In horrorfilms is een vleermuis die in iemands haar vliegt een nachtmerrie. Maar dode vleermuizen als (haar)decoratie zijn nu in trek online. Alleen al in oktober vorig jaar stonden in de online winkels meer dan 500 advertenties voor muurkunst en haarclips gemaakt van de dieren – waaronder van een bijna bedreigde soort.

vleermuizen
Etsy en eBay verkopen dode vleermuizen | Foto: publiek domein

Afgelopen oktober verschenen er meer dan 500 advertenties van dode vleermuizen op Etsy, en 71 op eBay; een paar stonden op andere platforms. “Het is verontrustend. Veel vleermuizen planten zich langzaam voort, dus de dieren zijn kwetsbaar voor overexploitatie”, zegt Joanna Coleman, een vleermuisspecialist en professor aan het Queens College in New York City. Volgens nieuw, nog niet gepubliceerd onderzoek van een vleermuisonderzoeksgroep van de International Union for Conservation of Nature (IUCN), waarvan Coleman medevoorzitter is, hadden advertenties betrekking op Halloween of kerstmis.

In meer dan 130 advertenties stond de kerivoula picta – een Aziatische insectenetende vleermuis die bekend staat om zijn opvallende oranje en zwarte kleur. Het is mogelijk dat 117 andere advertenties ook voor die vleermuizen waren, aldus Nistara Randhawa. Randhawa is een datawetenschapper van de University of California, Davis, die verkoopwebsites heeft afgestruind op zoek naar advertenties van vleermuizen. De meeste mensen die online vleermuisproducten aanbieden lijken zich in de Verenigde Staten te bevinden.

vleermuizen
Foto: publiek domein

Handel in vleermuizen

Het is onduidelijk wie op de vleermuizen jaagt, wie de taxidermie doet en wie de internationale verzending vanuit de Aziatische landen regelt, zegt biologe Susan Tsang, onderzoeksmedewerker bij het American Museum of Natural History en lid van de IUCN-werkgroep voor de handel in vleermuizen. Kerivoula picta worden niet commercieel gekweekt en leven alleen of in familie-eenheden van drie gedurende een deel van het jaar; een volwassen mannetje en een vrouwtje en één nakomeling. Dat betekent dat jagers geen grote aantallen tegelijk kunnen verzamelen. Volgens Tsang is het niet bekend dat deze vleermuizen ziekten bij zich dragen die mensen ziek kunnen maken. Maar als de vleermuizen samen met andere wilde dieren in stressvolle, onhygiënische omstandigheden worden gehouden, neemt de kans op ziekteoverdracht tussen soorten dramatisch toe.

Een groeiende bedreiging?

Hoewel de Kerivoula picta in tal van landen in Azië leven, heeft de IUCN ze in 2019 op de lijst gezet van ‘bijna bedreigd’ en afnemend in aantal. De ‘souvenirhandel’ is een van hun grootste bedreigingen. Het beleid van landen over de legaliteit of illegaliteit van het vangen en exporteren van de vleermuizen loopt sterk uiteen. Coleman vreest dat op basis van het nieuwe onderzoek de soort er al slechter aan toe is dan eerder bekend. Coleman:

“Ik heb geen idee wat de werkelijke omvang van deze handel is, maar het zou belangrijk genoeg kunnen zijn dat ze echt bedreigd is. De aantallen die we zien zijn ongetwijfeld slechts een deel ervan. Er zijn momenten geweest dat ik, terwijl ik deze lijsten controleerde, instortte en huilde.”

Verklaring van de online winkels

In een verklaring vertelde eBay dat de illegale verkoop van dieren van zijn site probeert te weren. Dat doet eBay met een beleid dat de verkoop van bedreigde of beschermde dieren verbiedt. Het bedrijf merkte op dat het een van de 47 bedrijven is die zich hebben aangesloten bij de coalitie om online handel in wilde dieren te beëindigen. Etsy, een ander lid van de coalitie, gaf geen commentaar. Haar beleid zegt dat het de verkoop van producten gemaakt van bedreigde dieren niet toestaat.

vleermuizen
Foto: publiek domein

Toekomst

In 2015 schreven onderzoekers in het tijdschrift Oryx dat er bijna niets bekend is over de mogelijke effecten van de souvenirhandel op vleermuizen. Meerdere bevindingen over de jaren heen laten zien dat vleermuizen online worden verkocht, inclusief de Kerivoula picta. De Kerivoula picta is door de kenmerkende kleuren relatief gemakkelijk te identificeren en volgens Coleman dus een goede kandidaat voor handelsmonitoring. Het onderzoek van de IUCN kijkt ook of er nog andere bedreigde vleermuissoorten verhandeld worden. Als dat zo is, dan zou dat verdere vragen oproepen over de legaliteit van de vleermuishandel, zegt Coleman. Ze hoopt dat het onderzoek van de vleermuisgroep zal bijdragen tot een betere bescherming van deze vleermuizen en een betere opsporing onder CITES – vooral omdat de omvang en de betrokken spelers in de handel slecht bekend zijn.

Bron:

©AnimalsToday.nl Aurora van de Loo