Ondanks de Appendix 1-status van CITES blijven Europese landen handelen in levende tijgers en tijgerproducten, zoals hun botten. Internationaal is afgesproken dat deze handel niet mag plaatsvinden, maar diverse Europese landen negeren deze afspraak, waarbij Nederland een belangrijke rol speelt als doorvoerhaven van tijgerproducten. Dat staat te lezen in een rapport van Four Paws.
Al in 1987 hebben alle 5 tijgersoorten de hoogst beschermde status (Appendix 1) gekregen van CITES, de Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora, waarmee alle handel in tijgers en hun producten verboden werd. In traditionele Aziatische medicijnen wordt echter veel waarde gehecht aan bijvoorbeeld de botten van tijgers, waarvan onder meer in Vietnam een lobbige, bruingele bouillon wordt gekookt die zogenaamd medicinaal zou zijn. Ook wordt er in Aziatische landen wijn en zeep gemaakt met de botten van grote katten als tijgers en leeuwen.
Wijdvertakt internationaal netwerk
Een gram tijgerbot levert in Vietnam al snel 60 euro per gram op, waarmee het een lucratieve handel is die ook vanuit Europa wordt bedreven. Het keiharde bewijs hiervan werd geleverd in 2018, toen in Tsjechië een grote inval plaatsvond op een boerderij aan de rand van Praag, beheerd door Ludvik Berousek van een bekende Tsjechische circusfamilie. Berousek leidde de grootste tijgerfokkerij van het land en leverde de grote katten aan dierentuinen en rondreizende circussen. In een achterkamer van de boerderij werd echter een dode tijger aangetroffen die in de keel was geschoten. Vermoedelijk was het dier niet op slag dood en heeft in doodsangst met een klauw ook nog een oog uitgestoken, in een poging om de pijn te stoppen.
De ontdekking onthulde een wijdvertakt internationaal netwerk van tijgerdealers, strekkend van de Tsjechische Republiek tot in het Verre Oosten. De op Europese tijgers gebaseerde producten in de vorm van zeep, bouillons en medicijnen zijn daarbij niet alleen te koop in Aziatische landen, maar bijvoorbeeld ook in Vietnamese winkels in heel Europa.
Europese handel in tijgerproducten, ook vanuit Nederland
‘Operation Trophy’ van Tsjechië in 2018 was slechts het begin van een grotere onthulling over de illegale Europese handel in tijgers. Uit een recent rapport van de internationale dierenwelzijnsorganisatie Four Paws (VIER VOETERS) blijkt dat tussen 2014 en 2018 diverse levende tijgers commercieel geëxporteerd zijn vanuit Europa, waarbij België, Malta en Duitsland genoemd worden, terwijl Nederland een van Europa’s grootste boosdoeners is inzake de export van tijgerproducten – met als belangrijkste afzetmarkt China. Kieran Harkin van Four Paws over deze illegale handel vanuit Europa:
“Tsjechië is absoluut een epicentrum, omdat het land de grootste Vietnamese diaspora van Europa huisvest. Helaas is de commerciële handel in tijgers in heel Europa wijdverbreid. Ondanks dat Nederland vooruitstrevende wetten heeft op het gebied van dierenbescherming, vindt vanuit het land een meer dan gemiddelde illegale handel plaats in tijgerproducten, met name naar China.”
Harkin voegde eraan toe dat de door Four Paws verzamelde gegevens nog incompleet zijn, omdat niet alle EU-lidstaten reageerden op de verzoeken van de organisatie:
“Slechts 13 EU-lidstaten hebben op ons verzoek om informatie gereageerd. Niemand weet echt hoeveel tijgers er in Europa zijn. Bovendien waren er uit de gegevens die we ontvingen aanzienlijke verschillen met het officiële aantal tijgers in Europa waarvan CITES op de hoogte was. Dit toont aan dat de overgrote meerderheid van de EU-autoriteiten niet weet hoeveel tijgers zich binnen hun jurisdicties bevinden, en ze hebben geen idee van de omvang van de commerciële handel.”
In Brussel is de handel in tijgerproducten tussen Nederland en China ondertussen voor velen verbijsterend. Europaparlementariër Anja Hazekamp (PvdD) drong onlangs bij de Europese Commissie aan op meer antwoorden:
“Wat betreft het grote aantal tijgerproducten dat vanuit Nederland naar China wordt geëxporteerd, zijn er geen duidelijke antwoorden waarom dit zo is. Maar het is duidelijk uit het rapport van Four Paws dat de hele illegale markt uit de hand loopt en het is zeer verontrustend dat er achterdeuren in onze wetgeving zijn waardoor deze handel kan plaatsvinden.”
In maart werd een ambitieuze nieuwe vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Vietnam ondertekend, die uiteindelijk 99 procent van de douanecontroles tussen de twee partijen zal opheffen. Het Europees Parlement heeft erop aangedrongen dat in de overeenkomst bepalingen inzake dierenwelzijn gewaarborgd worden. Desondanks vreest de pan-Europese organisatie voor dierenbescherming, Eurogroup for Animals, dat de overeenkomst de illegale handel in dieren en dierproducten als botten en huiden alleen maar makkelijker gaat maken.
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Bart van Riel
