Erwin Vermeulen: De zwerfkatten van Valencia’s havengebied 

Ons spinnende familielid werd voor het eerst zo’n 15.000 jaar geleden in het nabije Oosten en Egypte gedomesticeerd. Dit blijkt volgens wetenschappers uit het DNA van 209 katten, tussen de 15.000 en 3.700 jaar oud, afkomstig uit meer dan dertig archeologische opgravingen in Europa, het Midden Oosten en Afrika. Katten zijn een millennium later mogelijk nog eens onafhankelijk tot huisdier gemaakt in China.

De organisatie Ecology Global Network schat dat er wereldwijd ongeveer 600 miljoen kleine katten zijn. Hieronder vallen huisdieren, zwerf- en verwilderde katten. Dat zijn er zo’n 75 miljoen meer dan honden.

Katten hebben zich, net als honden, waarschijnlijk vooral ook zelf gedomesticeerd, aangelokt door een overvloed aan kleine knaagdieren bij menselijke nederzettingen, die op hun beurt afkwamen op graan en andere voedselvoorraden van de eerste agrariërs. Deze vroege boeren hadden waarschijnlijk al snel de toegevoegde waarde van deze muizenvangers bij de bescherming van hun voorraden door.

Katten verleenden ook al spoedig dezelfde service aan boord van schepen en zo veroverden deze besnorde zeevaarders langszij de mens de hele wereld. Net als de mens echter vormde de kat al snel een ecologische ramp. Katten maken jaarlijks miljarden vogels, kleine zoogdieren en reptielen af.

Peter P. Marra en Chris Santella, schrijven in hun boek ‘Cat Wars’:

“more birds and mammals die at the mouths of cats than from wind turbines, automobile strikes, pesticides and poisons, collisions with skyscrapers and windows, and other so-called direct anthropogenic causes combined.”

Op veel plekken op aarde zijn katten een geïntroduceerde soort die daar geen plaats heeft in de voedselketen. Het ecosysteem van een huiskat is het menselijke huishouden, binnen vier muren en een dak, niet los buiten.

Dit is natuurlijk geen kattenprobleem maar een mensenprobleem en geen enkele kat hoort te sterven als gevolg van de onverantwoordelijkheid van ‘baasjes’.

Tussen het groen van de botanische tuinen van Valencia hebben veel van de zwerfkatten van deze Spaanse stad een thuis gevonden. Ongetwijfeld vormen ze ook hier een plaag voor de werkelijk wilde dieren die deze stadse oase bezoeken.

Er is echter nog een andere kattenvrijplaats in Valencia waar zwerfkatten zich nog steeds wijden aan hun oude ‘beroep’ van muizenvangers in de oude loodsen langs de kaden.
De begeleidende foto’s zijn genomen in het havengebied van Valencia waar de zwerfkatten formidabel zijn, maar gekoesterd worden door de dokwerkers.

Erwin Vermeulen is fotograaf, hoofd werktuigkundige bij Sea Shepherd en woont samen met zijn vriendin Susan, een dove kat, een éénogige kat, een kat met één nier, een gepensioneerde speurhond en twee dove en blinde honden. Hij schrijft ook regelmatig over de griendenslachting op de Faeröer Eilanden. Daarnaast houdt hij een blog bij, waarop dit artikel verscheen in het Engels.