In Berlijn zijn in december 2018 de eerste eieren van ‘hennen-zonder-broertjes’ in de verkoop gegaan. Dit zijn eieren van kippen die gefokt zijn met een nieuwe techniek, waardoor geen haantjes geboren worden. Gewoonlijk worden die massaal gedood, nadat ze uit het ei zijn gekomen.

broertjes
Geslachtsbepaling in het ei voorkomt dat haantjes worden geboren. In Nederland worden in de eierindustrie momenteel zo’n 45 miljoen pasgeboren haantjes gedood | Foto: AdamCohn/flickr

Het bedrijf Seleggt, een samenwerkingsverband tussen de Universiteit Leipzig, het Duitse supermarktconcern REWE en de Nederlandse ontwikkelaar van broederijtechniek HatchTech, heeft een methode bedacht om snel en eenvoudig het geslacht van een kuiken te bepalen voordat het ei uitkomt. Hierdoor kunnen jaarlijks wereldwijd zo’n 4 tot 6 miljard afgedankte haantjes een afschuwelijke dood bespaard blijven.

Seleggt kreeg voor deze uitvinding in de zomer van 2018 nog de Best Innovation Award van dierenwelzijnsorganisatie Compassion in World Farming (CIWF). Na nog een aantal maanden finetunen van de uitvinding liggen dan nu de eerste eieren in de Berlijnse schappen.

Geslachtsbepaling in het ei
Het gepatenteerde ‘Seleggt’-proces bepaalt het geslacht van een kuiken binnen slechts negen dagen nadat een eicel is bevrucht. De methode is snel en gemakkelijk te gebruiken, zonder de eieren aan te raken of de ontwikkeling van het ei te verstoren. Met een laser wordt een gaatje van 0,3mm in de schaal gebrand. Vervolgens wordt er door luchtdruk op de schil uit te oefenen een druppeltje vloeistof uit het gaatje gedrukt. Door analyse van de geslachtshormonen in die vloeistof kan het geslacht binnen een seconde worden bepaald.

De mannelijke eieren worden direct uit het proces gehaald en verwerkt tot veevoer, waardoor alleen vrouwelijke kuikens uit hoeven te komen. dr. Ludger Breloh, managing director van Seleggt geeft aan:

“Als je het geslacht van een broedei kunt bepalen, hoeven er geen mannelijke kuikens te sterven.”

En over de werking van de uitvinding vervolgt hij:

“Het werkt absoluut foutloos. Er zijn al boerderijen in Duitsland waar de leghennen zijn gefokt zonder mannelijke kuikens te doden.”

Een aantal jaren geleden was er ook al aandacht voor het ontwikkelen van de methode van Bioloog Wouter Bruins om aan geslachtbepaling in het ei te doen.

Geslachtsbepaling in ei kan massale kuikenmoord voorkomen

Beladen kwestie
Naar schatting worden jaarlijks wereldwijd ongeveer 4 tot 6 miljard mannelijke kuikens geslacht omdat ze geen economisch doel dienen. Alleen al in Nederland zijn dit er 45 miljoen per jaar. Sommige worden vergast of verdronken, andere worden levend in maal- of shreddermachines gevoerd om verwerkt te worden tot reptielenvoer. Student Tristan Vranken maakte hierover een indrukwekkend filmpje, dat eerder op Animals Today te bekijken was.

Student maakt confronterend filmpje over ‘nutteloze’ kuikens (video)

Het ruimen van de haantjes is dan ook een zeer beladen kwestie in de moderne pluimveehouderij. Dit kwam in 2015 extra onder de aandacht, toen een video viraal ging van een Israëlische dierenrechtenactivist die een kuikenversnipperaar stopzette en een politieagent uitdaagde om hem weer aan te zetten. De bewustwording en reacties van de consument hebben het zoeken naar een humanere oplossing voor de haantjes in een versnelling gebracht.

Eieren met “respeggt”
Selegtt heeft als eerste een antwoord gevonden op deze heikele kwestie en eerder dit jaar al de eerste generatie broerloze hennen gefokt. De eieren van deze hennen liggen met het toepasselijke stempel “respeggt” in de Berlijnse winkels. De Rewe Group wil in 2019 de eieren verder in Duitsland uitrollen. En Seleggt is van plan om de technologie vanaf 2020 in onafhankelijke broederijen te installeren. Van de supermarkten verwacht Seleggt dat ze een paar cent extra betalen voor elke doos eieren die wordt verkocht met hun “respeggt” -zegel. Uiteindelijk hoopt de groep het model naar heel Europa uit te breiden. Het Duitse ministerie van Voeding en Landbouw financierde project. Minister Julia Klöckner:

“Met de marktbereidheid van dit proces is Duitsland een pionier. Zodra de methode voor iedereen beschikbaar is en de broederijen het hebben geïmplementeerd, is er geen reden en geen rechtvaardiging om kuikens te ruimen.”

Bronnen: The Guardian, Compassion in Food Business ©Animals Today Liesbeth Riekwel