De Europese Unie blijft volop subsidies pompen in de vlees- en zuivelindustrie. Ondanks de intentie om te vergroenen gaan er tientallen miljoenen euro’s Europees geld naar reclame- en promotiecampagnes voor vlees en zuivel. In het jaarlijkse subsidierondje werd duidelijk dat dit bedrag zelfs verdubbeld is ten opzichte van 2023.
De EU heeft 46 miljoen euro uitgedeeld om in 2024 vlees, zuivel en eieren uit Europa te promoten. En dit is nog maar een klein gedeelte van een grote pot met geld die de landbouwsector jaarlijks sowieso al ontvangt van de EU.
EU subsidieparadijs voor de agrarische industrie
De Europese landbouw ontvangt in 2024 zo’n 53,7 miljard euro steun van de EU, op een totaal van 189,3 miljard euro uitgaven. Dat is 28,3 procent. Er gaat dus bijna een derde van het hele budget naar de landbouw. De oorsprong hiervan ligt in de periode na de Tweede Wereldoorlog. De Europese Economische Gemeenschap (EEG) werd in 1957 opgericht. De focus lag toen vooral op het veiligstellen van de voedselproductie om honger te voorkomen. Het begon met de opkoop van melk en vlees om de marktprijs te beïnvloeden, met als gevolg de ‘melkplassen’, ‘boterbergen’ en vrieshallen vol vlees. Dit werkte niet en in 1992 ging men over naar productiesubsidie. Boeren ontvingen per hoeveelheid geproduceerde landbouwproduct een bepaald bedrag.
.
Moeder bindt strijd aan met eenzijdige promotie zuivel op school
‘Perverse subsidies’
Sinds 2003 is dit bedrag gekoppeld aan de hoeveelheid land die boeren bezitten. Dit betekent dat melkveehouders het grootste bedrag ontvangen, omdat vooral zij het meeste land bezitten. Tegenprestaties zijn er amper. Voor 30 procent van de ontvangen subsidies moeten belanghebbenden aantonen dat ze vergroenen. Met wat handige geitenpaadjes bedacht door onder meer CDA, CU en VVD, ontwijken ze dit tot nu toe. De tijd zal hen inhalen; het mestoverschot zorgt nu bijvoorbeeld voor grote problemen bij de Nederlandse boeren, terwijl de jarenlange derogatie wel wordt afgebouwd omwille van stikstof in het milieu en de kwaliteit van het oppervlaktewater. Anne Hilhorst van Wakker Dier:
“Dit zijn perverse subsidies. De EU heeft een verouderd beleid dat haaks op de hedendaagse idealen staat en ronduit slecht is voor dieren, klimaat en volksgezondheid.”
.
Subsidies pompen ‘absurde werkelijkheid’
Het strategische actieplan van de EU Farm to Fork (Boer tot Bord), heeft als doel het bereiken van klimaatneutraliteit in 2050. De EU wil het voedselsysteem omvormen tot een duurzaam model. Stichting Dier&Recht:
“Het is in deze tijd absurd dat er wéér miljoenen euro’s belastinggeld worden verspild aan reclames voor vlees en zuivel. Deze reclamesubsidies gaan lijnrecht in tegen de klimaat- en gezondheidsambities van de Europese Commissie en leiden daarnaast tot meer dierenleed. De subsidies zouden moeten stoppen, niet stijgen.”
.
Minder voor plantaardig
Vergelijk de EU subsidies voor plantaardige producten en je ziet een daling van 73 miljoen euro in 2022 naar 68 miljoen in 2023. Hier zien we al sinds 2021 een dalende trend. Dier&Recht roept de Europese Commissie nogmaals op:
“Neem uw eigen ambities serieus en stop met het tegenwerken van de transitie. Geef bijvoorbeeld alleen nog subsidies aan reclamecampagnes voor duurzame en plantaardige producten!”
.
Lokaal tegengeluid
Er is ook een tegenbeweging gaande op lokaal terrein. Steeds meer gemeenten verbieden reclames voor vlees op hun eigen reclameplekken. Dit is een klein maar positief gebaar ten opzichte van het grove geweld van het grotere budget van de EU. De lokale boodschap is hier wel duidelijk: er is duidelijk behoefte aan een andere aanpak om de transitie naar duurzame landbouw te versnellen.
Bronnen:
Reclame Code Commissie: varkenssector misleidt met kindermarketing
COP28: Stuiptrekkingen van de machtige vlees- en zuivellobby
©AnimalsToday.nl Mariska van Geelen
