Ondanks dat bijna een derde deel van de haaiensoorten op uitsterven staat, blijkt uit nieuw onderzoek dat Europese landen verantwoordelijk zijn voor bijna de helft van de export van haaienvinnen naar Azië.
De International Fund for Animal Welfare (IFAW) heeft bijna twee decennia aan data geanalyseerd van drie grote Aziatische handelscentra – Hong Kong, Singapore en Taiwan – van 2003 tot 2020. Daaruit bleek dat hoewel het overgrote deel van de haaienvinnenmarkt zich in China bevindt, Europese landen zoals Spanje, Portugal, Nederland, Frankrijk en Italië een grote rol spelen in het aanleveren van de vinnen. China als grootste leverancier was niet meegenomen in het onderzoek.
Volgens de studie werden er in Hong Kong, Singapore en Taiwan van 2013 tot 2020 in totaal 188.368 ton aan haaienvinnen geïmporteerd. In het begin van deze periode was de EU verantwoordelijk voor 28% van deze import (53.407 ton). Maar sinds 2017, nadat de totale handel was afgenomen, is het aandeel van de EU opgelopen tot inmiddels 45% in 2020. Spanje was overduidelijk de grootste exporteur van haaienvinnen: van 2013 tot 2020 exporteerde het land in totaal 51.795 ton naar China, ruim een kwart van de totale import.
Meer dan 50% van de wereldwijde haaienvinnenhandel speelt zich af in deze drie handelscentra, dus het onderzoek zou een goed beeld moeten geven. De wetenschappers vonden echter ook tegenstrijdigheden in de import- en exportcijfers, wat suggereert dat de handel niet goed geregistreerd wordt.
Uitsterven
Vanwege de wereldwijde handel in haaienvinnen, dalen de haaienpopulaties gestaag. Vorig jaar maakten wetenschappers nog bekend dat een derde van de haaien- en roggensoorten op uitsterven staan door overbevissing. Het uitsterven van deze soorten zou grote gevolgen hebben voor de marine-ecosystemen waarin ze leven. Doordat ze aan de top van de voedselketens in de oceanen staan, zijn haaien belangrijk voor de balans in zee.
De vinnen van deze prachtige vis zijn in veel landen nog steeds een delicatesse. Vooral in Azië wordt er haaienvinnensoep of andere dure gerechten van gemaakt. Ze worden dan ook vooral gevist voor hun vinnen, maar ook voor hun kraakbeen, waar medicijnen voor spier- en gewrichtspijn van gemaakt wordt, en voor hun vlees dat steeds vaker gegeten wordt. Ook eindigen ze vaak als bijvangst verstrikt in netten. Jaarlijks worden er wereldwijd ongeveer 100 miljoen haaien gedood.
When it comes to nature Europe are no angels
European countries dominate half of Asian shark fin trade
Despite nearly a third of shark species nearing extinction, Spain supplied 51,000 tonnes of shark fins from 2003-20 https://t.co/bbHRPELzwY— GO GREEN (@ECOWARRIORSS) March 3, 2022
Maatregelen
Volgens Barbara Slee, de auteur van het rapport, moet de EU maatregelen nemen om de handel in haaienvinnen te stoppen en de haaien van uitsterven te behoeden. De IFAW roept op om de haaiensoorten van wie de vinnen verhandeld worden op te nemen in de Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES). Volgens Europese wetgeving mogen de haaienvinnen niet afgesneden worden terwijl de dieren nog in leven zijn, maar mogen hele haaien wel gevangen en verkocht worden. Het opnemen van deze haaiensoorten in de CITES zou ook dit verbieden.
Volgens Slee heeft de praktijk uitgewezen dat dit soort maatregelen helpen om populaties van bedreigde diersoorten te herstellen. Omdat de EU een grote speler is in de wereldwijde haaienvinnenhandel, benadrukt Slee dat zij de “belangrijke verantwoordelijk heeft om duurzaamheidsstandaarden te waarborgen.” Van slechts een kwart van de import en export van haaienvinnen wordt momenteel gecontroleerd of ze op een legale en duurzame manier verkregen zijn, aldus Slee.
Stan Shea, co-auteur van de studie en werkzaam bij de milieuorganisatie BLOM Association Hong Kong, concludeert naar aanleiding van het rapport:
“Hoewel velen vinden dat de landen waarin de vinnen geconsumeerd worden, zoals landen in Azië, moeten veranderen, blijken de landen met internationale visserijen die handelen in haaienproducten net zo verantwoordelijk te zijn voor het dalen van de haaienpopulaties.”
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Savanna Breitenfellner
