geen enkele manier wordt in het beheerplan OVP gesteld dat de aantallen grote grazers een knelpunt vormen ofwel dat door de aanwezigheid van de grote grazers en hun invloed op de vegetatie Natura 2000-doelen niet worden gehaald. Sterker nog, uit het beheerplan OVP blijkt dat het sterk terugdringen van de aantallen grazers juist een negatief effect heeft op de samenhang die bestaat tussen de grazers, de grasetende watervogels en de moerasvogels.
Welzijn door afschot bedreigd
Als een van de redenen om een groot aantal edelherten af te schieten wordt gesteld dat hun welzijn zou zijn geschaad, waarbij wordt gewezen op de commotie afgelopen winter. Door een samenloop van omstandigheden wat betreft het weer bleken deze winter meer dieren in een dermate slechte conditie te raken dat zij de winter niet zouden overleven. Deze werden volgens het protocol dat Staatsbosbeheer in dit gebied hanteert, afgeschoten om te voorkomen dat het te lang zou duren voordat de dood vanzelf zou intreden. Een groep actievoerders onder leiding van een jager heeft zich vervolgens bij de hekken van de OVP verzameld om te eisen dat er zou worden bijgevoerd. Door deskundigen werd dit ernstig afgeraden, aangezien daarmee niet zou worden voorkomen dat verzwakte dieren alsnog zouden sterven en er kans bestond dat de spijsvertering van de dieren in de war zou raken, waardoor zelfs in relatief goede conditie verkerende dieren zouden kunnen sterven. De actievoerders voerden de druk steeds meer op, waarbij ze er zelfs niet voor terugdeinsden om doodsbedreigingen te uiten aan het adres van boswachters en zij zelf illegaal gingen bijvoeren. Vervolgens besloot de provincie tegen het advies van de deskundigen in om aan Staatsbosbeheer opdracht te geven te gaan bijvoeren.
Noch in het rapport Van Geel, noch door de provincie is aangetoond dat het welzijn van deze dieren in de afgelopen periode werd bedreigd of aangetast. Het gaat om een gebied waar het welzijn juist optimaal is. De dieren leven in vrijheid, vormen sociale groepen en kunnen gaan en staan waar ze willen. Door het reactief afschot wordt een eventueel langdurig stervensproces voorkomen. Het op grote schaal doden van gezonde edelherten draagt op geen enkele manier bij aan hun welzijn. Sterker nog, het afschot zal het welzijn van deze dieren in ernstige mate schaden.
Persbericht Fauna4life
