In het noordwesten van de Grote Oceaan, rondom de eilanden en langs de kusten van de Canadese provincie British Columbia en de Amerikaanse staat Washington, leven de meest bestudeerde orka’s ter wereld. De ‘Southern residents’ zoals deze groep van rond de 80 individuen wordt genoemd, bestaat uit drie families die door letters worden aangeduid: de J, K en L-groepen.

Taku
Foto: Erwin Vermeulen

Voor individuen binnen deze families wordt aan de letter een nummer toegevoegd. Daarnaast krijgen de dieren populaire namen, van wetenschappers en natuurbeschermers, maar ook van de mensen die in de jaren ‘60 en ‘70 naar deze regio kwamen om orka’s te vangen voor hun circuszwembaden.

In 1965 kwam deze financieel lucratieve industrie tot bloei en in de jaren daarna werden met regelmaat orka’s baaien in gejaagd, achter netten opgesloten, uit het water getakeld en op transport gezet naar dolfinariums over de hele wereld.

Taku
Foto: Erwin Vermeulen

K1 was een van die slachtoffers in augustus 1973. Hij werd met drie Orka familieleden twee en een halve maand lang, in Pedder Bay, achter netten gevangen gehouden. Onderzoekers denken dat hij rond 1955 geboren is. Zijn moeder was waarschijnlijk K7, Lummi, de matriarch van de groep en geboren rond 1910, in wiens gezelschap K1 voornamelijk werd gezien. In deze orkafamilies blijven de kinderen van beide geslachten meestal hun hele leven bij hun moeder.

Het was ten minste de vierde keer dat K1 werd opgejaagd en achter netten opgesloten. Eerdere keren werd de omvang van dit opgroeiende mannetje als te moeilijk voor transport beschouwd en kon hij terugkeren bij zijn moeder. Deze keer echter werd hij geclaimd door Sealand, een dolfijnenconcentratie kamp in Victoria op Vancouver Island. Zijn nieuwe eigenaars noemden hem Taku, ‘geestwind’ in de Tlingit taal. Hij was toen 7 meter lang en nog steeds in de groei. De familieleden die met hem gevangen werden in Pedder Bay in het zuiden van Vancouver Island, werden een voor een de slavernij in verkocht. Ze werden naar verschillende aquariums getransporteerd en stierven allen binnen een periode van 9 maanden:

-Nootka II stierf in mei 1974 aan de gevolgen van een gescheurde aorta in SeaWorld Florida.

-Kandy stierf in november 1973 aan longontsteking in Marineland Ontario.

-Frankie stierf in januari 1974 aan longontsteking en griep in SeaWorld California.

Uiteindelijk besloot ook de directeur van Sealand dat Taku te groot was voor zijn doeleinden en doneerde Taku aan orkaonderzoeker Michael Bigg. Dit was in een tijd dat er heel weinig bekend was over orka’s en Michael Bigg was een pionier op het gebied. Een radiozender werd ontworpen en bevestigd om een maandlang Taku’s positie uit te zenden. Daarna, als de batterijen uitgeput waren, zou het geheel automatisch los moeten laten.

Voor zijn vrijlating sneden de wetenschappers onder verdoving twee kleine driehoekjes uit de achterzijde van Taku’s rugvin om te zien of deze weer zouden genezen en opvullen, of als een soort littekens voor altijd zichtbaar zouden zijn.

Taku
Foto: Erwin Vermeulen

De ochtend van 27 oktober werd Taku 50 kilo haring gevoerd plus een dosis vitaminen en om half 12 werd hij uit de zeekooi losgelaten. Hij werd gevolgd door een onderzoekscheepje. In plaats van na een maand, raakte men Taku ’s avonds om 8 uur al kwijt. Hij had in 8 ½ uur 38 mijl afgelegd van Pedder Bay, langs Victoria, Haro Strait over en langs de westkust van San Juan Island.

Pas 9 maanden later werd Taku opnieuw gezien. De radiozender was verdwenen, maar de herkenbare inkepingen in zijn rugvin waren permanent. Sindsdien worden orka’s geïdentificeerd aan de hand van de vorm en beschadigingen van hun rugvin en de vorm en tekening van de zadelvlek, het bleekgrijze gebied aan de basis van de rugvin.

Deze orka’s keren ieder voorjaar terug naar de Salish Sea om zich te voeden met de zalmen die zich daar gedurende de zomer verzamelen, voordat ze massaal de verschillende rivieren in de regio opzwemmen om te paaien.

Taku was er niet bij toen de K-groep in de zomer van 1998 terugkeerde in de wateren rond San Juan Island en is hoogstwaarschijnlijk tijdens de winter ervoor overleden.

Erwin Vermeulen is hoofdwerktuigkundige op een schip, fotograaf, vrijwilliger bij Sea Shepherd en woont samen met zijn vriendin Susan, een dove kat, een eenogige kat, een kat met één nier en een dove en blinde hond.

©PiepVandaag.nl