Volgens een nieuw rapport dat is uitgebracht namens verschillende natuurorganisaties, genaamd The World’s Forgotten Fishes, wordt een derde van de zoetwatervissen met uitsterven bedreigd. Uit dit schokkende rapport blijkt dat maar liefst tachtig soorten zoetwatervissen inmiddels zijn uitgestorven, waaronder al zestien soorten in 2020. Ook neemt de biodiversiteit in zoetwateren twee keer zo snel af dan in bossen en oceanen.

zoetwatervissen
Een derde van de zoetwatervissen met uitsterven bedreigd | Foto: Pixabay

Zoete wateren bevatten een enorme rijkdom aan soorten: de 18.075 soorten zoetwatervissen die bekend zijn omvatten maar liefst 51 procent van alle vissoorten en een kwart van alle gewervelde diersoorten. Deze onschatbare biodiversiteit neemt inmiddels gestaag af waardoor steeds meer zoetwatervissen met uitsterven worden bedreigd. Uit het rapport blijkt dat driekwart van de trekvissen al zijn uitgestorven en van de grotere vissoorten, ook wel bekend als ‘megavissen’, zijn de aantallen zelfs met 94 procent gedaald. Dit is een catastrofale ontwikkeling, omdat zoetwatervissen een cruciale rol spelen in de gezondheid van rivieren en meren en hun verdwijning hele ecosystemen zou ontregelen.

Oorzaken

De problemen die het uitsterven van deze dieren veroorzaken zijn divers en bestaan uit vervuiling, overbevissing, schadelijke vispraktijken, het verschijnen van niet-inheemse invasieve soorten en de effecten van klimaatverandering. De waterkwaliteit in zoete wateren is in de afgelopen decennia sterk achteruitgegaan. Door het aanleggen van waterkrachtdammen en sluizen bij rivieren, en de overvloedige irrigatie van landbouwgrond, wordt de leefomgeving van zoetwatervissen ernstig verstoord. Volgens de WWF wordt er nu nog te weinig rekening gehouden met zoetwatervissen bij het maken van beslissingen over bijvoorbeeld het aanleggen van waterkrachtdammen of zandwinning. Ook is er te weinig aandacht voor het uitsterven van deze dieren tijdens internationale debatten over het klimaat en biodiversiteit, omdat deze zich vooral focussen op bossen en oceanen.

Hoop voor de toekomst

Het doel van het rapport is om beleidsmakers wakker te schudden en de kritieke toestand waarin de vissen verkeren een topprioriteit te maken. Het WWF pleit ervoor dat overheden zich gaan inzetten voor het beschermen van deze dieren en heeft een noodherstelplan opgesteld voor zoetwaterbiodiversiteit. Ook wordt er internationaal gekeken naar manieren om de biodiversiteit te vergroten en zal er specifiek aandacht besteed worden aan zoetwatervissen tijdens de UN Convention on Biological Diversity door middel van het initiatief de New Deal for People and Nature. Volgens Bart Geenen, hoofd zoetwater van WWF Nederland, is het nog niet te laat om het tij te doen keren:

“De afname van zoetwatervissen is een zorgelijke ontwikkeling, maar het goede nieuws is dat we weten wat er moet gebeuren om zoetwatervissen te beschermen. Door een New Deal te verzekeren voor de zoetwaterecosystemen in de wereld, zullen onze uitstervende rivieren, meren en wetlands weer opbloeien.”

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Savanna Breitenfellner